Wat is HDbaseT?
Een compleet netwerk voor AV, besturing en voeding van de aangesloten slimme apparaten in één kastje onder de trap? Dat kan met HDbaseT als het pand voorzien is van CAT5/6-bekabeling. Sluit er switchers, receivers, zenders, extenders en (waar nodig) interfaces op aan en het functioneert zonder mankeren. Je bouwt er een robuust snel netwerk mee voor zowel video (2K Full HD, en 4K UHD), ruimtelijk geluid en razendsnel internet.
Een HDBaseT matrixnetwerk is in feite een grote audiovisuele- en datahub waarop je alle apparatuur kunt aansluiten. Multimedia & datanetwerken zijn er relatief eenvoudig zelf of via de vakman mee te installeren. De prijs is relatief gemiddeld voor dergelijke LANs. Er is een ruim aanbod van bekende leveranciers zoals Wyrestorm, Lightware, Cyp, Elan, Vanco, Intelix, Blustream, Valens, Octava, Gefen, Shinybow, Aja, Mon.price, Atlona, Belkin, Roland, Seada, HD Anywhere en Kanexpro. Samsung, LG, Epson, Panasonic, NEC, Pioneer, Apple en andere AV-merken ondersteunen (bieden compatibiliteit met) HDBaseT. Er zijn al diverse installateurs gespecialiseerd in HDBaseT zoal HDB Connect en Hulskamp Audiovisueel. Ook HDBaseT-netwerkjes in de smartcar behoren tot de mogelijkheden
Het HDBaseT-concept
De technologie met als peetvader Valens bestaat al sinds 2009. Aanvankelijk voor HD 1080 maar recent ook voor 4K UHD. Er is een HDBaseT Alliance die deze standaard continu doorontwikkelt. Het netwerk is in de architectuur stervormig en valt als zodanig aan te vullen of verder uit te breiden.
Netwerken op basis van HDBaseT transporteren ongecomprimeerde HD en Ultra-HD video (tot maximaal 4K), audio, USB, Ethernet, stroom/voeding en besturing (zoals RS en IR) over een CAT5 of 6 Ethernet-netwerk. De in het jargon genoemde 5Play convergence staat voor het simultaan versturen van:
- HD video in 2K tot maximaal 4K waaronder HDMI en 3D. HDCP-compatibel.
- Audio. Multikanaals en ruimtelijk, Dolby, Atmos. Digitaal, optisch en ook analoog als signaal in/output.
- Internet-data en IP.
- Besturingssignalen van de daarvoor compatibele apparatuur. RJ45, USB- en RSC 232 compatibel.
- Het netwerk voorzien van netvoeding over Ethernet op afstand volgens de IEEE 802.3at-2009 PoE standaard.
De T staat voor het versturen van T-type datapakketjes. Tot een afstand van 100 meter is daarbij doorgaans geen aanvullende ondersteuning nodig. Bij video kan je zowel een netwerk van devices en switches als een point-to-point-verbinding opzetten. HDBaseT is geheel compatibel met HDMI, (Full) HD en UHD, 3D en de gangbare videoformaten voor TV en PC. Regelmatig lees je dat HDBaseT een vervanger voor HDMI is of gaat worden. Dat is niet waar. HDMI gaat wel gewoon in het HDBaseT pakketsignaal mee en kan dat over veel grotere afstanden tegen een stuk lagere kosten.
Audio gaat gewoon mee door dezelfde mediakabels als video. Bij Ethernet gaat het om de ondersteuning van twisted pair tot 100 Mbps of meer. Dat geeft toegang tot internet, lokale netwerken (LAN), tv-schermen, computers, stereosets/audio-installaties en tal van andere CE-devices.
Stroom en besturing
Power Over Ethernet (PoE) voorziet in de voeding tot 100 Watt bij de op HDBaseT-kabels aangesloten apparaten. Dan is er geen aparte voeding meer nodig. Power over HDBaseT volstaat. Bij de besturing op afstand variëren de mogelijkheden van het simpel aan en uit zetten en play of stop tot RS232/USB of IR-aansturing van de gangbare apparaat functies. Het aansturen van aangesloten apparaten is onder meer van belang bij evenementen. Bijvoorbeeld het aansturen van videobeamers, al of niet voorzien van een ingebouwd of opgeklikt interface voor HDBaseT. Wij noemen het schalen, zoomen, synchroniseren van meerdere projectoren voor één beeld op het scherm, en intensiteit van het licht.
