Review: Sony XR-65A80J (A80J-serie) oled tv

Sony XR-65A80J - Design

Het flinterdunne paneel van de XR-65A80J domineert het uitzicht van het toestel. Wie een kijkje neemt aan de zijkant merkt wel dat het profiel wat dikker is dan de A90J-serie, vooral te wijten aan de nogal blokvormige achtermodule. Maar 53 mm diepte, het blijft een relatief slanke televisie.

De rand van het scherm is afgewerkt in titanium zwart metaal, de achterzijde kreeg een leuk patroon van gestreepte vierkanten.

De slanke staafvoeten kunnen op drie manieren gemonteerd worden. Een bredere of smallere positie, waarbij het scherm vlak boven het tv-meubel zweeft. Of een alternatief waarbij de voeten het toestel optillen zodat er ruimte is om een soundbar te plaatsen.

Sony XR-65A80J - Aansluitingen

De A80J hoeft niet in te leveren tegenover de A90J op vlak van aansluitingen. Je krijgt vier HDMI-aansluitingen, twee maal HDMI 2.0 en twee maal HDMI 2.1 (48 Gbps). Wat HDMI 2.1-features betreft, krijg je eARC, ALLM, ondersteuning voor 4K120 en VRR. Al moet je voor VRR wel wachten op een firmware update.

Hou er rekening mee dat je 4K120 of Dolby Vision ondersteuning moet activeren in de instellingen (Zenders en Ingangen / Externe Ingangen / Indeling HDMI-signaal). Net als op de A90J-serie sluiten beiden keuzes elkaar uit. Tenzij je dus een nieuwe gaming console aansluit op die ingang is de ‘Dolby Vision’ instelling de beste keuze.

Verder zijn er drie USB-aansluitingen, een composiet video en stereo minijack ingang, en een optische digitale uitgang. Wie met een hooftelefoon luistert, kan die zowel bedraad als draadloos via Bluetooth gebruiken. De mogelijkheid om de tv aan te sluiten als center-luidspreker op een AV-receiver is de enige optie die ontbreekt ten opzichte van de A90J-serie.

Gebruiksgemak en smart tv

De A80J-serie is voorzien van dezelfde chipset als de A90J. De MediaTek MT5895, voorzien van een quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 3GB RAM en de Mali-G52 GPU. Die chipset zorgt voor een puike gebruikservaring, elke actie in de interface verloopt vlot en snel.

Hij gebruikt de Google TV interface op Android 10. Daar zijn we nog steeds niet erg tevreden over. De A80J laat (momenteel) niet toe om de aanbevelingen op het Home Scherm te personaliseren, sterker nog, op deze tv waren ze volledig verdwenen.

Zelfs geen Amazon Prime aanbevelingen (die zagen we wel nog op de A90J), en vreemd genoeg ook geen aanbevelingen uit Sony’s eigen Bravia Core. Dat maakt dat je op het Home scherm enkel een deel van je apps terug vindt, die selectie kan je wel aanpassen.

We plannen nog steeds een volledige review van Google TV, maar we schuiven die voorlopig wat naar achter, in de hoop dat Sony de huidige implementatie verbetert.

Sony’s snelmenu’s zijn wel erg handig. Een hele reeks instellingen kan je via een lint onderaan het scherm aanpassen, en je kan die lijst ook personaliseren. Ook de input-toets toont onderaan het scherm een lint, waarin je niet alleen externe ingangen, maar ook apps terug vindt. Ook deze lijst is instelbaar zodat je hem als een quick launch balk kunt gebruiken.

Afstandsbediening

De afstandsbediening is identiek aan die van de A90J, op twee verschillen na. Hij is afgewerkt in zwart plastic, met een geborsteld metaal textuur, en hij is niet verlicht.

We houden wel van deze remote. Hij is licht, slank, ligt uitstekend in de hand, de toetsen geven een zuivere feedback en vereisen niet al te veel druk. Met sneltoetsen voor YouTube, Netflix, Disney+ en Amazon Prime Video is een streamingdienst starten in veel gevallen maar één druk op de knop. De algemene layout is prima en alle belangrijke functies zijn te bereiken met je duim.

