Review: Hegel H400 – Nuchtere versterking met streaming en veel vermogen

De logische opvolger

Een H600 die de H590 vervangt? Het was maar logisch dat er dan vroeg of laat dan ook een opvolger voor de H390 er net onder zou opduiken. Toch was het meer dan een jaar wachten op de H400, die naar goede Hegel-gewoonte een bijnaam kreeg. De vorige generatie werd ‘Robin Hood’ gedoopt, de H400 is de ‘Streamliner’. Dat is een stukje directer dan de frivole bijnaam van de H390, want een verwijzing naar een van de belangrijkste nieuwe features op de Hegel-versterker. Streaming zelf is nochtans niet een nieuw gegeven bij deze H-reeks. Dat was er al bij de vorige generaties, aangezien Hegel heel vroeg inzette op streaming ingebouwd in een high-endversterkers – iets dat lang door de conservatieve hifi-wereld als not-done werd gezien. Het streaminggedeelte in de H400 is wel verbeterd en aangevuld met comfortfuncties die onder meer integratie met een tv makkelijker maken.

Hegel biedt verschillende geïntegreerde H-versterkers aan, te beginnen met de H95 van 1.695 euro. De H400 moet je veel hoger in het assortiment situeren. Met een prijskaartje van 6.995 euro spreken we hier over een versterker die bedoeld is als motor voor betere luidsprekers. Ze mogen zelfs best taai aan te sturen zijn, want 2 x 250 Ohm (geruggensteund door de grote voeding) en een hoog dempingsfactor maken de Streamliner op dit vlak zeer capabel. De review van de H390 uit 2021 kopte: “Eigenlijk een topmodel”. Gewoonweg omdat dit toestel, dat op papier een subtopper was, praktisch gezien toch het prestatieniveau van een echt topmodel behaalde.

Minimalisme regeert

Een Hegel-versterker herken je van ver. De minimalistische vormgeving presenteert helemaal anders dan de opvalelnde blauwe VU-meters van McIntosh, de goudkleurige nostaligie van Accuphase of de steampunk-designs van HiFi Rose. Sereen en sober, zo komt de H400. Met dank aan matzwarte poederlak die het toestel bedekt en het bijna lege voorpaneel met twee draaiknoppen en een wit OLED-scherm. Een logo en twee woorden (‘Source’ en ‘Volume’), dat zijn de enige opschriften. Dat er op de display een minimum van informatie wordt getoond, dat hoort er ook bij. Zelfs als je muziek streamt, zie je hier enkel een label zoals ‘Roon’ en het volumeniveau. Het design is wel héél strak, al zorgt de lichte welving van de facade er wel voor dat je niet het gevoel hebt een saaie doos te hebben gekocht.

Sommige mensen zullen deze Scandinavische designtaal saai vinden, omdat het hifi-parafernalia zoals VU-meters of een touchscreen met apps mist. En coverart van een gestreamd album moet je maar op je tabletscherm bekijken, want de H400-display zal het niet tonen. Maar het vakmanschap is in z’n soberheid uitstekend. Dat wordt onderstreept door de nieuwe invoer- en volumeknoppen aan de voorkant, die bij het handmatig draaien veel solider voelen dan voorheen. Het is een subtiele detail, maar wel een dat vertrouwen schenkt.

Dat gevoel heb je ook als je de solide Hegel-remote in je hand neemt. Het is al jaren een vaste waarde bij Hegel-versterkers en bruikbaar om eveneens de Hegel Viking cd-speler aan te sturen. Er zijn daarnaast mediaknoppen die (in sommige gevallen) een pc of streamer aangesloten via USB kunnen bedienen. Wat vooral opvalt is dat deze RC8-remote uit geanodiseerde aluminium heel zwaar in de hand ligt. Gelieve het niet op je vloer te laten vallen, want het resultaat kan wel eens in het nadeel van je tegels uitdraaien.

Ruim aanbod ingangen

Ten opzichte van de H390 is het concept onveranderd gebleven. De Hegel H400 is een geïntegreerde versterker met streaming én een ruim aanbod ingangen. De Streamliner-bijnaam maakt duidelijk dat Hegel denkt dat gebruikers vooral via een van de streamingopties muziek zullen beluisteren. Externe bronnen, zoals een cd-speler of een platenspele, kun je verbinden via de twee cinchparen of gebalanceerde XLR-aansluitingen. In dat scenario wordt het digitale luik van de H400 overgeslagen en gebruik je enkel de analoge versterkingsgedeelte. Vinylista’s, opgelet: je hebt wel nog een phonovoorversterker om je platenspeler aan te sluiten. Dat is niet zo ongewoon op dit niveau, waar liever geopteerd wordt op de zwakke signalen van een platenspeler extern te versterken.

