Wil je een lcd led tv of een oled tv kopen? Wat is dan het verschil? We zetten de belangrijkste verschillen tussen lcd led en oled voor je onder elkaar.
Dit artikel is inmiddels verouderd en bevat niet alle informatie over de verschillen tussen lcd led-televisies en oled-televisies. Klik via onderstaande link door naar ons nieuwste en meest uitgebreide artikel over de oled-techniek, oled-televisies en de verschillen met de lcd led-techniek.
Dit jaar zien we het aanbod oled tv’s gestaag toenemen. Naast LG, de Koreaanse fabrikant die al meerdere oled tv’s op de markt gebracht heeft, en Philips komen dit jaar onder meer Panasonic en Sony met oled-modellen. Het aanbod wordt dus groter, maar voor welke tv moet je nu gaan? Een lcd led tv of een oled tv? We zetten de belangrijkste verschillen tussen lcd led en oled voor je onder elkaar.
Een lcd led tv?
Je zult je wel afvragen waarom wij de term ‘lcd led tv’ gebruiken. Simpel gezegd bestaat een led tv eigenlijk niet, maar fabrikanten gebruiken deze term wel. Een led tv is eigenlijk een lcd tv maar dan met een led-backlight. In plaats van CCFL-verlichting worden bij deze modellen leds achter het paneel geplaatst om het geheel te verlichten. Op dit moment is nagenoeg elke lcd tv voorzien van led-achtergrondverlichting en dus wordt er vaak met de term ‘led tv’ gestrooid.
Led verlichting kan rond de randen achter het display geplaatst worden (Edge Lit led-verlichting) of in een array direct achter het paneel (Full Array led-verlichting). De laatstgenoemde techniek wordt vaak in de high-end modellen gebruikt aangezien deze in de meeste gevallen voor diepere zwartwaarden en een hoger contrast zorgt. Daarbij kan een lcd tv een ips-paneel of een va-paneel bevatten. Een ips-paneel zorgt voor een relatief laag contrast maar wijde kijkhoeken, terwijl een va-paneel zorgt voor een goed contrast met relatief kleine kijkhoeken.
Wat is een oled tv?
De exacte technologische uitleg van een oled-display zullen we je besparen, maar oled bestaat uit een aantal kleine diodes (lampjes). Een diode is een zeer kleine bron van licht met een organisch bestanddeel dat zelf licht geeft. Deze techniek gebruikt dus geen achtergrondverlichting omdat de beeldpunten (pixels) zélf licht geven wanneer er een elektrische lading doorheen gaat. Dankzij een dun kleurenfilter (RGBW) en het aanpassen van de intensiteit van een diode kunnen de kleuren weergegeven worden. Lcd led tv’s maken zoals hierboven aangegeven gebruik van achtergrondverlichting en kunnen daardoor ook niet zo dun geproduceerd worden als oled tv’s. Simpel gezegd geven de pixels van oled tv’s dus zelf licht. Lees meer over wat een oled tv precies is.
Het verschil tussen een lcd led tv en een oled tv
Er is een groot aantal verschillen tussen de oled-techniek en de lcd led-techniek te vinden, en ook tussen de lcd led tv en de oled tv die je in de winkels ziet staan. We focussen hieronder op de belangrijkste verschillen.
Beeldkwaliteit
Het verschil in beeldkwaliteit zien we met name terug op het gebied van zwartwaarden en helderheid. Oled tv’s beschikken over pixels die individueel in- en uitgeschakeld kunnen worden waardoor zwart ook echt pikzwart is. Een lcd led tv heeft een backlight dat altijd (deels in het geval van local dimming) aanstaat, waardoor zwart vaak tegen grijs aanzit.
Local dimming wil zeggen dat meerdere zones (groepen leds) los van elkaar gecontroleerd/bediend kunnen worden. De ene zone kan uitstaan terwijl de andere fel licht geeft. Hoe meer zones, des te hoger het contrast en dieper het zwart.
Daarbij heeft een oled tv een oneindig contrast aangezien elke pixel apart aangestuurd wordt. Een lcd led tv wordt beperkt door de achtergrondverlichting die continu aanstaat en dit heeft invloed op het contrast. Hoe meer zones met leds er gecontroleerd kunnen worden (local dimming), hoe hoger het contrast zal zijn. Een deel van het scherm kan bij meerdere zones fel wit zijn, terwijl een ander deel diep zwart is. Maar, lcd led tv’s hebben door de gebruikte techniek altijd in meer of mindere mate van ‘blooming’ waarbij er een lichte waas rond lichte objecten op een donkere achtergrond te zien is. Ook kan door deze techniek het detailniveau in donkere delen van het scherm verminderd worden. Het is altijd een compromis omdat niet elke pixel afzonderlijk te controleren is.
