PSB is bij ons een minder bekend merk binnen de Lenbrook-stal, waar ook Bluesound en NAD onderdak vinden. De Alpha IQ brengt daar vast verandering in, want dit actieve stereosysteem heeft veel talenten... en BluOS!
Paul Barton – PSB staat voor Paul and Sue Barton – startte de firma in 1972. Een merk met een rijke historie en in thuisland Canada de grootste fabrikant van luidsprekers. Uitgangspunt bij het ontwerpen en produceren van luidsprekers is voor Paul Barton altijd ‘true-to-nature’ sound geweest. Reeds in 1974 kwam Paul in contact met Dr. Floyd Toole, een wereldwijd bekende naam in studies naar psycho-akoestiek aan het NRC (National Research Council). Oftewel: hoe worden geluiden door het menselijk gehoor geïnterpreteerd. Deze studies gaven Paul de handvatten die hij nodig had om een organisch klinkende luidspreker te ontwerpen die bovendien luistermoeheid zoveel mogelijk tegengaat. Nog steeds maakt PSB bij de ontwikkeling van nieuwe luidsprekers gebruik van de zogenaamde dode kamers van het NRC in Ottawa. PSB was 52 jaar geleden de eerste luidsprekerfabrikant die van deze techniek gebruik maakte. Voor zijn bijdrage aan het ontwikkelen en ontwerpen van luidsprekers ontving Paul Barton een ‘Lifetime Achievement Award’. In deze review gaan we aan de slag met de PSB Alpha iQ met een adviesprijs van 1.399 euro.
Wat
Active stereospeakers
Drivers
3/4 inch tweeter, 4 inch tweeter
Frequentiebereik
60 – 24.000 Hz (bij +/- 3 dB)
Streaming
AirPlay, Bluetooth 5.0 (SBC, AAC, aptX HD), BluOS
Ingangen
HDMI-eARC, optisch, 3,5 mm aux, Phono (MM)
Extra's
vele kleuren, sub-uitgang
Afmetingen
24,6 x 19,2 x 14,5 cm (per speaker)
Gewicht
3,7 kg (per speaker)
Klein maar fijn?
PSB beschikt over een rijk assortiment aan producten. Drie verschillende lijnen met traditionele luidsprekers, een customserie met inbouwluidsprekers, een lijn subwoofers, AV-luidsprekers voor wandmontage en een lijn actieve speakers. Uit deze laatste reeks komt de Alpha iQ, het lijdend voorwerp van deze recensie. De Alpha iQ meet slechts 145 x 246 x 192 millimeter en een paartje weegt 7,36 kg. Klein genoeg dus om op elke denkbare plek neer te zetten, maar voor de liefhebber zijn er bijpassende stands beschikbaar om de luidspreker op oorhoogte te plaatsen. Deze bieden de mogelijkheid om het netsnoer en eventuele netwerkkabel onzichtbaar naar de speaker te leiden. De stand oogt eenvoudig maar is zeer functioneel en vormt een mooie aanvulling op de speaker. Na een installatie van een kleine twintig minuten staan de speakertjes al muziek te spelen. In eerste instantie met een netwerkkabel gekoppeld aan mijn Silent Angel Bonn-netwerkswitch, later in de recensieperiode maak ik de overstap naar draadloze weergave. Hoewel de Alpha iQ klein van stuk is, zit deze toch barstens vol met functionaliteit en mogelijkheden. De actieve luidspreker is uiteraard voorzien van versterkers, te weten 30 watt voor de 0.75 inch aluminium dometweeter en 60 watt voor de 4 inch polypropyleen woofer. In combinatie met een reflexpoortje en geavanceerde DSP weet de Alpha iQ een frequentiebereik te realiseren dat loopt van 64 tot 20.000 Hz. Voorwaar niet misselijk, het formaat in ogenschouw nemend. Ik ben benieuwd hoe de weergave in de praktijk gaat uitpakken. Beide luidsprekers maken draadloos verbinding met elkaar zodat geen kabel tussen beide nodig is. De masterluidspreker beschikt over een rijke hoeveelheid aansluitingen. Natuurlijk een Ethernet-ingang om de speaker met uw netwerk te koppelen. Verder een MM phono-input voor een draaitafel, en een aux-ingang voor een andere analoge bron. De ingebouwde DAC met een resolutie van 24-bit / 192 kHz zorgt voor de omzetting van digitale signalen inclusief MQA-bestanden. Hiervoor beschikt de PSB Alpha iQ over een HDMI eARC-in/uitgang zodat de geluidsweergave van uw televisie verbeterd kan worden, en een optische aansluiting. Verder nog een USB-ingang zodat er een harddisk met digitale muziekbestanden aan de Alpha iQ gekoppeld kan worden. Natuurlijk is het ook mogelijk om bijvoorbeeld uw smartphone via Bluetooth te verbinden.
