Rotel is een merk wat, zolang ik actieve herinneringen heb aan audio gerelateerde producten, er altijd geweest is. Betaalbare apparaten met een bovengemiddelde geluidskwaliteit, maar ook top off the line surround receivers en versterkers. Als overtreffende trap is daar nog het high-end merk Michi. In een ver verleden heb ik wel eens iets van Rotel in huis gehad ter recensie, maar wat voor apparaat dit was is mij ontschoten. Deze keer mag ik aan de slag met de MKII-versies van de A12 versterker en CD14 cd-speler. Naar ik begrepen heb was de upgrade naar MKII-versies deels uit nood geboren. De eerder gebruikte DAC-chipsets van AKM waren door een brand in de fabriek niet meer leverbaar en dus moest Rotel uitwijken naar Texas Instruments. Dit gaf ze de gelegenheid het gehele ontwerp nog eens goed onder de loep te nemen. Zo werd het eindversterker gedeelte van de A12 MKII op 12 punten verbeterd en kreeg de CD14 MKII een verbeterd loopwerk, CD-controller en een aantal akoestische onderdelen.
Het is opvallend dat steeds meer merken met een betaalbare cd-speler of loopwerk komen. De afgelopen jaren vierde streaming hoogtij en zit vinyl nog steeds in de lift. Het beluisteren van de zilveren schijfjes werd bijna een niche, maar nu lijkt het medium herontdekt te worden. Aan de kwaliteit van het medium kan het niet gelegen hebben. Vele zullen nooit gehoord hebben hoe goed het klankmatig kan zijn, mits afgespeeld op een goede speler of loopwerk. Zelf heb ik al jaren geen cd-speler of loopwerk meer in huis, mijn oude Panasonic Blu Ray speler niet meegerekend. Gelukkig heb ik nooit afscheid kunnen nemen van mijn behoorlijke verzameling cd’s, ze komen nu goed van pas bij het beluisteren van deze Rotel combinatie. Zoals gezegd is de CD14MKII voorzien van een Texas Instruments 32-Bit/384kHz DAC. De speler kan ook als loopwerk ingezet worden. Hiervoor is de speler voorzien van een coaxiale digitale uitgang. Naast de digitale uitgang is voorzien een set analoge cinch aansluitingen, een 12V trigger en RS232 aansluiting. Het netsnoer is afneembaar, dit geeft dus de mogelijkheid om het standaard exemplaar indien gewenst te upgraden. De voorzijde ziet er strak en opgeruimd uit. Centraal geplaatst een duidelijk afleesbaar display en daaronder de cd-lade. Rechts daarvan een zestal druktoetsen. Het aluminium front is naar wens verkrijgbaar in zwart of zilvergrijs. De CD14MKII meet 430x98x314mm. En weegt 6,5 kilo schoon aan de haak.
De A12MKII versterker is de benjamin in de A lijn. Dit wil echter niet zeggen dat het ontbreekt aan features en aansluitmogelijkheden, sterker nog de A12MKII barst bijna uit zijn voegen qua specificaties. Het AB versterker deel levert 60 Watt per kanaal aan 8 Ohm met een in eigen huis ontwikkelde en over bemeten toroidal transformator. De A12MKII beschikt over een MM phonostage en vier sets analoge aansluitingen. De ingebouwde32-bit Texas Instruments DAC maakt het mogelijk om eveneens digitale bronnen aan te sluiten. Zo zijn er aan de achterzijde twee coaxiale en twee optische ingangen te vinden en een USB ingang voor bijvoorbeeld een laptop. Verder een aptX bluetooth ontvanger, een RS232 aansluiting en een 12V trigger. Indien gewenst kun je twee sets luidsprekers aansluiten op de A12MKII. Net als bij de CD14MKII is het netsnoer afneembaar. Aan de voorzijde is een gewone USB aansluiting te vinden en daarnaast een hoofdtelefooningang. Centraal geplaatst eenzelfde display als bij de CD14MKII wat goed afleesbaar is en volume en gekozen bron laat zien. In het menu van de versterker kun je onder andere de ingebouwde toonregeling instellen. Om het plaatje compleet te maken, de versterker meet 430 x 93 x 345 mm. en weegt 8,76 kilo.
