Slim en duurzaam tuinieren voor zowel buiten als binnen

Naast de klassieke bevloeiers, bemesters en grasmaaiers zijn er tegenwoordig ook steeds meer complete groeisets die zich geheel zelf bedruipen.

Smart gardening is al jaren een gestadig groeiende trend bij het slimme huis en kantoor. Het kan allemaal heel eenvoudig met wat sensoren die de bevloeiing/waterstand, voedingsstoffen, zonlicht en temperatuur in de gaten houden. Daarna volgen de sproei-installaties, automatische fonteinen, tuinverlichting en rondrijdende robotmaaiers. Een stap verder gaan de vrijwel geheel zelfstandige growsets en e-kassen. Ook leverbaar met rails-installatie voor tuinrobots die boven het groen zweven en dit vertroetelen.

Wat is smart gardening?

Onder slim tuinieren verstaan wij voor het gemak alles dat via slimme domotica, sensoren en aangestuurde apparaten inzetbaar is voor het verzorgen en opkweken van planten. Voor de keuken ook kruiden, groenten en klein fruit. We lichten er een aantal categorieën uit.

• Als eerste de monitoringsystemen voor planten. Die houden de groeicondities en ontwikkeling van de flora in de gaten met sensoren en groene apps. Ze controleren onder andere de stand van zaken bij bevochtiging, voedingsstoffen, licht, PH en temperatuur.
• De kant-en-klare smart garden-units. Complete plug and play zichzelf bedruipende minituintjes voor op de plank, tafel of aan de muur.
• De slimme sprinklers en fonteinen. Zij voorzien in een continue adequate bevochtiging van de flora. De fonteinen zijn deels voor de sier doch kunnen ook deel uitmaken van het bevloeiings- en irrigatiesysteem.
• De expandable plantenpot. Deze groeit slim mee met de plant. Nooit meer verpotten dankzij de smart potmaterialen.

• De tuin-apps. Een scala aan mogelijkheden voor de optimale groei, plantkeuze, systeem- en tuinaanleg. Plus doorgaans remote control van uw tuin.
• De tuinverlichting. Zowel voor de sfeer als veiligheid.
• Tuin audio. De draadloze speakers voor de tuin.
• De slimme grasmaaiers. Doorgaans de robotgrasmaaiers die op het gazon rondrijden en navigeren.
• De wiedrobots die uw tuin schoffelen en wieden. Niet zelf meer op de knietjes het onkruid wieden maar ook de beluchting bevorderen en de aarde losser maken.
• En als laatste kan je de wat grotere tuin ook vanuit de lucht in de gaten houden met garden-drones.

Een compacte en complete IoT binnentuin

Hierbij gaat het om een soort broeikas-set(je) met geheel elektronische besturing. Het water aansluiten en de stekker in het stopcontact en de slimme on-board elektronische tuinman doet de rest. Er is ook een verticale (muur-)versie van: de hydrophonic garden on the wall. Dit soort e-tuinsets maakt vaak gebruik van vloeistoffen voorzien van alle voedingstoffen en richtbaar licht (zonnereflectie en/of lampen). En dankzij het IoT kan je er van alles op aansluiten en op afstand (remote) besturen. Of je een dergelijke groeiset nu thuis, op kantoor of in winkelcentra neerpoot, het draait allemaal om het monitoren en aansturen van groei bij de aanwezige vegetatie. Er is regelmatig ook intelligente (AI) software aanwezig die alles weet van de optimale groeicondities voor de beheerde planten en bloemen. Het gebruik van voedingsrijke vloeistoffen maakt het verversen en onderhouden van potgrond en tuinaarde onnodig. Alleen af en toe wat bijsnoeien als een tuinrobot dat niet straks van je overneemt. We geven enkele voorbeelden van dit type IoT plug & plant-culturen:

