Smart Living Project: het belang van een smarthomeplan

Wat is het FWD Smart Living Project?

Samen met een groot aantal partners gaat FWD een nieuwbouwhuis compleet ‘smart’ gaan maken. We gaan ruim een jaar mee in het proces van oriënteren, kiezen, vergelijken, installeren, programmeren en gebruiken. We laten zien wat de verschillende mogelijkheden zijn, wat de verschillende partijen te bieden hebben en waarom er bij de specifieke behoeften van deze nieuwbouwwoning voor de betreffende systemen gekozen is. Maar, met name ook wat de verschillende producten en systemen voor meerwaarde hebben en hoe ze met elkaar samenwerken voor een echt slim huis. Een belangrijk uitgangspunt van ons smarthome is een beperkt budget. Niet iedereen heeft tienduizenden euro’s klaarliggen om een huis van een premium domoticasysteem te voorzien. Wij pakken het dan ook anders aan, met producten die voor iedereen bereikbaar zijn en een systeem dat modulair is. Kortom, een systeem waar je met een klein budget al aan kunt beginnen en zelf kunt uitbouwen. We willen laten zien wat je als consument kunt verwachten, van de eerste tekening tot aan het leven in een slim huis. Het eindresultaat is één complete gids over de mogelijkheden van het smarthome van vandaag de dag. En met de oplevering houdt deze gids niet op. Met deze volledige basis kunnen wij de komende jaren onafhankelijk laten zien hoe nieuwe producten in een slim huis tot hun recht komen.

Op zoek naar partners

Het eerste idee voor het Smart Living Project kwam alweer bijna twee jaar geleden naar voren, waarna we langzaam zijn gaan zoeken naar partners en concrete ideeën om het project vorm te geven. Het eerste doel was het vinden van één of meerdere partners waarmee we de basis van het project, en dus het huis, kunnen vormgeven. Partners die er samen met ons voor kunnen zorgen dat aan alle details gedacht wordt, oplossingen voor problemen kunnen bedenken en het huis kunnen automatiseren. Dit heeft ons uiteindelijk gebracht bij Huisgemak en domoticaGIGANT, beiden vooruitstrevende partijen in de markt die geloven in een betaalbaar, modulair en gebruiksvriendelijk smarthome. Met Huisgemak zijn we de samenwerking aangegaan om tot een volledig plan waarin alle details van het huis staan te komen, om daarna samen tot installatie en automatisering over te gaan. Met domoticaGIGANT, een partij die kennis heeft van nagenoeg alle domoticaproducten en -oplossingen, sparren we over specifieke producten en de installatie daarvan. Met deze twee partners vormen we het kernteam waar ook alle informatie van andere partners en leveranciers samenkomt.

Het smarthomeplan

Eén van de eerste punten die we samen met Huisgemak opgepakt hebben is het smarthomeplan, wat ook wel als het belangrijkste onderdeel van het project gezien kan worden. Dit is de basis waarop je gaat voortborduren en ook de basis waarin je alles tot in de kleinste details uit kunt denken. Simpel gezegd is het smarthomeplan een uitgeschreven versie van de E-installatietekening, aangevuld met grote apparatuur en alle smarthome-producten die je in huis wilt hebben staan of hangen. Samen het Huisgemak zijn we een aantal keer om de tafel gegaan zitten om tot een plan te komen waarin zowel aan de mooiste slimme scenario’s als aan de wensen en eisen van de bewoners gedacht wordt.

Het smarthomeplan wordt in eerste instantie gevuld met simpele zaken als: waar komen de lichtpunten, waar komen de stopcontacten, waar komen de rookmelders, waar komen de loze leidingen en waar komen de schakelaars. Dit is een mooie basis en geeft je al aardig zicht op hoe de E-installatie van je huis vormgegeven zal worden. Vervolgens worden belangrijke externe producten aan het plan toegevoegd, bijvoorbeeld die van de W-installatie (warmtepomp, thermostaten, radiator, etc, zonder een specifiek model te hoeven benoemen). Maar ook producten die je via andere leveranciers (mogelijk) wilt toevoegen aan je huis kun je al meenemen. Denk hierbij aan slimme zonwering, raamdecoratie, camera’s, deurbellen, dakramen, vaste huishoudelijke apparaten, keukenapparatuur, vast te hangen/plaatsen speakers, garagedeuren, etc. De producten zelf neem je mee, maar ook bijvoorbeeld een stroompunt of CAT-punt dat ervoor benodigd is. Tot slot ga je bekijken welke actoren en sensoren er nodig zijn om enerzijds domme producten slim te maken en anderzijds het geheel te automatiseren. Denk hierbij aan actoren waarmee verlichting geschakeld kan worden, een slim relais voor je warmtepomp of temperatuur- en lichtsensoren in elke ruimte