De set speelklaar maken
Beide apparaten vinden een plaatsje in mijn Quadraspire audiorack. Om zowel de versterker als de cd-speler individueel te kunnen beoordelen maak ik op verschillende manieren verbinding tussen beide. Naast digitaal met een Canare Digiflex coaxiale kabel sluit ik analoog een set Inakustik Rhodos Silver interlinks aan. Zo kan de CD14 dienen als loopwerk en als volwaardige cd-speler. Als tweede bron sluit ik met een Oehlbach XXL optische kabel mijn Bluesound Vault aan. Deze kan zowel als streamer als ook als harddiskspeler dienstdoen. Met Super Classic luidsprekerkabel verbind ik de A12 MKII versterker met mijn Audiovector R3 Arreté speakers. De standaard meegeleverde netsnoeren worden in een Atlas Cable Modular verdeeldoos geprikt. Deze krijgt rechtstreeks vanuit de meterkast middels een speciale Audiogroep met AHP Klankmodule schakelautomaat stroom aangevoerd. Na een aantal uurtjes inspelen kan de set beluisterd worden.
Luisteren
Het eerste wat opvalt wanneer ik de CD14MKII in gebruik neem is hoe mooi soepel en geruisloos de cd-lade opent en sluit. De eerste punten zijn al binnen voordat er muziek geklonken heeft. Marc Cohn mag met zijn titelloze album het spits afbijten. Mijn fraaie MFSL-remaster verdwijnt in de speler en een paar seconden later is de TOC uitgelezen en volstaat een druk op de Play toets om muziek ten gehore te brengen. Ik begin met de analoge uitgang van de speler en kies de track Ghost Train. Ik word getrakteerd op prachtige volle laagweergave en een breed en diep stereobeeld. De stem van Marc klinkt prettig, met warmte en karakter. Dig Down Deep begint met fluisterende stemmen, De A12MKII versterker is voldoende transparant om de stemmen goed te laten horen. De shaker en andere percussie-instrumenten zijn opvallend goed de volgen en daarnaast levensecht. Het stereobeeld wordt al voor de speakers opgebouwd en loopt ver door naar achter. Prettig in het gebruik is de prima afleesbaarheid van de display van beide apparaten, ook vanaf de luisterpositie, en de mogelijkheid tot dimmen. Wat Rotel knap gedaan heeft is hoe goed beide apparaten bij elkaar passen qua vormgeving. Samen vormen ze een fraaie set die er strak uitziet en kwaliteit uitstraalt. Wanneer ik dezelfde tracks, geript van de MFSL cd, via mijn digitaal aangesloten Bluesound Valt Gen2 beluister zijn er subtiele verschillen te horen. De stem van Marc schuift wat meer naar achter in het stereobeeld en klinkt een toefje minder levensecht. Overall is het voor mijn gevoel een klein beetje minder vloeiend en een tikje nerveuzer. Nu zijn er natuurlijk meer variabelen in het spel zoals bijvoorbeeld de bekabeling dus zijn de verschillen niet specifiek aan de Rotel versterker of cd-speler toe te schrijven. Wel wordt duidelijk dat de A12MKII versterker voldoende kwaliteit in huis heeft om verschillen, hoe subtiel ook, bloot te leggen. Terug naar de CD14 als bron met het album Ray Sings, Basie Swings. In het nummer Georgia On My Mind is er weer de rust die ik eerder hoorde bij Marc Cohn. De zo herkenbare stem van Ray Charles wordt met veel kleur en nuance neergezet in de luisterruimte. Ray staat groot vooraan in het beeld met daarachter de fantastische blazers van het orkest van Count Basie. Ze hebben bite maar ontberen gelukkig onaangename scherpte die bij wat langer luisteren kan gaan irriteren. Het album Dear John van Ilse DeLange is een fantastische live registratie uit de tijd van de Marlboro Flashback Tours en was alleen in beperkte