We hebben al uitgebreid geschreven over slimme bewegingsmelders, slimme rookmelders en slimme camera’s, maar één van de meest populaire smart home-categorieën is slimme verlichting. Deze verlichting kun je overal in huis gebruiken, is op afstand te bedienen en kan vaak communiceren met andere smart home-apparatuur. In dit artikel zetten we alles dat je over slimme verlichting en lampen moet weten onder elkaar.
Wat is slimme verlichting?
Slimme verlichting komt in verschillende soorten en maten, en ook in verschillende prijsklassen. We onderscheiden vier verschillende soorten slimme verlichting of slimme lampen; de slimme lampen, de slimme fittingen, de inbouwontvangers en de slimme stekkers.
Slimme lampen
Slimme lampen zijn de stand-alone lampen die je in een bestaande fitting kunt draaien en die zelf continu in verbinding staan met elkaar en met je smartphone, met of zonder een hub. Deze lampen kunnen op afstand bediend worden, kunnen gedimd worden en kunnen in veel gevallen ook in een gewenste kleur gezet worden. De lampen zijn met de meest voorkomende fittingen te verkrijgen, ook inbouw, met armatuur en spots. Bediening vindt plaats via de wandschakelaar, bijbehorende accessoires of de bijbehorende app. Voorbeelden van slimme lampen zijn Philips Hue en LIFX.
Er wordt overigens ook steeds meer met led-verlichting in de vorm van led-strips gewerkt. Deze strips kunnen bijvoorbeeld onder of in een kast geplakt worden om zo voor extra sfeer te zorgen. Led-strips kunnen verlengd worden tot enkele meters en worden middels een adapter met het stopcontact verbonden. Deze adapter zorgt ook voor de communicatie met de andere lampen, de hub en de smartphone.
Slimme fittingen
Er zijn ook fabrikanten die slimme fittingen op de markt brengen. Deze fittingen zijn eigenlijk lampenhouders die in een fitting geplaatst worden en ze zorgen ervoor dat de lamp op afstand aan- of uitgeschakeld kan worden. In sommige gevallen is de lamp ook te dimmen. Bediening vindt plaats via de wandschakelaar, bijbehorende accessoires of de bijbehorende app. Een voorbeeld hiervan is de Somfy lampenhouder.
Inbouwontvangers
Wanneer je de lampen zelf met rust wilt laten en liever achter de schermen alles op afstand te bedienen wilt maken dan zijn de draadloze inbouwontvangers een optie. Deze plaats je achter de fysieke schakelaar of in het plafond en reageren op het draadloze signaal dat je bijvoorbeeld met je smartphone verstuurt. De gekoppelde verlichting kan middels de wandschakelaar, bijbehorende (draadloze) accessoires of de bijbehorende app bediend worden.
Slimme stekkers
Slimme stekkers zijn accessoires die tussen de stekker van je lamp en het stopcontact gezet worden. De slimme stekker is dus alleen geschikt voor lampen (en andere apparaten) die middels een stekker met een stopcontact verbonden worden. Ze hebben ook alleen een aan- en een uitstand, waardoor dimmen niet tot de mogelijkheden behoort. De bediening vindt plaats via de schakelaar van de lamp zelf of op afstand via een bijbehorende app. Een voorbeeld hiervan is de TP-Link Smart Plug.
Plaatsing en installatie
De exacte installatie en plaatsing is afhankelijk van de soort slimme verlichting waar je voor kiest. Slimme lampen zijn kinderlijk eenvoudig in de bestaande fittingen te draaien en werken direct na het koppelen met je smartphone en/of de centrale hub. Slimme fittingen zijn ook direct in te draaien en na het toevoegen van de fitting aan het betreffende smart home-systeem is het direct te gebruiken. Inbouwontvangers zijn wat lastiger te plaatsen aangezien je hiervoor de muur of het plafond in moet. Deze oplossing wordt dan ook vaak pas gekozen wanneer er nieuw gebouwd of verbouwd wordt.
Slimme stekkers kunnen ook zeer eenvoudig geplaatst worden maar houd er wel rekening mee dat ze ruimte innemen. Als je een stopcontact met meerdere aansluitingen hebt of een stekkerdoos gebruikt is de kans groot dat je één of meerdere aansluitingen verliest. Qua bereik moet slimme verlichting in principe door heel je huis werken, mits je op alle plekken waar de verlichting geplaatst is voldoende WiFi-bereik hebt.
Wat kan slimme verlichting?
Slimme verlichting heeft als hoofdtaak natuurlijk het verlichten van een ruimte en alle slimme lampen en accessoires kunnen ervoor zorgen dat de verlichting in- of uitgeschakeld wordt. Dit schakelen kan, afhankelijk van de gekozen soort verlichting, via de wandschakelaar, een bijbehorende accessoire als een afstandsbediening of bewegingsdetector, en de bijbehorende app voor je smartphone of tablet.