Alles dat mogelijk onderdeel wordt van je smarthomesysteem moet je meenemen. De reden hiervoor is dat je er dan op voorbereid bent. Dat stroompunt voor die garagedeur, die ethernetkabel voor de wasmachine, dat stopcontact voor die slimme speaker aan de muur, die CAT-kabel voor je slimme deurbel, dat stroompuntje voor je slimme thermostaat en die opbouwdoos voor je beregeningssysteem. Vergeet ook niet te kijken naar je (WiFi-)netwerk en waar je al je bekabeling wilt laten samenkomen. Het smarthomeplan is ervoor om rekening te houden met alles dat je maar kunt bedenken. Natuurlijk is het wel handig het te houden bij producten die je ook daadwerkelijk wilt aanschaffen/installeren, maar wat extra CAT-punten en stroompunten of extra loze leidingen zijn nooit verkeerd. Overigens hoef je in dit plan niet meteen alle specificaties van elk product te weten. Het maakt niet uit welk merk wasmachine of deurbel, wat voor soort warmtepomp of welke thermostaat je ophangt. Het enige dat wel van belang is, is dat je weet hoe het product van stroom voorzien moet worden (draadloos of 230v), hoe je het product wilt koppelen met je smarthome-systeem (draadloos, bedraad of met actor) en, indien noodzakelijk, hoe het product verbinding maakt met je netwerk (draadloos of bedraad).

Als eigenaar van het huis is er een aantal vragen dat je jezelf kunt stellen bij het invullen van een smarthomeplan, en die vragen zijn het beste te beantwoorden door in gedachten door elke ruimte te lopen. Die dit overigens eerst een keer alleen, maar daarna ook met je partner of andere gezinsleden. Bepaal van elke ruimte wat er precies gedaan wordt, wie er voornamelijk aanwezig zijn, welke producten er komen te staan/hangen en hoe je wilt dat deze producten (op zichzelf of samen) werken. In eerste instantie zal dit een wensenlijst worden, die je later zelf of samen met een domotica-installateur kunt verwerken in het smarthomeplan. Uiteindelijk is dit plan een uitgebreid document waarin je van elke ruimte duidelijk hebt wat de apparatuur is die er komt te staan, welke zaken uit de E-installatie erin voorkomen en welke sensoren en/of actoren er aan de ruimte toegevoegd dienen te worden om het geheel te kunnen automatiseren. Het smarthomeplan is de basis waar vanuit jijzelf kunt werken, waar vanuit je leveranciers zaken kunt uitleggen en waar vanuit de installateurs hun plan/tekening kunnen maken. Het is dus van belang dat je hier even goed voorgaat zitten en, indien gewenst, met een expert het plan professioneel vormgeeft.

Kick-off meeting

Na ruim 1,5 jaar aan voorbereidingen en gesprekken was het half augustus zover: de kick-off meeting samen met Huisgemak, domoticaGIGANT en Wifimedia (partner voor het netwerk en de camera’s). Het doel van deze meeting was voornamelijk het bespreken van het smarthomeplan, onduidelijkheden wegnemen, mogelijke problemen in een vroeg stadium tackelen en de verantwoordelijkheden voor de komende maanden verdelen. In een ideaalscenario zijn de W- en E-installateur hier ook bij aanwezig, en mocht je het smarthomeplan en de invulling daarvan volledig zelf doen dan zijn de E- en W-installateur de voornaamste partijen om alles mee door te nemen. Ga sowieso advies inwinnen en praten waar je kunt, ook al doe je alles zelf. Een partij met expertise op het gebied van WiFi kan je al een hoop inzichten geven in de te gebruiken producten of opstellingen, en een partij met expertise op het gebied van zonwering kan je vertellen wat er wel en niet mogelijk is in jouw situatie. De grote uitdaging is al die informatie van tientallen partijen samenvoegen in één duidelijk plan en later één soepel werkend geheel. In de vorige update ben ik daar al wat dieper op ingegaan, maar de komende maanden publiceren we updates per productcategorie waarin we ook de uitdagingen die we gedurende het traject ervaren hebben delen. Verwacht in ieder geval niet dat je smarthomeplan in één keer volledig en compleet is. Dit kan lang duren, afhankelijk van al je wensen en alle leveranciers waarmee je afspraken moet maken. Probeer er in ieder geval voor te zorgen dat het plan voor 99 procent staat zodra de W- en E-installateurs hun werk gaan doen.

