Review: Sony XR-55X90J (X90J-serie) lcd led tv

Sony XR-55X90J - Design

De voorzijde van deze Sony XR-55X90J is misschien wat saai te noemen, niet ongewoon bij middenklassers. Het smalle, zwarte kader zorgt voor een eenvoudig uitzicht. Van de zijkant bekeken geven de zwarte, afgeronde vormen deze Sony een ietwat organisch uiterlijk.

Het is de achterzijde, met zijn vierkant patroon die nog het meest in het oog springt. De afwerking is uitstekend.

De voetjes zijn op twee manieren te manieren te monteren.

Kies voor de meest gebruikelijke opstelling, met de voeten aan het uiteinde van het scherm, of indien je meubel niet breed genoeg is, kan je ze centraler onder het toestel plaatsen.

Sony XR-55X90J - Aansluitingen

De XR-55X90J beschikt over vier HDMI-aansluitingen, twee maal HDMI 2.0 en twee maal HDMI 2.1 (48 Gbps). Wat HDMI 2.1-features betreft, krijg je eARC, ALLM, ondersteuning voor 4K120 en VRR. Voor VRR blijft het wachten op een firmware upgrade.

Alle HDMI-ingangen staan ingesteld op de meest compatibele standaard. Wil je Dolby Vision of 4K120 ondersteuning via HDMI 3 of 4 dan moet je dat expliciet activeren in de instellingen (Zenders en Ingangen / Externe Ingangen / Indeling HDMI-signaal). Je moet of het een of het ander kiezen. Tenzij je een van de nieuwste gameconsoles aansluit, kies je best voor Dolby Vision.

Twee USB-aansluitingen, een composiet video en stereo minijack ingang, en een optische digitale uitgang maken de lijst volledig. Wie met een hooftelefoon luistert, kan die zowel bedraad als draadloos via Bluetooth gebruiken.

Gebruiksgemak en smart tv

De X90J-serie is uitgerust met de MediaTek MT5895, met een quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 3GB RAM en de Mali-G52 GPU. Die chipset zorgt voor een puike gebruikservaring, elke actie in de interface verloopt vlot en snel.

Sony schakelde dit jaar over naar de Google TV interface op Android TV 10. Op het Home Scherm prijken bovenaan je apps. De apps kan je personaliseren, inclusief hun volgorde. Daaronder krijg je aanbevelingen uit diverse streamingdiensten.

Aan de aanbevelingen kan je helaas niets wijzigen, noch de volgorde, noch de gekozen diensten. Dat vinden we jammer, want het beperkt het nut van de nieuwe interface. Bij ons verschenen Prime Video en Apple TV bovenaan, maar als je in huis vooral Netflix en Disney+ kijkt, dan heb je daar niet veel aan.

In het Apps scherm kan je extra toepassingen zoeken, het aanbod is erg uitgebreid.

Sony’s snelmenu’s zijn wel erg handig. Een hele reeks instellingen kan je via een lint onderaan het scherm aanpassen. Die lijst kan je bovendien personaliseren door items te verbergen of toe te voegen. De input-toets toont een gelijkaardig lint onderaan, waarin je niet alleen externe ingangen, maar ook apps terug vindt. Ook deze lijst is instelbaar zodat je hem als een quick launch balk kunt gebruiken

Afstandsbediening

De zwarte plastic afstandsbediening van de XR-55X90J is afgewerkt met een geborsteld metaal textuur. Hij is licht, slank, ligt uitstekend in de hand, de toetsen liggen ver genoeg uit elkaar, geven een zuivere feedback en vereisen niet al te veel druk.

De layout is prima en alle belangrijke functies zijn te bereiken met je duim. Met sneltoetsen voor YouTube, Netflix, Disney+ en Amazon Prime Video is een streamingdienst starten in veel gevallen maar één druk op de knop. Kortom, een handige remote.

Functies

De X90J-serie heeft een dubbele tv-tuner voor digitale tv (DVB-T2/C/S2) en één CI+-slot. Kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen kan dus enkel met kanalen die niet versleuteld zijn. Naast Chromecast kan je ook gebruik maken van Apple Airplay 2. De tv is ook compatibel met Apple Homekit. Sony heeft een prima mediaspeler voorzien die met alle belangrijke video- en geluidsformaten (inclusief DTS) raad weet.

Ook met de XR-55X90J heb je toegang tot Sony’s nieuwste streamingdienst, Bravia Core.  Je hebt recht op vijf filmcredits en de Unlimited Streaming sectie is beschikbaar voor een jaar. Wie er meer over wil weten kan terecht op onze volledige review van Bravia Core.

Sony XR-55X90J - Beeldverwerking

De X90J-serie maakt deel uit van de Bravia XR-reeks en dat betekent dat je ook op dit model Sony’s nieuwe beeldprocessor vindt. Wie nog even wil herlezen wat de voordelen van zijn, leest best ons artikel over de nieuwe aanpak van de Cognitive Processor XR.