Functies

De XR-65A80J is uitgerust met een dubbele tv-tuner voor digitale tv (DVB-T2/C/S2) maar beschikt slechts over één CI+-slot. Kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen kan dus enkel met kanalen die niet versleuteld zijn. Naast Chromecast kan je ook gebruik maken van Apple Airplay 2. De tv is ook compatibel met Apple Homekit. Sony heeft een prima mediaspeler voorzien die met alle belangrijke video- en geluidsformaten raad weet.

Sony lanceert dit jaar ook een eigen streamingdienst: Bravia Core. De dienst is exclusief beschikbaar op de XR-modellen en geeft toegang tot de filmbibliotheek van Sony Pictures Entertainment. Wie er meer over wil weten kan terecht op onze volledige review van Bravia Core. De A80J-serie geeft je recht op vijf filmcredits (tien op de A90J-serie) en de Unlimited Streaming sectie is beschikbaar voor een jaar (twee jaar op de A90J-serie).

Sony XR-65A80J - Beeldverwerking

Een van de belangrijkste vernieuwingen op de A90J-serie vind je ook terug op de A80J-serie: Sony’s nieuwe beeldprocessor. Wie nog even wil herlezen wat de voordelen van die nieuwe processor zijn, leest best ons artikel over de nieuwe aanpak van de Cognitive Processor XR.

Wat beeldverwerking betreft zien we dan ook geen verschillen met de A90J. Uitstekende prestaties zijn de norm, met een paar minpunten, maar ook een paar sterke punten. Zo stottert horizontaal lopende tekst (‘tickers’) soms wat. Ook Sony’s motion interpolation (MotionFlow) lijkt wat achterstand op te lopen tegenover de oplossingen van concurrenten. Het algoritme werkt prima, maar snelle panbeelden blijven soms haperen, of veroorzaken zichtbare artefacten.

De sterke punten zijn een uitstekende upscaling met goede ruisonderdrukking. Sony’s nieuwe processor wijkt nooit uit naar een overmatig bewerkte look, maar beelden profiteren wel van de processing. Wie graag wat extra scherpte heeft, mag zeker experimenteren met Reality Creation, al doe je dat best enkel met Full HD bronnen. Daar schuiven we de instelling soms naar 50 om net wat extra fijn detail aan het beeld te geven, let dan wel op dat je zeker de ruisonderdrukking op minimum laat staan. Anders riskeer je ook ruis te accentueren. Sony’s ‘Vloeiende gradaties’ werkt bijzonder goed de lastige kleurbanden weg die je soms in zachte kleurgradiënten ziet. Zelfs in onze zeer veeleisende, donkere Game of Thrones scène was het resultaat uitstekend.

Wie wat extra detail wil zien, bijvoorbeeld voor sport, of gewoon omdat je een zo scherp mogelijk beeld wilt, kan de ‘black frame insertion’ (BFI) activeren. Zet ‘Motionflow’ in de ‘Gebruiker’ stand en zet ‘Helderheid’ op 1. ‘Soepelheid’ kan je naar smaak instellen, we prefereerden ‘2’ of auto.

Belangrijkste instellingen

In ons artikel over het professioneel kalibreren van een tv lees je alles over de mogelijkheden om met een professional tot de beste beeldinstellingen te komen. Wil je zelf aan de slag gaan, neem dan onze home cinema informatiegids door. Hier vind je een uitleg over de belangrijkste beeldinstellingen en tips voor het instellen van je tv.

Het belangrijkste verschil tussen de A90J en A80J is dat de laatste het zonder het verbeterde OLED-paneel moet stellen. We verwachten dan ook een lagere piekhelderheid. Ook het spectrogram van de A80J bevestigt dat dit geen nieuw type paneel is zoals we op de G1 en A90J zagen.