Je krijgt bij deze Hegel vooral veel digitale ingangen: drie optische, USB klasse B, coaxiaal en BNC. Een ongewone optie bij deze Hegel is dat je een externe DAC kunt aansluiten via een DAC-Loop-optie. Je voedt dan de DAC via een digitale BNC-uitgang, terwijl de output van de convertor terug naar de H400 brengt via een analoge input. Zo kun je desgewenst het ESS-gebaseerde DAC-gedeelte van de H400 ‘upgraden’ met een andere externe DA-convertor, terwijl je gewoon streaming en de bediening van de versterker kunt blijven gebruiken. Line-level outputs zijn er ook, zowel vast als variable. Hierlangs kun je een eindtrap aansluiten (en dan is de H400 een voorversterker) of een subwoofer. Toegewijde sub-integratieopties heb je echter niet, afregelen doe je via de controls op de subwoofer zelf.

Werkt beter met je tv

Wat je op de H400 niet vindt is een HDMI-ARC. Een tekortkoming, maar minder erg dan verwacht. Hegel heeft immers een paar handige softwaretweaks aangebracht zodat een tv die via een optische kabel aangesloten toch vlot kan bediend worden. Zo springt de Hegel-versterker automatisch naar de juiste optische ingang als je de televisie inschakelt. Het volume bedienen via de tv-remote kan niet bij een optische verbinding. Maar hier wel, dan weer dankzij een IR-leerfunctie die de volumeknoppen van je tv-afstandsbediening leert herkennen. Als het een infrarood-remote is, tenminste. Sommige high-end tv’s werken met een niet-compatibele Bluetooth- of RF-afstandsbediening. Dan mis je een HDMI-ARC-poort wel, maar bij andere tv-toestellen zorgen deze functies voor een ervaring gelijk aan HDMI-CEC.

Er is een app!

Hegel-ambassadeur Anders Ertzeid grapte er op de recente iEar’ Show-editie nog over: “We hielden altijd vol dat we nooit een phonovoorversterker zouden bouwen, wat ons aanzette om daar toch over na te denken. Het resultaat was dat we de V10 uitbrachten. Een app zouden we ook nooit maken, want totaal overbodig en niet onze expertise. En dus hier is een Hegel-app”.

Niet verrassend gegeven de bedrijfsfilosofie is de Hegel Control-app iets heel minimalistisch. Het is vooral bedoeld als een aanvulling op de andere streamingopties van de H400. Met AirPlay, Chromecast, Spotify Connect, Tidal Connect en uPnP heb je heel wat mogelijkheden om via apps van derden (zoals van streamingdiensten) muziek richting de Hegel te sturen. Inmiddels is de H400 ook Roon Ready; je moet dus niet zoals bij de vorige generatie lang wachten op die Roon-compatibiliteit.

De Hegel Control-app (iOS en Android) is vooral handig als je internetradio en podcasts wil beluisteren. Daarnaast is het mogelijk eigen muziekbestanden via het UPnP-protocol vanaf een NAS af te spelen. Maar die functie doen andere apps beter. Het is wel handig dat je via de app de ingangen op de Hegel kunt selecteren en firmware-updates doorvoeren.

Een ontbreken van kleuring

Het uitdagend aan het reviewen van meerdere Hegel-producten is dat het merk heel consequent inzet op bepaalde kwaliteiten en klankkarakteristieken. Je hebt dus geen grote verschillen qua klankkleur tussen producten, maar gaat het pakweg bij de vergelijking tussen de H390 en H400 om nuance en verfijning. Al zorgt de andere DAC-module wel voor een hoorbare onderscheid tussen de twee, net zoals dat bij de H590 en H600 het geval is. De H390 bevatte immers een AKM-chip, terwijl de H400 opteert voor een ESS-oplossing. Al hoort ook weer daar nuance bij. Hegel implementeert DAC’s op z’n eigen manier, waardoor de impact van die overstap toch kleiner is dan je bij andere merken zou krijgen. Kortom, upgraden van de H390 naar de H400 is toch iets dat je eerder moet doen na zelf even de twee te beluisteren.