De uitstekende prestaties die we op de OLED-modellen vonden, zien we ook hier terug. De tv pakt uit met prima deinterlacing, en erg knappe upscaling met goede ruisonderdrukking. De processor kan detail subtiel benadrukken als je Reality Creation activeert, al doe je dat best enkel met Full HD bronnen. Kleurbanden in zachte kleurovergangen werkt de Sony goed weg als je de ‘Vloeiende gradaties’ instelling activeert. De ‘laag’ stand verdient aanbeveling, hogere standen hebben de neiging te veel detail weg te halen.  Zelfs in onze lastigste testscènes gaf dat prima resultaten, het is een onderdeel waar Sony nog steeds bijna als enige echt goed op scoort.

We merkten twee minpunten. Horizontaal lopende tekst (‘tickers’ zoals je die vaak op nieuwszenders ziet) kan soms licht stotteren. En Sony’s motion interpolation (MotionFlow) werkt prima, maar toont heel veel beeldartefacten als de actie op het scherm te snel is of, de camera te snel pant. Je kan een beetje extra detail in snelle scènes behouden door  ‘Motionflow’ in de ‘Gebruiker’ stand te zetten met  ‘Helderheid’ op 1. De tv gebruikt dan ‘black frame insertion’ (BFI), dus je verliest een tikje helderheid, maar er is geen zichtbaar geflikker. ‘Soepelheid’ kan je naar smaak instellen, we prefereerden ‘2’ of auto.

Belangrijkste instellingen

In ons artikel over het professioneel kalibreren van een tv lees je alles over de mogelijkheden om met een professional tot de beste beeldinstellingen te komen. Wil je zelf aan de slag gaan, neem dan onze home cinema informatiegids door. Hier vind je een uitleg over de belangrijkste beeldinstellingen en tips voor het instellen van je tv.

Sony XR-55X90J - Beeldkwaliteit

De XR-55X90J is uitgerust met een VA-paneel, dus verwachten we goed contrast maar een matige kijkhoek.

Het scherm heeft een uitstekende uniformiteit. Zowel in donkere als heldere beelden zijn de hoeken iets donkerder, maar dat effect strekt zich niet verder uit dan enkele centimeters zodat het tijdens het kijken echt nooit opvalt. We zagen geen dirty screen effect.

Het VA-paneel levert een indrukwekkend ANSI-contrast van 5300:1. Local dimming kan het ANSI-contrast niet echt verbeteren, maar de verklaring daarvoor is vrij eenvoudig. De X90J gebruikt slechts 4×6 segmenten. Op andere testpatronen kan hij het contrast wel optrekken naar 48000:1. De local dimming werkt goed, en probeert zo veel mogelijk zichtbare segmentgrenzen te vermijden. Dat lukt ook, maar het onvermijdelijke neveneffect is dat zwart toch aan impact verliest. Donkere scènes lijken zo een lichte waas te hebben, en heldere scènes verliezen een beetje diepte. De controle van de zones vermijdt ook dat ondertitels de scène te zwaar beïnvloeden.

De ‘Gebruiker’ beeldmode levert de beste resultaten. De kleurtemperatuur is iets te koel, dat zien we altijd bij Sony’s. De gammawaarde van 2,4 zorgt voor mooie, bioscoop-achtige beelden, terwijl hij toch nog heel wat zwartdetail toont. De kleurweergave is uitstekend, al zijn ze over het algemeen een tikje te donker. Laat de lichtsensor aan staan voor de beste resultaten in algemene kijkomstandigheden.

Sony XR-55X90J – HDR

De X90J ondersteunt HDR10, HLG en Dolby Vision. Geen HDR10+, maar dat vinden we geen belangrijk gemis.

Met een piekhelderheid van 940 nits op een 10% venster heeft de X90J flink wat kracht te bieden. Het moet wel gezegd dat hij die piek niet ogenblikkelijk kan leveren, daarvoor heeft hij enige seconden nodig, typisch startend van 870 nits. Op een volledig wit veld blijft daar nog 650 nits van over, dat is behoorlijk goed. In de kleinere vensters zien de we dimming uiteraard ingrijpen zodat die wat minder helder zijn.

Het kleurbereik van 61% Rec2020 en 85% DCI-P3 vinden we eerder bescheiden, maar volstaat. De ‘Gebruiker’ mode is opnieuw de beste keuze voor een goed beeld.

