Samsung HW-Q950T
Een van de beste high-end soundbars van vorig jaar? De Samsung HW-Q90R. Een van de betere daarvoor? De HW-K950. Het is in dat rijtje dat de gloednieuwe HW-Q950T thuishoort, want dit is het nieuwe audiovlaggenschip van Samsung. Het prijskaartje van 1.500 euro verklapte het wellicht al, maar we spreken hier over een heel bijzondere soundbar uit de hoogste klasse. Het is een van de weinige op de markt die echt 9.1.4 kan bieden. Of anders gezegd: een overcomplete Dolby Atmos-ervaring, incluis hoogtekanalen voor- én achteraan. Dat is mogelijk omdat de soundbar propvol speakers zit (20 stuks), met een draadloze subwoofer wordt geleverd en komt met twee draadloze luidsprekers die je achteraan in de kamer plaatst. “Ok, dat hebben we wel al vaker gezien”, denk je misschien. Het verschil is dat deze bijkomende toestellen dubbele speakers zijn. Net als bij zijn voorgangers bevatten de rear-speakers een luidspreker voor het surroundkanaal én een luidspreker voor een hoogtekanaal. Dat is behoorlijk uniek.
Een grote nieuwigheid bij de HW-Q950T is vooral interessant voor lui die geïnvesteerd hebben in een high-end Samsung-tv: Q Symphony. Alsof de twintig speakers van de HW-Q950T niet zouden volstaan, kun je bij bepaalde Samsung-televisies de tv-speakers met de soundbar laten meespelen.
Voor wie zich afvraagt waar het verschil zit met de HW-Q90R van vorig jaar, die nu ook aantrekkelijk geprijsd in de winkels ligt: de nieuwe Samsung-soundbar is echt een ander model, met een ander design en met 9.1.4. De vorige Samsung-topper bood 7.1.4.
Sterk in standaarden
Qua connectiviteit kun je de HW-Q950T op weinig tekortkomingen betrappen. Uiteraard is het eARC-compatibel, wat we anno 2020 eisen en dat het afspelen van ongecomprimeerde surround met hoogtekanalen mogelijk maakt. Ook als dat audiospoor afkomstig is van een bron (zoals een console) die aan de tv zelf hangt, vooropgesteld dat de televisie zelf eARC ondersteund. Voor meer informatie over eARC verwijzen we je graag naar ons achtergrondverhaal, want het is toch net iets complexer dan vaak wordt gesteld.
Bij de 65Q950TS-televisie die Samsung voor deze test meeleverde met de HW-Q950T-soundbar krijg je een aparte One Connect box om alle externe apparaten op aan te sluiten. Uit de box loopt dan een dun kabeltje om stroom en het videosignaal naar het tv-toestel te brengen. Omdat je niet langer achter de tv moet rommelen om HDMI-kabels in te steken is zo’n box echt heel handig, vooral als je graag alle kabels uit het zicht wil houden en een strak uitziende montage beoogd. De kans is dus klein dat je nog HDMI-bronnen aan de soundbar wil hangen, de One Connect box is handiger. Maar niet iedereen heeft zo’n high-end tv of zelfs een toestel van Samsung. In dat geval zijn de twee extra HDMI-ingangen op de HW-Q950T echt wel praktisch. Het klopt dat rivalen zoals de Sonos Arc helemaal gaan voor slechts één HDMI-poort, maar wij zien op topmodellen toch nog graag een paar extra ingangen. Sluit je een videobron hierop aan, dan kun je rekenen op 4K- en HDR-ondersteuning. Aangezien dit een Samsung is, zijn we niet verrast ook HDR10+ in de lijst van ondersteunde HDR-standaarden te zien opduiken.
Over formaten gesproken, tegen de heersende trend in ondersteunt de Q950T naast Dolby Atmos (en de lagere Dolby-formaten) ook DTS:X en zijn voorgangers. We zien zowel bij tv’s als bij soundbars een sterke focus op Dolby, terwijl DTS links wordt gelaten. Dat heeft wellicht te maken met de sterke aanhang die Atmos heeft bij uitgevers van Ultra HD Blu-ray, streamingdiensten en games, maar er is nog altijd wel DTS-content in de wereld. Zelfs bij recente releases, maar ook heel wat Blu-rays uit het verleden, bv. Een schouderklopje voor Samsung in deze. Wel moeten we opmerken dat recente Samsung-tv’s DTS-ondersteuning hebben laten vallen voor media die je over het netwerk of vanaf een USB-stick afspeelt. Als je een Blu-ray-speler op je tv aansluit is er geen probleem, maar als je ‘backups’ van films wil bekijken krijg je bij videobestanden met DTS geen geluid. De oplossing voor dit nicheprobleem: je bestanden afspelen via een externe speler.