oplage op cd verkrijgbaar. Koren op de molen voor de CD14MKII. Have A Little Faith In Me wordt groot en heel ruimtelijk neergezet in de luisterruimte. De piano heeft lekker veel body en een natuurlijke klank. De stem van Ilse heeft nog het jeugdige in zich en dat rauwe randje wat ze in de loop der jaren een beetje kwijtgeraakt is. Het publiek op de achtergrond is goed hoorbaar en bestaat uit losse stemmen verspreid door de ruimte. In het nummer Inside Job vertolkt de gitaar een hoofdrol. Deze wordt heel levensecht midden in het beeld geplaatst met heel veel doortekening. Het slagwerk wat daarna invalt is strak en ritmisch dik in orde. Vervolgens komt Ilse daar nog swingend en dynamisch overheen. De bekkens hebben precies de juiste metalige klankkleur, klinken goed uit en hihat en losse bekkens zijn goed van elkaar te onderscheiden. Ik laat de CD14 even op adem komen en switch naar de digitale optische ingang van de A12 MKII versterker. Via streamingdienst Tidal kies ik Be my number two van Joe Jackson’s album Body and Soul. Dit album kan vooral in delen waar de blazers prominent aanwezig zijn een flinke uitdaging zijn voor een versterker. Scherpte en een nerveuze weergave liggen op de loer. Gelukkig komt de A12MKII van goede huize en is hier geen sprake van. Sterker nog ik verlang naar een fractie meer bite in de solo van de saxofoon. Daarentegen is de versterker bijzonder transparant en zijn details uitstekend te volgen. Zoals bijvoorbeeld een tweede stem die heel dicht tegen de solostem aanzit en het subtiel gespeelde ritme op de bekken in het laatste nummer van het album. Het karakter van de versterker ligt aan de koele kant van neutraal wat bij stemweergave en de piano hoorbaar is. Mogelijk speelt de uiterst neutrale klank van mijn Audiovector luidsprekers hier een rol. Deze speaker zal in de praktijk niet snel met de A12 versterker gecombineerd worden. Een minder onthullende speaker is een waarschijnlijker keus in dit segment. Qua controle in het laag en headroom staat de versterker meer dan zijn mannetje en heb ik niet het gevoel iets tekort te komen. Waar deze versterker ook punten pakt is op het gebied van ruimtelijkheid, alle instrumenten en stemmen hebben een eigen plek in de ruimte die breed en diep is. Nog moeilijker is het om de ambiance en eigenlijke opnameruimte te laten horen. Hier slaagt deze kleine Rotel wonderwel in. l’enfer van het laatste album van Stromae laat mij, door mijn gebrekkige kennis van de Franse taal, redelijk in het ongewisse over de exacte strekking van de tekst. Echter de Rotel A12MKII versterker brengt de emotie en urgentie, die het nummer in zich heeft, met groot gemak op mij over. De elektronische geluiden springen bijna uit de speakers. Het koor op de achtergrond klinkt groot en staat volledig los van Stromae. Streaming is leuk en klinkt prima maar de CD14MKII lonkt. Peter Gabriel’s Secret World Live album verdwijnt in de cd-lade en al snel wordt de ruimte gevuld met muziek. Ik waan me in het grote stadion omringd door enthousiaste fans. De basdrum klinkt stevig en vol en het Hammond-orgel is duidelijk te volgen. De blazerssectie staat ver naar achter op het virtuele podium in mijn luisterruimte. De drive die in de muziek zit wordt mooi weergegeven en het is lekker mee tappen met de voet op de maat. De samenzang tussen Peter en Paula Cole in het overbekende Don’t Give Up is erg mooi en subtiel. De laagweergave, die een belangrijke basis vormt in het nummer, is verrassend gecontroleerd en