Sony XR-65A80J - Beeldkwaliteit

Het scherm heeft een goede uniformiteit in heldere beelden. In de donkerste testbeelden (1 tot 5% grijs) was er een zeer lichte streepvorming zichtbaar en zijn de linker- en rechterrand van het toestel iets donkerder (foto sterk overbelicht voor effect). Dit viel echter nooit op in de gewone beelden. Ook de A80J-serie heeft geen zichtbare dithering in de donkerste tinten.

De ‘Gebruiker’ beeldmode levert de best gekalibreerde resultaten. We lieten ‘Piekverlichting’ in de ‘Midden’ stand, wie systematisch kijkt bij veel omgevingslicht schakelt door naar de ‘Hoog’ stand. De lichtsensor op de A80J kijkt enkel naar de hoeveelheid omgevingslicht, niet naar de kleurtemperatuur. Dat laatste blijft een uniek voordeel voor de A90J.

Wat kalibratie betreft scoren zowel de A90J als A80J grotendeels gelijk. De ‘Gebruiker’ beeldmode heeft een licht te koel getinte grijsschaal (zeer lichte blauwe overtoon), dat is duidelijk een bewuste keuze van Sony. De gammawaarde klokt netjes af op 2,4 voor die typisch donkere film look. We zien bijzonder veel zwartdetail, en de kleurweergave is uitstekend. Wie kijkt bij veel omgevingslicht kan de ‘Bioscoop’ beeldpreset gebruiken.

Sony XR-65A80J - HDR

De grote meerwaarde van de A90J-serie lag in de verhoogde piekhelderheid. En het verschil met de A80J is al snel duidelijk. De A80J-serie klokt af op een maximum van 642 nits op een 10% venster en 133 nits op een volledig wit venster. Dat is in lijn met vorige Sony OLED-modellen, die altijd iets minder helder waren dan de concurrenten. In de Levendig beeldmode halen we als hoogste piek 936 nits.

Voor kleurbereik zijn de verschillen klein, eerder onbeduidend zelfs. De A80J scoort 68% Rec2020 en 95% DCI-P3, dat zijn de typische OLED-waardes.

Wanneer we de Sony door onze beeldtesten jagen, zien we de klassieke Sony aanpak. De tv negeert metadata en vertrouwt op zijn eigen analyse van het beeld. Op onze testen zien we witdetail tot ongeveer 3.000 nits, maar in metingen lijkt de Sony te tonemappen tot het volledige 10.000 nits bereik van de PQ-curve. Je moet dus wel vertrouwen op Sony’s beslissingen omtrent tonemapping, maar daar hebben we geen problemen mee. De beelden zijn bijzonder knap, en tonen erg veel witdetail en zwartdetail. Kleurweergave is krachtig maar natuurlijk. Dat het toestel het moet stellen met een iets lagere piekhelderheid zijn we al snel vergeten.

Net als de A90J-serie kan je de de tonemapping dit jaar aanpassen met de instelling ‘HDR tinttoewijziging’. Kies je voor ‘Helderheid’ dan wordt het beeld iets helderder, maar verlies je mogelijk wat witdetail. We lieten de instelling op ‘Gradatie’ staan voor de beste resultaten.

De XR-65A80J ondersteunt HDR10, HLG en Dolby Vision.  Het ontbreken van HDR10+ beschouwen we niet langer als een minpunt, het momentum van HDR10+ is te klein.

Gaming, Reflecties en kijkhoeken

Zoals alle OLED-schermen heeft de A80J-serie een uitstekende kijkhoek. Het scherm gaat ook prima om met reflecties, maar vermijdt zoals steeds te veel invallend licht.

Ook voor gamers heeft de XR-65A80J heel wat te bieden. In de game mode zakt de input-lag naar 16,8ms, dat is perfect te vergelijken met de A90J. Hij biedt bovendien dezelfde gamer-features én beperkingen als zijn grotere broer. De belangrijkste beperking is de keuze die je moet maken op de HDMI 3 en 4 tussen Dolby Vision ondersteuning of 4K120 ondersteuning. Voor de PS5 geen probleem (die ondersteunt geen Dolby Vision), maar voor de Xbox Series X zou dat in de toekomst tot een lastige keuze kunnen leiden. Hou er rekening mee dat wie een soundbar of AVR via eARC wilt aansluiten, daarvoor één van de twee beschikbaar HDMI 2.1-aansluitingen moet opofferen. Tot slot, de ondersteuning voor VRR komt met een toekomstige firmware update, daar kan je nu nog geen gebruik van maken, en er is altijd een beperkt risico dat de firmware er niet komt.