Eigen streamingaanpak
Op vlak van streaming blijft Samsung zijn koers aanhouden: geen Chromecast en geen Airplay, wél Bluetooth en Spotify Connect. Er is ook geen app meer met streamingopties, zoals er vroeger bij Samsung wel was. Het bedrijf opteert sinds een paar jaar om alle bediening van nagenoeg alle producten te centraliseren in de SmartThings-app. Op zich wel handig dat alles op één plek gebeurt, maar die app biedt per verbonden toestel niet veel opties.
Qua streaming lijkt het aanbod beperkt, maar Samsung heeft wellicht de neiging om (zoals de meeste tv-fabrikanten) in zijn eigen ecosysteem te denken. Hang je de HW-Q950T aan een recente Samsung-tv, dan kun je wel via Airplay muziek streamen – via die tv. Op de televisie vind je ook verschillende apps van streamingdiensten. Hetzelfde is trouwens ook waar als je deze soundbar met een recent tv-toestel van een ander merk verbindt; Sony en Philips bieden Chromecast dankzij Android TV, LG heeft ook Airplay aan boord. Wil je toch muziek beluisteren zonder je televisie in te schakelen (en je wil niet via Spotify of Bluetooth werken), dan ga je een externe streamer op de optische of aux-ingang moeten hangen.
Sobere verschijning
Ondanks alle extra’s blijft de HW-Q950T een eenvoudig in te stellen apparaat. De speakers en de subwoofer zouden automatisch met elkaar moeten verbinden, wat bij ons effectief het geval was. De subwoofer is van middelmatige grootte, een rechtopstaande rechthoek die je best vooraan in de kamer zet.
Het is de bedoeling dat je de draadloze speakers een permanente plaats geeft. Dit maakt de Samsung iets anders dan een aantal rivalen, zoals de JBL Bar 9.1. Die JBL komt ook met speakers voor achteraan, maar het zijn wel exemplaren met ingebouwde accu’s die je vastklikt aan de soundbar als je ze niet nodig hebt. De Samsung-speakertjes hebben elk een stopcontact nodig. Ook dat is anders dan bij sommige rivalen, zoals bepaalde LG’s die maar één stekker hebben en werken met een kabel die van rear-speaker naar rear-speaker loopt.
De soundbar zelf oogt anders dan vorige Samsungs. Vertrouwd is de lange rechthoekvorm met een laag profiel maar een grotere diepte. Die extra, naar boven gerichte speakers moeten nu eenmaal ergens een plek krijgen. Door zijn bescheiden hoogte van net geen 7 cm kun je hem voor de meeste televisies plaatsen. Bij de QE65Q950TS die we van Samsung ontvingen was het alleszins geen probleem.
De HW-Q950T krijgt een wat ongewoner uiterlijker omdat de hoeken vooraan afgesneden zijn en een speakergrille tonen, terwijl de rest van de soundbar overtrokken is met een zwart stofje. Wie de AV-wereld op de voet volgt, zal niet verbaasd zijn dat het textiel geleverd wordt door Kvadrat, de Deense meubelstoffabrikant die steeds meer audiofabrikanten bevoorraadt. “Hadden we maar in die jongens aandelen genomen”, denken we dan. Andere merken die Kvadrat omhelzen, zoals Bang & Olufsen, Harman Kardon en Dali, kiezen doorgaans wel een meer Scandinavische ogend stofje, iets grijs doorweven met draden in een andere tint. Samsung gaat gewoon voor een klassiek zwart, waardoor de soundbar minder een hippe designstatement wordt. Maar misschien is het daardoor ook tijdlozer.
Globaal genomen is de HW-Q950T geen schreeuwerige aanwezigheid in je kamer. Uiteraard blijft het wel een forsere soundbar en heb je die extra speakers die je ergens moet plaatsen, maar het hangt wat van je interieur af of dit echt een uitdaging vormt. Overigens wordt een bracket voor muurmontage meegeleverd en is er schroefdraad op de achterkant van de rearspeakers aanwezig. Je kunt ze dus misschien wel ophangen aan de wand achter je sofa. Let wel: de rear-speakers werken naar ons gevoel het best als je ze niet vlak naast je sofa plaatst, maar meer schuins er achter. Eigenlijk op dezelfde plaats als waar je surroundspeakers zou plaatsen.