strak. De set zorgt voor een kippenvel moment wanneer het publiek massaal Don’t Give Up scandeert. Er zit een goede drive en ritme in de weergave en ik betrap mezelf dat ik lekker mee zit te tappen met mijn voet op de maat van de muziek. Met Calling Elvis van het album On Every Street van Dire Straits probeer ik de kleine verschillen bloot te leggen die er zijn tussen het analoge en digitale signaal van de CD14MKII. Zoals ik al eerder meende te horen geeft analoog aangesloten een fractie meer warmte aan de weergave. De stem van Mark Knopfler klinkt iets voller en heeft fractie meer nuance. Ook lijken bekkens en percussie minimaal natuurlijker te klinken. Let wel, de gebruikte kabels hebben hier mogelijk ook een stem in. De rest van de luisterervaringen teken ik op met de CD14MKII analoog aangesloten op de A12MKII omdat dit voor mij net iets prettiger luistert. Belly Of The Beast van Bruce Springsteen is een track die, beluisterd via mijn referentieset, heel groot en breed neergezet wordt. De Rotel combinatie stelt niet teleur, het heeft wat minder autoriteit maar gezien het prijsverschil tussen beide is dit muggenziften. De stem van Bruce staat groot en volledig los vooraan in het stereobeeld. De laagweergave is uitstekend, wat goed te horen is in de manier waarop de klappen op de grote trom weergegeven worden. Diep in het stereobeeld met kracht waardoor het een heel onheilspellende sfeer krijgt. De kleine belletjes blijven goed hoorbaar en de viool heeft een mooie natuurlijke klankkleur. Jack Of All Trades is een song waarin veel verschillende instrumenten vertegenwoordigd zijn. Zo zijn er blazers, slagwerk en gitaren. De trompet is zeer herkenbaar en mooi geplaatst in het beeld. Net als in het vorige nummer ook hier een echte grote trom die met impact en kracht weergegeven wordt. De set is voldoende transparant om, wanneer de elektrische gitaar de boventoon, de trompet hoorbaar te houden. Net als de beatring die aan het einde van de track steeds zachter klinkt en langzaam in het niets verdwijnt. Nog vele cd’s passeren de revue gedurende de recensieperiode, zoals Sting en K.D. Lang. Telkens word ik verrast door de kwaliteit die beide Rotel apparaten aan de dag leggen.
Conclusie
Hoe veel beter de MKII versies zijn ten opzichte van hun voorgangers kan ik niet beoordelen. Wat ik wel weet is dat deze A12MKII en CD14MKII uitstekend presteren! Dat cd-weergave in deze prijsklasse zo goed klinkt heeft mij zeer verbaasd en ernstig in twijfel gebracht om toch weer een loopwerk of speler aan te schaffen. De CD14MKII voelt solide aan, klinkt als een klok en is fraai afgewerkt. De A12MKII versterker is een wolf in schaapskleren, laat je niet in verwarring brengen door het relatief bescheiden vermogen. De versterker is stabiel en in staat ook een flinke vloerstaande luidspreker, als bijvoorbeeld mijn Audiovector R3 Arreté, met verve aan te sturen. Aansluitmogelijkheden zijn er in overvloed, zowel analoog als digitaal, wat de A12MKII bijzonder universeel in gebruik maakt. Klankmatig licht aan de koele kant van neutraal bij het gebruik van digitale bronnen maar zeer transparant zodat tunen met bijvoorbeeld een kabel al hoorbaar is. Met de CD14MKII analoog aangesloten is de weergave een feestje. De set zet een weergavekwaliteit neer die ik jaren geleden voor onmogelijk hield in deze prijsklasse. Eens te meer bewijst Rotel, met deze cd-speler en versterker, dat genieten van muziek op hoog niveau niet de hoofdprijs hoeft te kosten.
Reacties (0)