Grote meerwaarde
Naast inputs is er voorzien in een subwoofer-uitgang met DSP-gestuurde low-pass en high-pass filters. De luidspreker ondersteunt Apple AirPlay 2 voor het streamen van uw iPhone, iPad of Mac-computer. Voice control is mogelijk met Alexa, Google Assistant of Apple Siri. Eventueel kan de Alpha iQ geïntegreerd worden in een domotica-omgeving via Control4, Creston, ELAN, RTI of URC. Alsof dit allemaal nog niet genoeg is beschikt de Alpha iQ als kers op de taart over BluOS, het bekende en zeer betrouwbare multiroom streamingplatform. Dit geeft de PSB Alpha iQ een grote meerwaarde ten opzichte van vele andere actieve luidsprekers. Met BluOS beschik je zonder toevoeging van enig ander apparaat of abonnement op een streamingdienst direct over internetradio van TuneIn met tienduizenden zenders waarbij Radio Paradise zelfs 16-bit cd- en 24-bit MQA-geluidskwaliteit biedt. Met de vernieuwde BluOS-app kun je de Alpha iQ bedienen en instellingen aanpassen. Binnen BluOS kun je ook een keur aan betaalde streamingdiensten integreren zoals bijvoorbeeld TIDAL, Qobuz of Spotify om er maar een paar te noemen. Je kunt het volume van de luidsprekers en de play-/pauzefunctie ook op de bovenzijde van de master-unit bedienen. Als extra is een Bluesound RC-infrarood afstandsbediening verkrijgbaar, voorzien van handige voorkeuzetoetsen om snel te wisselen tussen je meest gebruikte internetradiostations. Verder beschikt de PSB Alpha iQ over een remote leerfunctie om je eigen afstandsbediening, van bijvoorbeeld een televisietoestel, te koppelen. Bijzonder handig wanneer je de speakers wil gebruiken als hoogwaardige oplossing bij de tv. Alleen al op basis van bovenstaande mogelijkheden kun je al spreken van ‘klein maar fijn’. Snel kijken en luisteren wat de praktijk brengt.
Installeren
Zoals gezegd werd de initiële installatie verzorgd door de distributeur, een klusje dat een kleine twintig minuten in beslag nam. In eerste instantie werd gekozen voor de optie om de iQ’s bedraad aan te sluiten. Hiervoor had ik al een ethernetkabel klaarliggen die aangesloten is op mijn Bonn-netwerkswitch. Beide speakers hebben verder alleen stroom nodig, de linker en rechter speaker leggen draadloos contact met elkaar. Tijdens de installatie kun je aangeven welke de rechter en linker luidspreker is. Aangezien ik meerdere Bluesound-apparaten in huis heb, waaronder een Vault 2 met ingebouwde harddisk, hoeft de Bluesound-app niet geïnstalleerd te worden. De PSB Alpha iQ verschijnt vanzelf in de app als speler. De speakers vinden in eerste instantie een plekje in mijn woonkamer van circa veertig vierkante meter. Ongeveer twee meter uit elkaar en vrij van zijmuren en achterwand. In een later stadium verhuizen ze naar mijn zolderkamer die een stuk kleiner is. Hiervoor pas ik in het menu van de iQ de instellingen aan naar een draadloze verbinding met mijn wifi-netwerk. Handig is dat de helpfunctie in de Bluesound-app je hier stap voor stap doorheen loodst.
Spelen maar
Met een gezonde dosis scepsis, de gedachte dat een luidspreker van dit formaat vast niet in staat is om de ruimte te vullen, besluit ik eerst maar wat muziek via TuneIn te beluisteren. Al bij de eerste klanken is mijn verbazing groot, schijnbaar moeiteloos vult de PSB Alpha iQ mijn kamer met muziek. Verschillende muziekstijlen komen voorbij zoals pop, singer-songwriter en zelfs hardrock. De iQ’s laten zich op geen enkel moment van de wijs brengen en doen vrolijk waar ze voor bedoeld zijn. Zelfs de laagweergave is van een dusdanig niveau dat ik de noodzaak van een subwoofer niet direct inzie. Wat vooral opvalt in de weergave is het gemak en enthousiasme waarmee muziek gespeeld wordt. Gewoon lekker gemakkelijk, stressvrij en totaal niet de indruk wekkend dat de speakers ook maar de minste moeite hebben met het vullen van de (te) grote ruimte. Natuurlijk wordt er op een later moment kritisch geluisterd naar muziek, opgeslagen op de harddisk van mijn Bluesound Vault 2. Bij het wisselen van de ene track naar de andere is het prettig dat er een automatische fade out en fade in is. Dit voorkomt plotselinge volumesprongen tussen de verschillende stukken muziek. De goedlachse Ilse DeLange mag het spits afbijten met het liedje World of Hurt. De al eerdergenoemde opmerkelijk goede laagweergave blijft ook bij kritisch luisteren overeind. Het is vol en stevig zonder bonkend of zompig te worden. Het middengebied is eveneens niet mis, prijs en formaat in ogenschouw nemend. Haar stem klinkt geloofwaardig en het specifieke karakter wordt prima weergegeven. Lekker wat body en totaal niet te lichtvoetig of iel. Zelfs het Hammondorgel is prima op de achtergrond hoorbaar.