• De NutrientFilm verzorgt de aanwezige planten met een continu stromen voedzame film. Een door smart gardening software aangestuurde pomp zorgt voor de doorstroming door de verschillende kanaaltjes. Een dergelijk systeem vergt weinig onderhoud doch is wel iets duurder.
• De Aerophonic werkt via het besproeien van de plantenwortels met een soort voedzame mist. Die wortels hangen min of meer vrij in de ruimte. Het werkt simpel en goedkoop. Er is wel wat meer onderhoud bij nodig.
• De Deep Water Culture. De planten drijven met hun wortel in een intelligent waterreservoir. Een luchtpomp zorg voor het oxygeneren. Dit is het goedkoopste slimme systeem. In de praktijk minder efficiënt dan de genoemde andere groeiculturen.
• De Drip Culture gebruikt zoals de naam al aangeeft bedruipen via een ondergedompelde pomp. Dit gaat met timer en per plant gestuurd. Het kost relatief weinig. Wel is het lastiger om de PH (= zuurgraad) constant te houden. Bij een eb en vloed-systeem komt er een getimede golf met voedingsstoffen over de planten en hun wortels heen. Wat niet gebruikt wordt gaat naar een opvangbassin voor recycling. Makkelijk te installeren, lage kosten en matig efficiënt bij het constant houden van de PH.

Er zijn verschillende leveranciers voor dit type automatische tuinsystemen. Deels ook startups. We noemen Plug & Plant, Gartenzwerg, Rainmachine, Edn Wallgarden en Capacloud.

Klik en groei

Wie het eenvoudiger wil aanpakken met een mini-binnentuin kan onder andere terecht bij zogenaamde klik en grow-producten. Het principe is simpel: koop een complete minituinset. Sluit die aan op de elektriciteit en (vul of sluit aan op) water. Laadt de app voor iOS of Android. En start met enkele klikken op het touch-screen van smartphone of tablet.

Het gelijknamige product Click And Grow is in meerdere uitvoeringen te koop. Het is onder meer geschikt voor het opkweken van kruiden, groenten en fruit. Bijvoorbeeld in de keuken meteen gereed om tijdens het bereiden van eten te gebruiken. Werkt prima doch de navulpakketten zijn aan de prijs.

De LeGrow Smart Garden is een plantsysteem voor binnenshuis. Je kunt meerdere afzonderlijke potten combineren tot een grotere samengestelde binnentuin. Het modulaire systeem is met name geschikt voor kleinere planten. Het systeem bewaakt de bewatering maar je moet het reservoir wel zelf aanvullen.

De Botanium Hydrophonic Grow-kit is een slimme plantenpot gevuld met poreuze stenen. Een smart pomp zorgt elk uur voor de bewatering met voedingsstoffen.

De Veritable Indoor Smart Garden is een succesvolle Kickstarter. Het systeem zorgt voor een automatische bewatering met voedingsvloeistof en lichtregeling met LED-lampen. Met een zogenaamde “Lingot” zet je een nieuwe module met op te kweken zaad in de unit. Verder dezelfde doelgroep als bij Click And Grow.

Met de EDN Wallgarden hangt iedereen een complete slimme kleine plantentuin aan de muur. Het fraai vormgegeven product voorziet in bewateren, opgeloste voedingsstoffen en LED-verlichting. Besturing per app.

Verder noemen we nog de fabrikant AeroGarden met de van een fraaie display op de e-plantenpot voorziene Bounty Indoor Smartgarden, Harvest en Farm. De Ledverlichting hangt boven de groeten, kruiden, klein fruit of planten. Het systeem werkt aardevrij met smart bevloeiing.

Tuin-apps

Het aanbod van tuin-apps is zowel veelzijdig als groot. De meest voorkomende categorieën zijn tuinaanleg, plantverzorging, plantherkenning, waar/wanneer wat te planten/inzaaien, het monitoren van de groeicondities (vocht, voeding, PH, temperatuur e.d.), welke vlinders of vogels zitten er in jouw tuin en het selecteren van tuingereedschap en devices. Dergelijke apps werken doorgaans nauw samen met de ingebouwde camera voor beeldherkenning, geplaatste tuinsensoren en het IoT. Je schaft deze apps los of in combinatie met een bepaalde sensor of tuindevice aan. Wij geven een korte bloemlezing van interessante tuin-apps.