Een andere nuttige eigenschap is het kunnen uitlezen van de projectorstatus, de gebruiksduur van de lamp en eventueel benodigd onderhoud aan de videoprojector. Daarnaast ook totale controle over de videoswichers. Ook geschikt voor Consumer Electronics Control (CEC) en IP. De PAM16 encoding schermt goed af tegen elektrische interferenties en de BER-foutcorrectie staat op hoog niveau. De latency is in de praktijk veelal verwaarloosbaar.
Bandbreedte en afstanden
HDBaseT is er vooral in combinatie met CAT6 de afgelopen jaren steeds sneller op geworden. Inmiddels haalt het transport voor video en audio al 10,2 Gbps. Voor grotere gebouwen en auditoria zijn de afstanden van belang. In de praktijk vormen datakabels tot een lengte van 70-100 meter geen enkel probleem. Wel moet je opletten bij sterke zenders, bijvoorbeeld portofoons, in de buurt. Dan is een goede afscherming (shielding) vereist.
In de praktijk zijn er uitstekende ervaringen met het aanbieden van AV-presentaties in meerdere zalen en/of ruimten door het gebouw. Dat verloopt vlekkeloos. Opmerkelijk is dat er nauwelijks vertraging/latency (het achter lopen in frames) over de grotere kabelafstanden optreedt. Onder andere in Tivoli Vredenburg uitgetest met de dirigent op afstand. Musici elders in de zaal of gebouw konden zonder vertraging de baton van de dirigent via een HD-videoverbinding volgen.
Handig is tevens dat je met zogenaamde point-to-point-sets snel een HDBaseT kunt opzetten. Staat er bijvoorbeeld een muur in de weg en ligt er wel een CAT 5/6 ICT-kabel. Gewoon twee kastjes aansluiten en hoogwaardige video en audio gaan daar dwars doorheen!
Waarvoor geschikt?
De eenvoudigere netwerken op basis van HDBaseT zijn geschikt voor het smart multimediahome en de thuisbioscoop. Daarvoor krijgt de gebruiker een hoge AV-kwaliteit, flexibel en best betaalbaar. Zeker als de CAT5/6-kabels er al liggen. Met een basis-matrix- en receiverset komt de bewoner daarmee al een heel eind. Let op de grootte van de matrix (AV-hub). Met een 4 x 4 type koppel je vier inputbronnen met slechts één kabel aan vier verschillende locaties. Een aantal gangbare domoticasystemen is compatibel met HDBaseT.
Voor slimme gebouwen, auditoria, concertgebouwen, complexen voor evenementen en grote onderwijsinstellingen behoort HDBaseT tot één van de eerste keuzen. Wat de grote toepassingen in Nederland betreft noemen wij Tivoli Vredenburg, de Erasmus Universiteit en concertzalen.
Voor de netwerk-diagnostics bij grotere netwerken is niet meer dan een laptop/notebook nodig. De voorheen grote controlroom bij evenementen past met HDBaseT in een ruime kast. Het gebruik van HDBaseT in smartcar-netwerken voor infotainment, navigatie en het rijdend kantoor zijn nog (deels) in ontwikkeling.
Voor consument en klein zakelijk
Bij HDBaseT overbrug je met een zender, een (in het apparaat ingebouwde) ontvanger en een CAT5e/6/7 netwerkkabel AV-signalen die over een afstand van gemiddeld 100 meter worden gezonden. Naast beeld en geluid transporteert dit lAN ook Ethernet, IR (Infrarood) en tot wel 100 Watt (DC) gelijkstroom door dezelfde kabel heen.
HDBaseT biedt een alternatief voor en integreert andere standaarden zoals HDMI, infrarood, coaxiale kabel, composiet video, S-Video, SCART, component video, D – Terminal of VGA. HDBaseT verbindt netwerken van consumentenelektronica waaronder set-top boxes (decoders), dvd-spelers, Blu-ray spelers, pc’s, video game consoles en AV receivers naar compatibele digitale beeldapparaten (beeldschermen, beamers en digitale televisies).
Wat voorbeelden:
- Een tv ophangen in de woonkamer en alle apparatuur die er normaal onder staat elders in een kast plaatsen.
- Alle tv’s in huis aansluiten op bijvoorbeeld een dvd-speler, spelcomputer of mediaplayer, Apple T (bijvoorbeeld Apple tv) die vervolgens via iedere tv kan functioneren.
- Opnemen en overal in huis afspelen Als je iets opneemt kan het op elke tv in huis worden afgespeeld.
- Vanaf een spelcomputer op elke tv in huis spelen.
Geschreven door: Ulco Schuurmans
Meer informatie
Voor meer tips en adviezen voor de aanschaf en het gebruik van smart home-apparatuur kun je terecht in onze tips-sectie en review-sectie.
Reacties (0)