Maar, lcd led tv’s hebben momenteel ook een voordeel tegenover oled tv’s. Premium-modellen met HDR-ondersteuning kunnen namelijk een hogere helderheid verzorgen, meer dan 1000 nits zelfs. Maar, hoe hoger die (piek)helderheid, des te lastiger het is om diep zwart te behouden waardoor zwart weer als grijs kan ogen. Bij een oled tv geldt dat hoe meer pixels volledig moeten branden, hoe lastiger het is om fel wit weer te geven. Bij een compleet wit scherm ligt de helderheid dus lager dan bij 10 procent wit. Een oled tv heeft een piekhelderheid van ongeveer 700 nits. Maar, het voordeel dat de pixel naast de witte pixel nog steeds diep zwart kan zijn (wat bij lcd led niet kan) blijft ook hier bestaan.
De uniformiteit van het scherm is ook een belangrijk onderdeel, iets dat we met name zien bij compleet zwarte of egaal gekleurde beelden. Een lcd led tv met edge lit led-verlichting kan last hebben van backlight bleeding (licht vloeit van de randen naar binnen) of clouding (lichte vlekken op het scherm). Bij Full Array lcd led tv’s is blooming (lichte waas rondom lichte objecten) nog altijd een probleem. Oled tv’s van de eerste generatie hadden ook hun problemen, waaronder zichtbare verticale lijnen of lichtvlekken. Bij de huidige generatie oled tv’s is dit tot nagenoeg 0 gereduceerd.
Op het gebied van resoluties is er geen verschil tussen oled en lcd led. Beide technieken kunnen resoluties van full hd tot 4K Ultra HD weergeven en in de toekomst gaan we bij beide technieken ook 8K Ultra HD-resoluties zien.
High dynamic range
High dynamic range, waarbij diep zwart gecombineerd wordt met fel wit, is helemaal hot. Op het gebied van helderheid heeft lcd led nog een voorsprong, en dat is ook vaak wat fabrikanten tijdens demonstraties tonen. Lcd led tv’s kunnen een volle zon indrukwekkend weergeven, maar daar tegenover staat dat dit vaak ten koste gaat van diep zwart. Hoe meer zones met leds, hoe minder last je hiervan hebt maar het probleem blijft altijd in meer of mindere mate aanwezig. Een oled tv kan niet zo fel als een lcd led tv en komt dus (voor sommigen) minder indrukwekkend weergeven. Maar, een oled tv kan de felle delen wel perfect combineren met diep zwart waardoor voor de minder felle weergave gecompenseerd wordt.
Motion blur
Een veelgehoord probleem (bij bijna elke tv) is de stotterende of onscherpe weergave van snel bewegende beelden of objecten in beeld. Led led tv’s beschikken over diverse technieken om deze bewegingen zo vloeiend mogelijk te laten verlopen (waaronder scanning backlight) maar stotterende of uitgesmeerde beelden blijven een probleem waar velen tegenaan lopen. Daarom introduceren fabrikanten diverse motion-instellingen waarmee alles zeer soepel weergegeven wordt maar waarmee je tegelijkertijd een soort soap opera-effect krijgt. Een film kan zo onnatuurlijk overkomen. Het is vaak spelen met de instellingen voor het beste compromis. Oled tv’s zouden op papier geen last mogen hebben van motion-problemen maar uit onze eigen ervaring blijkt dat dit niet helemaal het geval is. Motion blur is minder aanwezig dan op een lcd led tv maar nog wel aanwezig. Ook hier kun je aan de slag met de instellingen om de motion blur te minimaliseren en dus een compromis te vinden.
Energieverbruik
Over het algemeen genomen ligt het energieverbruik van een oled tv iets lager dan dat van een lcd led tv. Dit komt mede doordat oled tv’s pixels hebben die individueel aan- en uitgezet kunnen worden, wat een stuk efficiënter is. In donkere scenes wordt minder energie verbruikt omdat de pixels ook echt uitstaan. Een lcd led tv heeft een led-backlight dat altijd aanstaat, tenzij er gebruik wordt gemaakt van local dimming waardoor groepen van leds uitgeschakeld kunnen worden. Lcd led tv’s hebben over het algemeen ook een hogere helderheid (wat een voordeel is), maar dit kost vanzelfsprekend meer energie. Het verschil in energieverbruik zal je echter geen tientallen euro’s per jaar besparen.
Kijkhoeken
De kijkhoeken van een lcd led tv zijn afhankelijk van of je te maken hebt met een va-paneel of een ips-paneel. Een ips-paneel heeft over het algemeen betere kijkhoeken dan een va-paneel maar moet het stellen met een minder contrast. Een oled tv heeft geen last van mindere kijkhoeken omdat het licht in elke richting hetzelfde verspreid wordt. Vanuit elke hoek kun je dus comfortabel naar een oled tv kijken.