Vier geluidsmodi
Samsung slaagt er dit jaar wel in om een grote pluspunt van zijn high-end soundbars een beetje te ondermijnen met een minpunt. Er zijn wel meer Dolby Atmos-soundbars met aparte rear-speakers, maar wat Samsung altijd prima deed was een aparte volumeregeling per kanaal voorzien. Zo kon je die rears wat luider zetten als ze wat verder weg stonden of het volume van de hoogtekanalen omhoog schroeven als je plafond hoger was. Elke kamer is nu eenmaal anders. Dat afstellen kan nog altijd, een goede zaak. Minder is dat je dit enkel kunt doen via de remote met feedback via het schermpje van de soundbar. Helaas is die bij de HW-Q950T van vooraan naar bovenaan verhuisd, waardoor je voor het afregelen boven de soundbar moet hangen. Niet handig, want de kanalen afregelen doe je best vanuit je zitplek. Het is geen enorme ramp, maar het zou praktischer zijn als je het afregelen ook via de SmartThings-app kon. We hebben aan Samsung gevraagd of dat mogelijk zal worden, en zullen hun feedback toevoegen. We mogen niet vergeten dat we hier aan de slag zijn gegaan met een kersvers product.
Waanzinnig veel instellingen vind je niet bij deze soundbar. Via de remote – een typische goed uitgekiende gekromde Samsung-kastje – bedien je snel en effectief zaken als het volume en het wooferniveau. Er is ook een knopje ‘Sound Mode’. Druk hierop om te wisselen tussen vier modi: Standaard, Surround, Gamer en Adaptive. Belangrijk om weten is dat Standaard de meest natuurgetrouwe is. Krijg je 5.1 binnen, dan speelt de soundbar 5.1 af. Word er stereo aangeleverd, dan hoor je stereo (de rear-speakers werken dan bv niet). In de andere drie modi wordt alle audio naar 9.1.4 gebracht (en dus alle speakers), met uitzondering bij originele Dolby Atmos- en DTS:X-soundtracks. Die blijven onveranderd. Je ziet dan ‘NOT’ op de display van de soundbar verschijnen.
Dat je de keuze hebt om stereo of 5.1 naar een volledige 9.1.4-ervaring te brengen vinden we een enorm pluspunt. De Sonos Arc bijvoorbeeld, kan dit niet, waardoor de ervaring bij de Sonos aanzienlijk minder indrukwekkend is bij video zonder Atmos-spoor. Het is wel zo dat de Surround-modus en soms de Adaptive-modus van de Samsung een beetje artificieel kan klinken, in het bijzonder bij muziek. Toen we de live-video van Gorecki’s Derde Symfonie, gebracht door het Poolse National Radio Symphony Orchestra onder leiding van Krzysztof Penderecki maar vooral met de klaagzang van Portishead-icoon Beth Gibbons, beluisterden in Standaard-modus waren we behoorlijk onder de indruk. In Surround-modus werd het inderdaad omhullender, maar de strijkers die langs de rear-speakers weerklonken veranderden bijna in synthesizers. Het hangt natuurlijk af van wat je beluistert, maar in het algemeen vinden we de HW-Q950T als muziekweergever gewoon het sterkst in stereo. In Adaptive-modus ervaarden we ook plotse volumesprongen, bijvoorbeeld toen de begingeneriek van ‘Big Bang Theory’ na een eerste scène begon te spelen.
Q-Symphony
Samsung leverde bij deze soundbar ook een heuse 8K-televisie mee, de QE65Q950TS. We gaan hier niet uitweiden over de beeldkwaliteit van dit topmodel, dat heeft onze collega Eric al gedaan. Waarom kwam de tv dan mee? Omdat Samsung vanaf dit jaar een nieuwe functie aanbiedt, Q-Symphony, die iets slim probeert te doen. Het moeilijke bij een soundbar met naar boven gerichte speakers die Atmos-geluid van het plafond moeten laten weerkaatsen, is dat je vanop korte afstand toch merkt dat de geluidseffecten uit die soundbar komen. Q-Symphony probeert dat op te lossen door de bovenste speakers van een compatibel tv mee in te schakelen. Dus, niet alle tv-speakers spelen mee, enkel de exemplaren die (in het geval van de QE65Q950TS) achteraan de bovenrand van het scherm aanwezig zijn. Die zitten logischerwijze vrij hoog (vooral bij een gigantische 65-inch tv), waardoor die hoogtekanalen ook hoog in de kamer weerklinken. Denk er ook aan dat Atmos-kanalen geen volledige frequentiebereik weergeven. Die tv-speakers zijn inderdaad beperkt, maar in dit geval is dat minder een issue.