Sony XR-65A80J - Geluidskwaliteit

Ook op audiovlak moet de XR-65A80J een beetje inleveren ten opzichte van de A90J. Het toestel kreeg 30 Watt vermogen mee, tegenover de 60 Watt van de A90J. Uiteraard is het wel nog uitgerust met de Acoustic Surface Audio+ waarbij actuatoren het scherm aan het trillen brengen en het dus als luidsprekermembraan gebruiken.

Dat verminderd vermogen is echter geen immense handicap, en dat is vooral een te wijten aan de erg goede prestaties van het Acoustic Surface in het algemeen. Ja, er ontbreekt duidelijk wat extra bas, maar de klank blijft uitstekend. Er is nog steeds voldoende volume voor een fijne filmbeleving, en de audiokwaliteit is goed genoeg voor wat muziekplezier. Speel zeker met de verschillende audio-instellingen die kunnen een vrij groot verschil maken.

De A80J-serie ondersteunt Dolby Atmos, en kan mits een korte procedure gekalibreerd worden om rekening te houden met de kamerakoestiek. Wil je een soundbar gebruiken, dan monteer je de voeten in de soundbarpositie. De tv gebruiken als centerluidspreker zoals de A90J is niet mogelijk.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Portrait Displays C6 HDR2000 Colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een VideoForge Pro patroongenerator, en de Portrait Displays Calman for Business software. Om eventuele HDR-problemen te analyseren gebruiken we een HDFury Vertex. Onze projectiescherm is een Projecta Tensioned Elpro Concept met HD Progressive 1.1 doek. Meer info over onze meetapparatuur vind je hier.

Sony XR-65A80J – Conclusie

De A80J-serie is een prachtige OLED-tv, met uitstekend beeld en knap geluid. Hij deelt de minpunten die we op de A90J vonden. Zo moet je het stellen met twee HDMI 2.1-aansluitingen, of zelfs maar één als je een soundbar aansluit. Je moet op die aansluitingen ook kiezen voor ofwel Dolby Vision ofwel 4K120. Beide is niet mogelijk, iets wat in een nabije toekomst misschien jammer kan zijn als je een Xbox Series X gebruikt. Ons sample had een relatief lage piekhelderheid, op zich wel in lijn met typische OLED-prestaties, maar eerder aan de lage kant van het spectrum. Je geeft ongeveer 15% piekhelderheid prijs ten opzichte van de A90J.

Laat je dat echter niet afschrikken, de Sony XR65A80J zet erg knappe beelden neer. Dat is met dank aan de Cognitive Processor XR die subtiel maar duidelijk zijn werk doet en zo optimaal gebruik maakt van de mogelijkheden van het OLED-paneel. Diep contrast met veel zwartdetail, mooie, natuurlijke kleuren en goede beeldverwerking, het is een fijne combinatie. In de HDR-beelden laat Sony zien dat je op basis van HDR10 en eigen tonemapping ook prachtige resultaten kan halen. We houden van het geluid van Acoustic Surface, ook al merken we wat minder krachtige prestaties dan op de A90J. De Sony levert prima gebruiksgemak. Dat je Google TV momenteel niet erg veel kunt personaliseren dekken we met de mantel der liefde dicht. In ruil krijg je met Bravia Core toch weer een leuke streamingdienst extra.

De prijs blijft wel een handicap voor Sony. De adviesprijs van deze 65 inch XR-65A80J ligt nog 100 euro boven die van de LG OLED65G1, en dat toestel zit eigenlijk in een categorie hoger. Vergelijken we met de LG C1, dan betaal je voor de Sony XR-65A80J zeker 300 euro extra. Uitkijken dus of een goede promotie die kloof kan dichten.