Design en formaat
Lcd led tv’s zijn al jaren op de markt en de productietechniek is dan ook volwassen. Je kunt lcd led tv’s in nagenoeg elk formaat krijgen, van 24-inch tot wel 150-inch. Oled tv’s zijn in minder kleine en minder grote formaten te krijgen, van 55-inch tot 77-inch. Dit komt doordat een oled tv veel duurder is om te produceren waardoor een hele kleine tv of een hele grote tv zich al snel uit de markt zou prijzen. Ook is van belang te melden dat LG momenteel de enige fabrikant is die de massaproductie van oled (voor tv’s) onder de knie heeft. De Koreaanse fabrikant focust zich momenteel op formaten van 65-inch tot 77-inch maar mogelijk komen daar in de toekomst andere formaten bij.
Qua uiterlijk zien we nog een belangrijk verschil. Oled tv’s zijn over het algemeen een stuk dunner dan lcd led tv’s. Dit komt door de gebruikte techniek, waardoor een ‘dik’ backlight niet meer nodig is. De dunste oled tv is een paar millimeter dik en het einde is nog niet in zicht. Een lcd led tv met edge lit led-verlichting is over het algemeen dunner dan een lcd led tv met Full Array led-verlichting, met als reden dat bij de laatstgenoemde modellen de leds zich direct achter het paneel bevinden. Dit zorgt voor een betere kwaliteit maar maakt de tv wel een stuk dikker. Een lcd led tv met Full Array led weegt ook wat meer dan een model met edge lit led. Een oled tv kan weer een paar kilo lichter dan zijn een lcd led tv met edge lit led. Het gewicht is echter ook afhankelijk van de elektronica en bovendien is een oled-paneel zo dun dat deze vaak versterkt moet worden, bijvoorbeeld door een glasplaat.
Levensduur en inbranden
Een veelgehoorde kritiek over oled is dat de levensduur niet lang is en dat er de kans is op inbranden. De levensduur blijkt echter niet veel te verschillen dan die van een lcd led tv. Voor de 2016-modellen belooft LG een levensduur van 100.000 uur en tegen die tijd ben je echt wel toe aan een nieuwe tv. Ook een lcd led tv moet zo’n 80.000 tot 100.000 uur mee kunnen gaan. Toch kunnen oled tv’s te maken krijgen met het probleem dat de intensiteit van oled-pixels na verloopt van tijd afneemt. LG geeft echter aan dat diverse algoritmes dit blijven compenseren zodat je er als kijker niks van merkt. Het blijft echter afwachten hoe een oled tv na 5 of 10 jaar presteert. Zo ver zijn we immers nog niet.
Hetzelfde geldt eigenlijk voor inbranden. Volgens LG is het risico zeer klein (met name door beveiliging die in de tv gebouwd zit) maar we weten over een paar jaar pas echt of oled tv’s hier last van gaan krijgen. Wij hebben het zelf nog niet ervaren. Een lcd led tv kan theoretisch gezien inbranden maar dan moet je het wel heel bond maken. We gaan er dus vanuit dat ook dat niet gebeurt.
Prijs
De prijs is voor veel consumenten een heel belangrijk onderdeel en op dit vlak wint lcd led het nog steeds, al wordt het gat elk jaar iets kleiner. Oled tv’s zijn nog altijd relatief duur om te produceren, bieden in de basis al een premium kwaliteit en bovendien is er maar één grote fabrikant voor oled-panelen; LG Display. Op dit moment kun je de goedkoopste oled tv voor zo’n 1.400 euro vinden, al is dat wel een relatief oud model met full hd-resolutie en een 55-inch formaat. De nieuwste 2017-modellen beginnen waarschijnlijk bij 2.500 euro, voor de goedkoopste 55-inch uitvoeringen. Lcd led tv’s kun je voor enkele honderden euro’s al kopen en de 55-inch topmodellen zitten in 2017 tussen de 2.000 en 3.000 euro. Gaan we groter in formaat dan stijgen oled tv’s harder in prijs dan lcd led tv’s. Samsung is in 2017 de uitzondering op de regel. De Koreaanse fabrikant zet zijn nieuwste QLED tv’s namelijk qua prijs recht tegenover de oled tv’s van onder andere LG. Een recent overzicht met de nieuwste lcd led tv’s en de nieuwste oled tv’s vind je in ons 2016 home cinema overzicht.
Meer informatie
Wil je meer weten over het kopen van een tv of de verschillende technieken van tv’s? Neem dan onze home cinema informatiegids met alle tips en adviezen door.
Reacties (5)