Tijdens kick-off meeting zijn we allereerst door de basis van het huis gelopen: het netwerk. Uit het smarthomeplan kan gehaald worden dat we zo’n 36 CAT-punten hebben gepland en dat we uitgaan van minimaal drie WiFi access points. Samen met Wifimedia hebben we gekeken naar de exacte access points die we hiervoor willen gebruiken, de switch die we gaan inzetten, hoe we de patchkast en het patchpaneel (daar waar alle CAT-kabels samenkomen) willen gaan inrichten en wat er qua specificaties nodig is voor een goed en snel functionerend netwerk. Daarbij voorziet Wifimedia in de installatie en montage van het camerasysteem, wat we meteen met het netwerk koppelen. Later gaan we dieper in op het netwerk en het camerasysteem.

Vervolgens zijn we door het smarthomeplan gelopen om te kijken waar we nog onduidelijkheden zijn en welke onderdelen nog wat meer onderzoek vereisen. Zo was het nog niet helemaal duidelijk wat voor thermostaten we zouden gaan gebruiken en hoe we de luchtkwaliteit in verschillende ruimtes zouden gaan meten, om hier vervolgens de vloerverwarming en WTW-installatie mee aan te sturen. Na wat overleg hebben we besloten het vooral niet moeilijker te maken dan het is en voornamelijk te focussen op de data die je echt nodig hebt in elke ruimte: de temperatuur en mogelijk de luchtvochtigheid. In drukkere ruimten, zoals de woonkamer, voegen we hier nog CO2 en fijnstoffen aan toe. Op deze manier hebben we meer keuze qua thermostaten en hoeven we minder losse sensoren in elke ruimte te plaatsen. Maar, ook hier gaan we later dieper op in. Ook gaan we later dieper in op de verlichting, waar we tijdens de meeting vooral gekeken hebben naar de soorten dimmers en trafo’s die voorzien zijn om hier de juiste actoren bij te gaan kiezen. Het draait dus vooral om een juiste voorbereiding en het plan fine-tunen zodat iedereen weet wat de bedoeling is en verrassingen voorkomen worden. Al met al was het een zeer productieve vergadering waarmee een goede basis voor een definitief smarthomeplan en een mooie samenwerking gelegd is.

Plan van aanpak

De komende twee maanden zorgen we er met het kernteam voor dat we van elke productgroep duidelijk hebben welke producten er exact komen, hoe we deze kunnen koppelen met het domoticasysteem en wat we hier nog exact voor nodig hebben. Zo moet de leverancier van de verlichting nog aangeven wat de exacte specificaties zijn zodat wij weten hoe we kunnen schakelen of dimmen. Ook zal de feedback van de W-en E-installateur nog in het smarthomeplan verwerkt worden. Met beide installateurs is in de komende weken afgesproken om de exacte invulling te bepalen en de tekeningen te maken. Het smarthomeplan zal dus op basis van alle extra input de komende twee maanden gefinaliseerd worden, waarmee we uiteindelijk een nagenoeg complete basis hebben om mee te gaan werken. In de tussentijd gaat de bouw natuurlijk van start en gaan we daar regelmatig een kijkje nemen. Via onze social media en korte updates op de website houden we je daar ook van op de hoogte.

Houd de website en social media in de gaten!

Ben je benieuwd naar hoe wij het aanpakken, voor welke producten en technieken we kiezen en hoe het bouwproces verloopt? Houd dan de website de komende maanden in de gaten. Over drie weken publiceren we onze volgende update waarin we de planning van de bouw delen, je een overzicht geven van de verschillende productgroepen waar we aandacht aan gaan besteden, en het basissysteem uit de doeken doen waarmee we het huis gaan aansturen. Houd vooral ook onze FWD Smart Living Project pagina in de gaten voor links naar alle artikelen, social media-kanalen en partners. Volg het FWD Smart Living Project op de voet via Instagram of Facebook. Hier plaatsen we regelmatig korte updates, foto’s en video’s over de bouw van het slimme huis.