• MijnTuin is een soort sociaalnetwerk voor hobbytuiniers. Je kunt samen met jouw vrienden de tuinervaringen delen, statusupdates maken, vragen aan elkaar stellen, foto’s uitwisselen en informatie over een groot aantal planten en hun verzorging ophalen.
• Met Home Design 3D Outdoor & Garden ontwerp je jouw eigen droomtuin. Dit compleet met flora, sierbestrating, verlichting, fauna, fontein, jacuzzi en zelfs een buitenkeuken.
• Ben je op zoek naar welke planten er in de tuin staan of je net gekregen hebt. Plantifier identificeert alle flora en geeft verzorgingstips. Maakt een foto en de app doet de rest.
• Een moestuintje is zowel gezond als duurzaam. Maar hoe leg je zoiets aan? Daarbij is de tuin-app Moestuinder een welkome assistent. Deze tuin-app is geschikt voor groente, fruit en kruiden. Maak een virtuele kopie van jouw Moestuin op de app. Voer iedere gezaaide plant met datum in. Om te beginnen maak je van je moestuin een virtuele kopie in de app. Van iedere plant die je hebt gezaaid met datum in. De app geeft dan direct aan wanneer het oogsttijd is, Tevens geeft Moestuinder de benodigde notificaties als het tijd is om een gewas te zaaien en er is een logboek waarin staat welke groenten je wanneer hebt geoogst.
• Uiteraard zijn er ook apps voor de biodynamische tuinbouw. Bijvoorbeeld Maan & Tuin waar de vruchtbaarheid van de bodem en de natuurlijke groei van planten en andere gewassen centraal staan. Deze tuin-app ziet de aarde als een levend organisme dat gevoed moet worden. Uiteraard zonder de in de biodynamische landbouw verfoeide kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Aan het natuurlijke geheel dat bestaat tussen dieren, planten en de bodem wordt verder de stand van de planeten toegevoegd die invloed op de groei van gewassen zou hebben.
• Problemen met het onderhoud van het Gazon? Probeer eens de Gazonwijzer. Of maak je tuin klimaatbestendig en groener met Huisje boompje beter. Er is keuze genoeg!

Tuinsensoren

Het leger aan tuinsensoren varieert van standalone ‘inprikkers’ tot onderdelen van complete domotica-netwerken voor tuinbeheer. Je ziet in deze ook steeds meer sensoren op zonne-energie voor het monitoren van voedingsniveau, waterstand/vochtigheid, het opgevangen zonlicht en temperatuur. Daarnaast ook sensoren voor de tuinverlichting, fonteinen, weerstations en het verjagen van ongedierte. Ze werken draadloos via WiFi en bluetooth. Bekende voorbeelden in deze zijn de Koubachi WiFi plantsensor, Horto Domini Self-Managing Smart Garden, Flower Power, Click and Grow met NASA-technologie, de Bitponics tuinassistent, Plantlink, VigiBee voor een efficiënte supersonische bestuiving, het Edyn Smart Garden-systeem, de Automatische tuin van Gardena (bevloeiing en robotgereedschap), Husqvarna, Edyn en de GreenIQ Smart Garden Hub (bestuur je tuin met een smartphone).

We pikken er het slimme tuinsysteem van Gardena even uit. Gardena Smart Garden maakt gebruik van AI (= kunstmatige intelligentie) voor het aansturen van de beregening en robotmaaier. Het geheel bestaat uit en server (Gateway), sensoren, een besproeiingscomputer (Watercontrol), een robotmaaier (Sileno) en de bijbehorende Gardena-app.

Voor binnen is er onder meer keuze uit de ‘potsensoren’ van Parrot met de Flower Power Plant Monitor en Pot, Lechuza, Xiaomi 4 in 1, Gro Water-sensor, Elho Self Watering, GreenIQ Controller, EasyBloom 1000 Plant Sensor. Met de Raspberry Pi kan je een compleet zelf programmeerbaar tuinsensor systeem/netwerk opzetten.

Tuinverlichting

Van een slimme tuinverlichting heb je het hele jaar plezier. Smart garden lights bedienen meerdere aspecten. We noemen de sfeervolle setting, veiligheid en het gewoon zichtbaar zijn van de tuinomgeving. Slimme tuinverlichting werkt nauw samen met sensoren voor de aanwezige hoeveelheid licht, bewegingssensoren en apps om hen te programmeren. Dat programmeren tot complete lichtshows, inclusief feestsettings, aan toe. Bekende merken zijn Philips Hue, Tuli, Deimos, Florina, Garden Lights, Arigo, Wilko, Apollo, LAP, Smart Solar, John Lewis, Nordflux, Null Solar en Mijn-gadgets. Een aantal bouwmarkten en woonketens voert tevens eigen merken.