Q-Symphony is een functie die je kunt gebruiken of niet. Via de Geluidsuitvoer-snelkoppeling in de Smart Hub-interface op de tv kies je tussen ‘AV Soundbar’ of ‘TV+AV Soundbar’. Om te vergelijken kiezen we opnieuw voor de hyperdetailrijke soundtrack van ‘Roma’ (Dolby Atmos via Netflix), een film die geen ontploffende robots bevat maar wel propvol sfeervolle geluidseffecten zit. Wat is de eindconclusie? Q-Symphony werkt. Omdat het vooral bijdraagt aan de ruimtelijkheid van de surroundweergave, hangt het sterk van de content af hoe merkbaar de tv-speakers bijdragen. Het is soms subtiel en soms verdwijnt de bijdrage van die tv-speakers in de overheersende bombast van een actiefilm. Bij Roma was het – als we er bewust aandacht aan besteden – een significante verbetering. Als de meid in de eerste minuten van de trap holt, dan bewegen de voetstappen ook echt realistischer van boven naar beneden. De roepende straatventer zweeft meer in de lucht, en de stadsgeluiden zijn een beetje verder weg. Kortom, Q-Symphony is wel effectief. Of je dan per se voor deze feature een specifieke tv moet aanschaffen, dan is een andere vraag. Dan nu weer niet. Maar het is wel een mooi extra als je een nieuwe Samsung-tv en -soundbar in een bundel koopt.
Dicht bij een surroundset
De HW-Q950T is een dure soundbar. Die hoge prijs wordt deels verklaard door de aanwezigheid van de extra speakers die je achteraan plaatst. Maar ze zijn ook wel echt hun geld waard. Dankzij de bijkomende speakers kan de Samsung-soundbar een omhullende soundscape creëren die een gewoon toestel (zonder rear-speakers) niet evenaart. Maar ook vergeleken met andere soundbars die uitgerust zijn met rear-speakers steekt de HW-Q950T boven het maaiveld uit. Verrast zijn we niet, want de voorgaande Samsung-soundbars presteerden al op het hoogste niveau. Overigens, tenzij anders vermeld hebben we hierna zonder Q-Symphony getest. Deze functie is immers beperkt tot enkele nieuwere Samsung-tv’s, en volgens ons is de doelgroep van dit product toch wat groter dan dat.
De meerwaarde van de Samsung-soundbar met zijn extra speakers toonde zich onder meer bij het grimmige en indrukwekkende ‘Joker’ (Dolby Atmos via de Apple TV-app op de Samsung-tv). Het dreigende sfeertje in deze film, gedragen door een sombere soundtrack, wordt meteen goed overgebracht. Op sommige momenten is het echt heel indrukwekkend, en niet per se bij de grote actiescènes. Als Joaquin Phoenix op een bepaald moment in een nachtclub zijn kans waagt als stand-up komiek, bijvoorbeeld, en na zijn voorbereiding door de gangen richting podium wandelt, horen we het geluid van het publiek en de vorige act door de kamer bewegen in functie van hoe de Joker-to-be wandelt. Er is daarbij niet opeens een grote verandering qua klank als een geluidseffect naar de achterste speakers beweegt. Dit homogene geluidsveld is wat we verwachten bij een discrete surroundopstelling, maar niet meteen van een soundbar. Bij de JBL Bar 9.1 kwamen de achterste speakers een stukje minder krachtig over dan de speakers in de soundbar, bijvoorbeeld. Het geklap klinkt ook echt alsof het plaatsvindt in een grote ruimte, een effect dat nog extra wordt versterkt als je Q-Symphony kunt gebruiken.
Het vermogen om de kamer goed te vullen – vooropgesteld dat je de rear-speakers wel goed plaatst – blijkt ook bij het doorlopen van de officiële Atmos-demo’s van Dolby. Bij ‘Santeria’ zitten de junglegeluiden overal rond ons, wat voor een dikke, overtuigende sfeer zorgt. Ook de ‘Amaze’-demo doorstuurt de Samsung glansrijk: het kletterende regen is realistisch, de donderslagen.. euh, donderden door de kamer, en het slagen van de vleugels van de vogels klinken overtuigend. ‘Audiosphere’ is een uitstekende demonstratie van de aparte kanalen, met een balletje dat ronddanst in een cirkel en hoge triangelachtige geluiden in de hoogte. De bewegende geluidseffecten zitten goed gepositioneerd, vooraan komen de hoogtekanalen ook goed los van de soundbar. Op dit moment overheersen die voorste kanalen wel een beetje. Het valt op te lossen met de aparte volumeregeling, maar opnieuw: het zou fijn zijn als je dat makkelijk vanuit je stoel kon doen. Toen we Audiosphere opnieuw afspeelden met Q-Symphony ingeschakeld, waren de hoogtekanalen nog beter gedefineerd en hoger in de kamer. Dat was echt wel een opmerkelijk verschil.