Uitdaging
Een fijne live-opname van Bruce Springsteens Racing in the Streets in een wat kleiner theater brengt de Alpha iQ niet in verlegenheid. Het stereobeeld is verrassend diep zodat het publiek achter in de zaal realistisch klinkt. De stem van Bruce is krachtig en dynamisch. Wanneer hij uithaalt op de mondharmonica is het rauwe randje van het instrument duidelijk aanwezig. De diepe noten die Clarence Clemons aan de saxofoon ontlokt hebben power en zelfs de bekkens van het drumstel zijn hoorbaar. Oorspronkelijk van Tracy Chapman, maar in de uitvoering van Luke Combs, die er in 2023 een Single of the Year award mee scoorde bij de CMA, is Fast Car niet te versmaden. Luisterend naar het nummer met de PSB Alpha iQ laat Lukes stem helder en exact in het midden van het stereobeeld horen. De tweede stem staat netjes los van de solostem en is goed te volgen. Dit geldt ook voor de instrumenten die allemaal een eigen plekje in het stereobeeld hebben. Wanneer het wat uitbundiger wordt loopt de weergave een beetje dicht, maar veel minder dan je op basis van het formaat en de prijs zou verwachten. De grootste uitdaging voor de iQ moet nog komen in de vorm van Electrified II van Yello. Een track die bol staat van synthesizer-loopjes, elektronische geluidjes en putdiep laag. Wat schetst mijn verbazing? Zelfs op een behoorlijk hoog volume raken de speakers niet buiten adem. De laagweergave is dusdanig goed dat een subwoofer niet echt nodig lijkt. Het stereobeeld is breed en komt los van de luidspreker. Ik zit werkelijk met verbazing te luisteren hoe goed deze Alpha iQ presteert. Om het de set wat makkelijker te maken verhuis ik ze naar de zolderkamer. Via wifi is de weergave net zo betrouwbaar als bedraad, zo blijkt. Geen storingen of onderbrekingen tijdens de weergave. In de kleinere ruimte speelt de Alpha iQ de pannen van het dak. Er is altijd voldoende vermogen en voor de laagweergave is nu echt geen subwoofer meer nodig. De DSP doet zijn werk ongemerkt en het klinkt heel natuurlijk en neutraal.
Pretpakket
De PSB Alpha iQ zal iedere luisteraar een glimlach op het gezicht toveren. Vergeet audiofiel geneuzel, luister lekker muziek of gebruik ze om uw televisiegeluid flink op te waarderen. Zelfs in een wat grotere ruimte voelt deze dwerg zich op zijn gemak. De uitgebreide aansluitmogelijkheden zorgen ervoor dat ieders wens vervuld kan worden, tot een draaitafel toe. De integratie van BlueOS is een gouden greep en een echte meerwaarde ten opzichte van veel concurrenten. Super betrouwbaar, intuïtief qua bediening en een uitstekende geluidskwaliteit. Standaard is de Alpha iQ in wit of zwart verkrijgbaar, perfect afgewerkt overigens. Maar extra leuk is dat PSB voor de Alpha iQ met regelmaat drie andere frisse kleuren aan het palet toevoegt welke dan een beperkte periode leverbaar zijn.
9.0
Beoordeling PSB Alpha iQ
Pluspunten
Heel compleet
Uitstekende laagweergave
BluOS integratie
Minpunten
Naamsbekendheid bij het grote publiek
Beoordeling PSB Alpha iQ
De PSB Alpha iQ zal iedere luisteraar een glimlach op het gezicht toveren. Vergeet audiofiel geneuzel, luister lekker muziek of gebruik ze om uw televisiegeluid flink op te waarderen. Zelfs in een wat grotere ruimte voelt deze dwerg zich op zijn gemak. De uitgebreide aansluitmogelijkheden zorgen ervoor dat ieders wens vervuld kan worden, tot een draaitafel toe. De integratie van BlueOS is een gouden greep en een echte meerwaarde ten opzichte van veel concurrenten. Super betrouwbaar, intuïtief qua bediening en een uitstekende geluidskwaliteit. Standaard is de Alpha iQ in wit of zwart verkrijgbaar, perfect afgewerkt overigens. Maar extra leuk is dat PSB voor de Alpha iQ met regelmaat drie andere frisse kleuren aan het palet toevoegt welke dan een beperkte periode leverbaar zijn.
Reacties (0)