Het verlichtingstype is vrijwel allemaal LED, deels op zonne-energie en deels op netstroom gebaseerd. Er is een ruime keuze aan maten en lichtsterkten plus verschillende uitvoeringen. Tevens uit al of niet ingebouwd in decoratieve materialen zoals rotsblokken. En qua toepassing uit grondspots, insteeklampen, en lantaarns tot bogen en lichtkoepels of verlichte ornamenten. Je kunt deze tuinverlichting plaatsen in de tuin zelf, op het terras, bij de vijver fontein en zwembad.

Tuin-audio

Je kunt natuurlijk gewoon de bekende draadloze speakers voor binnen van Sonos, Amazon, Google, JBL e.d. mee naar buiten in de tuin nemen. Dat heeft outdoor echter twee beperkingen. Ze kunnen hinderlijk zichtbaar en niet bestand tegen regen, hoge temperaturen en andere weersomstandigheden zijn.

Speciale tuin- en zwembadspeakers zijn waterproof en kunnen beter tegen averse weeromstandigheden. Een aantal van hen kan je tevens fraai wegwerken in rotsformaties en zwembad- of vijverranden. Voor smart garden outdoor speakers kan je onder andere terecht bij Bowers & Wilkins, KEF, Bose, Polk, JBL, Jabra Speak, Sonos en Klipsch.

Robotmaaiers

Zelf het gras niet meer te behoeven maaien doch dit door een slimme robotmaaier automatisch laten doen vormt voor menig tuinbezitter met weinig tijd een uitkomst. Je kunt veelal kiezen uit het besturen met de smartphone of tablet vanuit de luie tuinstoel of geheel automatisch. In geval van automatisch terdege opletten of de begrenzingen (borders die de maaiersensoren oppikken) van de tuin goed zijn aangegeven en pas op met in de tuin loslopende dieren!

Slechte robotmaaiers, behalve hele goedkope, zijn er nauwelijks meer. Je kunt goed terecht bij Gardena, Stiga, Husqvarna, Bosch, Robomow, Wolf, Tango, Ambrogio, Honda Miimo, Greenmow en Makita. Van belang bij de aanschaf zijn de oppervlakte van het gazon, accucapaciteit, programmeermogelijkheden en veiligheid.

Andere tuinrobots

Er is meer in het tuinrobotleven dan alleen grasmaaiers. In het eenvoudigste geval rust de fabrikant heggenscharen en schoffelinstrumenten uit met AI. Scheelt in tijd en de rug. Een stuk verder gaan de zelfstandige tuinrobots, zowel mobiel rondrijdend als meer stationair. We geven een aantal voorbeelden. De Kobi rijdt automatisch rond, verzamelt en vermaalt losse bladeren, is tevens een grasmaaier en ruimt ook sneeuw in de winter.

Tertill is een echte tuinwieder. Milieuvriendelijk want chemische onkruidbestrijders zijn niet meer nodig en deze robot werkt op zonne-energie. Grillbot reinigt de tuinbarbecue. Er is een keur aan robots voor automatische zwembadreiniging. Bekende merken zijn Kokido, Dolphin, Astral en Zodiac.

Drone voor de tuin

Een drone is geschikt voor zowel het bijhouden van de groei, grondcondities als het beveiligen van het perceel. In het algemeen bedoeld voor de wat grotere tuin of landgoed maar je kunt natuurlijk ook alle buurttuinen meepakken.

Als voorbeeld een drone die draadloos samenwerkt met tuinsensoren. De Sunflower Labs AI-drone is een waakhond in de lucht die behalve de eigen cameradata tevens de bewegingssensoren van een speciale tuinverlichting benut om onverlaten en schadelijke dieren te weren. Voorlopig gezien de prijs nog buiten het bereik van het doorsnee tuinbudget. Maar dat prijskaartje zal wel gaan dalen en er zijn ook goedkopere alternatieven.

Garden Quadcopters worden met name ingezet voor het herkennen van bloemen of planten, bestuiving (vliegen er met roterende wieken overheen) en houden de groei van gewassen bij. Hiervoor kan je gewoon de goedkopere hobbymodellen met bijpassende app gebruiken. DIY heeft een special model met IR-camera voor, de Plant Inspection Gardening Drone.

Conclusie

Kortom, er valt genoeg slim te tuinieren zowel buitens- als binnenshuis. Tuin domotica voegt een smaakvolle dimensie toe aan de eigen groene vingers. Bovendien vaak ook duurzaam.