Net zoals alle Sony tv’s lijkt de X90J metadata te negeren, maar maakt hij zelf wel een uitstekende analyse van het beeld om zo voor een optimaal resultaat te zorgen. Vreemd genoeg lijkt hij wel maar te tonemappen tot een ruime 2000 nits, daarboven dreig je wel degelijk wat witdetail te verliezen. De Sony kan goede resultaten voorleggen zolang de scènes overwegend helder zijn. Hij is dan kleurrijk en intens. Maar naarmate scènes donkerder zijn begint het feit dat hij maar over 24 dimmingzones beschikt wel door te wegen. Kleine heldere details verliezen in een donkerdere achtergrond verliezen veel impact. En donkere beelden hebben meer nog dan in SDR wat last van een zichtbare waas. Daardoor verliezen HDR-beelden veel diepte, al krijg je in ruil wel erg veel zwartdetail.

Gaming, Reflecties en kijkhoeken

Het VA-scherm heeft een relatief beperkte kijkhoek. Het contrast valt snel weg, dus voor optimale zwartweergave ga je best wel centraal voor het scherm zitten. Kleuren blijven iets beter bewaard, maar door het dalend contrast zullen ze er wel fletser uitzien.

De X90J heeft een inputlag van 11,3ms (2K120) en 19,6ms (4K60). Dat zijn prima resultaten. Hij is uitgerust met HDMI 2.1, 4K120 en ALLM, maar voor VRR blijft het nog steeds wachten op een firmware update.

Hou rekening met het feit dat je of voor Dolby Vision of voor 4K120 kiest via HDMI. XboX Series X gamers kunnen daardoor in de toekomst voor een lastige keuze staan.  Het toestel heeft ook maar twee HDMI 2.1-aansluitingen (HDMI 3 en 4), wie een soundbar aansluit moet er daarvan één opofferen vermits eARC via HDMI 3 passeert.

Sony XR-55X90J - Geluidskwaliteit

Zoals veel middenklassers moet de X90J het stellen met 2x 10 Watt audio. De tv is wel uitgerust met ‘Acoustic Multi-Audio’, dat betekent concreet dat er twee tweeters aan de zijkant van het scherm staan, op ongeveer een kwart hoogte van de bovenkant. Die moeten er voor zorgen dat je een betere surround-ervaring hebt en dat de stemmen meer uit het scherm lijken te komen. Tijdens de installatie kan je de audioweergave ook kalibreren om rekening te houden met de kamerakoestiek.

Toch koester je best geen te hoge verwachtingen. Je kan heel wat volume uit deze set halen, maar de klank is toch eerder benepen. Dat de bassen wat beperkt zijn is geen verrassing, maar dat de hoge tonen zo schel klinken hadden we niet verwacht. Dialogen zijn gelukkig wel degelijk, maar voor muziek en epische filmsoundtracks zijn deze prestaties maar matig. Het toestel ondersteunt Dolby Atmos, maar daar merk je relatief weinig van.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Portrait Displays C6 HDR2000 Colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een VideoForge Pro patroongenerator, en de Portrait Displays Calman for Business software. Om eventuele HDR-problemen te analyseren gebruiken we een HDFury Vertex. Onze projectiescherm is een Projecta Tensioned Elpro Concept met HD Progressive 1.1 doek. Meer info over onze meetapparatuur vind je hier.

Sony XR-55X90J – Conclusie

De XR-55X90J is een prima middenklasser die heel wat bieden heeft. Uiteraard mag je geen topprestaties verwachten, en dat is vooral zichtbaar in de zwartweergave. Alhoewel het VA-paneel een uitstekend contrast biedt, is de local dimming door zijn beperkt aantal zones niet echt in staat om daar optimaal op in te spelen. Donkere scènes verliezen zo veel impact. Je moet het ook stellen met twee HDMI 2.1-aansluitingen, en mocht je de matige audioprestaties willen upgraden met een soundbar, dan verlies je er daar nog een van. Toegegeven, dat is enkel voor hardcoregamers met twee consoles een probleem. Xbox Series X gamers moeten er rekening mee houden dat je moet kiezen tussen Dolby Vision of 4K120.

Ondanks zijn middenklasse ranking geniet de XR-55X90J wel van alle voordelen van de nieuwe Cognitive Processor XR. De subtiele beeldverwerking is uitstekend en gaat niet overmatig hard te werk. De hoge piekhelderheid is een uitstekende troef voor HDR-weergave, en Sony’s tonemapping zorgt voor knappe HDR-beelden. De kalibratie is prima, zodat je geniet van levendige, natuurlijke kleuren, veel zwartdetail en behoorlijk contrast. Google TV biedt je een ruim aanbod streamingopties, waaronder het voor Bravia XR-modellen exclusieve Bravia Core. Gamers kunnen rekenen op HDMI 2.1-aansluitingen met de vereiste gamerfeatures (al blijft het nog even wachten op nieuwe software voor VRR) en een prima input-lag.

Strikt genomen is de prijs correct voor een middenklasser, maar er begint in dat veld veel concurrentie te komen van laag geprijsde OLED-modellen, ook van Sony’s eigen A80J bijvoorbeeld. Zoek het toestel daarom met wat korting, en hou een oog op alternatieve aanbiedingen.