We krijgen bij het doorlopen van de demo’s en het bekijken van een aantal films wel de indruk dat de HW-Q950T het best presteert in een grotere kamer. Vanwege de gigantische 8K-tv die Samsung meeleverde en die voor onze muurgemonteerde LG moest geplaatst worden, staat de soundbar iets dichter bij ons dan gewoonlijk tijdens tests. De rear-speakers staan ook eerder naast de sofa dan er een beetje achter. Deze beide zaken maken dat de HW-Q950T niet per se slecht presteert, maar we zijn wel overtuigd dat in een iets grotere kamer met een grotere afstand tussen bank en soundbar én met de rears een halve meter achter de zetel het resultaat nog beter zou zijn.
Zowel als het gaat om spektakelfilms zoals ‘Old Guard’ (Dolby Atmos, via Netflix) als ‘Hobbs and Shaw’ (Dolby Atmos, Ultra HD Blu-ray) als meer subtiele werken levert de HW-Q950T een zeer overtuigende ervaring. Het is wel de moeite om de volumeniveaus van de kanalen af te regelen naargelang je situatie. Bij Hobs and Shaw bijvoorbeeld kwam de muziek in de soundtrack nogal heftig binnen via de achterste speakers. Dat moesten we toch even wat lager zetten om het allemaal weer in balans te brengen.
Kortom, we vinden dat met de HW-Q950T Samsung nu wel heel dicht bij een surroundopstelling met discrete speakers komt. Maar nog niet helemaal, en dat heeft gewoonweg te maken met de beperkingen van een soundbar en de bijhorende sub. De grote helikopterscène in ‘Kong: Skull Island’ op de tonen van Ozzy Osbourne en Black Sabath wordt op veel vlakken uitstekend gebracht. Het is meeslepend en in soundbar-termen doet het enkel onder voor de Ambeo Bar (2.500 euro). De Samsung-subwoofer presteert daarbij echt op heel hoog niveau, maar we missen als ervaringsdeskundige van discrete surroundopstellingen wel de definitie en de strakheid die een high-end sub kan leveren. Ach, niemand zit er op te wachten, maar bij een top-soundbar als deze denken we vaak: “Spijtig dat je niet de optie hebt om zelf een eigen subwoofer toe te voegen.” We durven wedden dat als we de meegeleverde sub zouden vervangen door pakweg de Monitor Audio Silver W12 die we in de testruimte hebben staan, de totaalervaring spectaculair zou zijn. Deze bedenking – we moeten eerlijk zijn – kunnen we natuurlijk bij elke soundbar maken.
Conclusie
Laten we het meteen over het grootste minpunt van de HW-Q950T hebben: de prijs. Het prijskaartje van 1.500 euro is significant. Het maakt verrassend genoeg de Samsung-soundbar nog altijd niet de duurste op de markt, want daar heb je nog Bang & Olufsen en Sennheiser voor. Voor dat bedrag krijg je echter wel een volledig pakket dat heel dicht in de buurt komt van een discrete surroundopstelling met AV-receiver die evenveel of iets meer kost.
De HW-Q950T is geen revolutionair product, maar dat komt omdat zijn voorgangers al op een heel hoog niveau presteerden. De grote verandering ten opzichte van de HW-Q90R van vorig jaar is de Q-Symphony-samenwerking met de speakers op bepaalde high-end Samsung-tv’s.
Zonder twijfel is de HW-Q950T een écht vlaggenschip dat een van de beste surroundervaringen biedt die je kunt krijgen uit een soundbar. De brede ondersteuning voor Dolby Atmos én DTS:X, de twee extra HDMI-ingangen en – vooral – de rear-speakers die ook hoogtekanalen weergeven maken deze soundbar een absolute topper in het segment. Er zijn hier en daar wat kleine zaken die misschien beter kunnen, maar niets dat een dealbreaker vormt of een topscore in de weg staat.
Reacties (13)