Slimme verlichting kan vaak ook in scènes of routines gebruikt worden. Dit betekent dat je bij het uitvoeren van een bepaalde handeling of op een bepaald moment van de dag meerdere lampen laat reageren. Zo kun je bijvoorbeeld instellen dat de Philips Hue-lampen automatisch aangaan zodra je wekker gaat en ook langzaam aan feller worden. Ook kun je slimme verlichting automatisch laten inschakelen wanneer je thuiskomt of juist alle lampen laten uitschakelen als je het huis verlaat. De mogelijkheden voor deze routines zijn eindeloos en maken het mogelijk de verlichting in huis grotendeels te automatiseren. Het instellen van deze routines gebeurt via de software (vaak een app) die bij de verlichting hoort of algemene smart home-software waarmee diverse smart home-producten gekoppeld kunnen worden.
Als we het over slimme lampen hebben, bijvoorbeeld die van Philips Hue of LIFX, dan zijn er nog wat extra mogelijkheden. Omdat het de lamp zelf betreft is het eenvoudig om deze op afstand te dimmen, bijvoorbeeld met je smartphone. Je kunt de lamp ook op een specifieke helderheid laten staan, bijvoorbeeld wanneer je naar bed gaat. Daarnaast hebben de meeste merken die slimme lampen op de markt brengen zowel witte als gekleurde varianten. De witte varianten kun je instellen qua ‘warmte’ van het licht en helderheid, de gekleurde lampen kun je een miljoen verschillende kleuren meegeven. Met gekleurde lampen is het mogelijk een bepaalde sfeer te creëren, bijvoorbeeld een romantische sfeer of juist een sfeer die ideaal is voor het lezen van een boek. Je kunt zelfs een feestje geven met lampen die van kleur blijven veranderen. Het instellen van deze kleuren en hoe ze wel of niet veranderen vindt plaats via de bijbehorende software (app).
Daarnaast bieden verschillende fabrikanten accessoires voor slimme verlichting aan. Zo heeft Philips bijvoorbeeld een bewegingsdetector uitgebracht waarmee de slimme verlichting automatisch aangaat. Ook heeft het bedrijf wandschakelaars met voor te programmeren scènes uitgebracht zodat je niet altijd je smartphone bij de hand hoeft te hebben. Philips heeft ook verschillende armaturen ontwikkeld waarin al slimme verlichting geplaatst is. Ook andere bedrijven als Belkin, Osram, Fibaro en LIFX bieden accessoires aan waarmee de bediening nog eenvoudiger gemaakt kan worden en je ook niet altijd je smartphone bij de hand hoeft te hebben.
Overigens zijn slimme lampen, slimme fittingen en slimme stekkers altijd met de normale schakelaar (die gekoppeld zit met de lamp) nog in of uit te schakelen, maar het probleem is dat de verlichting niet meer draadloos aangezet kan worden wanneer je de stroom er via de schakelaar van af gehaald hebt. Het is dan noodzakelijk eerst de schakelaar weer om te zetten alvorens de lamp weer draadloos te bedienen is.
Compatibiliteit
Zoals hierboven aangegeven kunnen veel slimme verlichting-producten communiceren met andere smart home-producten. Het is belangrijk om voordat je slimme verlichting koopt goed uit te zoeken met welke andere smart home-apparaten de lamp, fitting, schakelaar of stekker compatibel is. Puur de verlichting kunnen bedienen is leuk maar dit samen laten werken met andere apparaten en sensoren maakt het leven nog een stuk makkelijker. Er zijn verschillende bedrijven die smart home-apparatuur als lampen, sensoren en melders verkopen maar de communicatie tussen deze apparaten kan in veel gevallen alleen als de verlichting van hetzelfde merk is als de andere apparatuur. Dat is ook de reden dat veel bedrijven complete pakketten aanbieden; met melders, sensoren, verlichting, thermostaten, stekkers en nog veel meer. Het is dus niet vanzelfsprekend dat een sensor of thermostaat communiceert met je slimme verlichting.
Toch valt het bij slimme verlichting wel mee, zeker als we kijken naar grote merken als Philips Hue, Belkin WeMo en LIFX. De producten van deze merken zijn compatibel met een groot aantal bekende smart home-apparaten. Zo werkt Philips Hue onder meer met Logitech Harmony, Nest, Amazon Alexa, Samsung SmartThings en ook Apple Home. Het voordeel van deze compatibiliteit is dat je bijvoorbeeld je lampen kunt laten knipperen wanneer de Nest Protect rookmelder alarm slaat, of dat je de lampen kunt laten inschakelen zodra de Nest Cam activiteit waarneemt. Ook kun je met je Logitech Harmony afstandsbediening je lampen direct bedienen. Kortom, het is van belang dat je voor aankoop goed bekijkt welke merken en producten compatibel zijn met de slimme verlichting die je wilt aanschaffen.
Meer lezen?
Wil je meer lezen over de mogelijkheden van de smart home? Neem dan ons uitgebreide archief eens door met tips en adviezen. Ook kun je het dagelijkse nieuws in de gaten houden en vragen stellen, zodat we je wellicht verder kunnen helpen.
Reacties (5)