Helderheid, controle en minimale kleuring van het geluid blijven de belangrijkste ingrediënten van het Hegel-recept. De H400 bouwt op die traditie en levert een zuivere versterking die de luidsprekers en de bron centraal stelt. Een hoge dempingsfactor van meer dan 4.000 betekent volgens de fabrikant dat deze versterker heel goed luidsprekers in de hand houdt. Voor een deel is zwaaien met dat cijfer marketing, maar het draagt wel bij aan het controlegevoel dat je bij de H400 krijgt. Er zijn echt luidsprekers die strakker klinken met deze Hegel, naargelang wat er daarvoor als versterking werd gebruikt.

Het aansturen van de vele, vele woofers van de SVS Ultra Evolution Pinnacle bijvoorbeeld kan voor sommige versterkers een uitdaging zijn. En ja, het dempingfactor zeg niet alles, dat klopt. Maar er viel niet te ontkennen dat de H400 de SVS-speakers minder ‘flabberig’ liet klinken dan toen ze daarvoor werden aangestuurd met een HiFi Rose RA280. Luisterend naar de rest van de tracks op dit alt-metal album met de kenmerkende stem van Maynard James Keenan van Tool, bleef de Hegel-versteker echt wel indruk maken. Tijdens ‘The Doomed’ bouwde de H400 een enorme muur van geluid op, zonder resolutie te verliezen of in te zakken als er grote dynamische uithalen langskwamen. Net als de H390 eerder, kan de H400 op een dubbeltje stoppen en starten. Dat maakt het zeer geschikt voor metaltracks als deze, maar ook voor meedogenloze elektronische techno en grootse orkestrale stukken, zoals Tsjaikovski’s 1812 Overture met z’n kannonen en militaire klokkenspel.

Vinyl gebalanceerd luisteren

Onderliggend is de H400 dual mono opgebouwd, want het aansluiten van een gebalanceerde bron de moeite maakt. Tijdens het testen mocht de Pro-Ject X2 B met MC9-element en met Phono Box S3 B als phonovoorversterker die rol opnemen, voor een keten dat van A tot Z gebalanceerd bleef. Beginnend met de klassieke The Garden-openingstrack op ‘Einstürzende Neubauten – Greatest Hits’, demonstreerde de H400 het vermogen om een onberispelijk stille achtergrond te bieden die de dreigende vocalen van Blixa Bargeld goed onderstreepte. De Duitse avant-gardeband huwt graag traditionele instrumenten met geïmproviseerde geluiden. Soms klinkt hun werk heel experimenteel (soms weet je niet echt welk instrument nu weer speelt), maar vaak is het eindresultaat wel een melodieuze deuntje. Dat is bijvoorbeeld het geval op ‘Die Interimsliebenden’, dat begint als een conventioneler popnummer, waarbij Hegel de bonkende percussie grootschalig maar vooral met precisie in de kamer plaatst. Van het fijne detail en de ruimtelijke cues ging niets verloren, de zeer hoge toon op de achtergrond heeft ook een duidelijke structuur. Het is vooral het vermogen van de H400 om de complexiteit van de (vermoedelijk) metalen percussie aan het einde te communiceren dat de aandacht trok. De heldere, eerlijke aanpak van de Hegel-versterker was ideaal om de sfeer van ‘Haus Der Lüge (New Mix/Rec)’ over te brengen. In dit nummer zingt Bargeld zijn teksten op een heel krachtige wijze, tegen een achtergrond van strijkers en brekend glas. De scherven die op het einde op de grond vallen, leken zich door de kamer te verspreiden – een mooie illustratie van hoe de Hegel-klank ruimte laat voor ruimtelijke microdetails die zorgen voor een 3D-weergave. Meteen een zeer dramatisch einde van kant 1 van de plaat.

De SVS-torens in de testruimte omruilen voor de vertrouwde Focal Sopra N°2’s en streamen vanaf Roon via RooUPnP, leverde nog meer detail op in de prachtige nummers op ‘Where is Home / Hae ke Kae’. Dit album, met het spel en de zang van het Zuid-Afrikaanse cello-talent Abel Selaocoe, is een intrigerende fusie van stijlen. Een typisch Europees instrument en melodieën worden samengevoegd met Afrikaanse invloeden en koorzang, wat een heel intense luisterervaring oplevert. Het vermogen van Hegel om de vele lagen aanwezig bij ‘l’Africa / Africa is Back’ discreet te presenteren was adembenemend. De high-end Focals kunnen van hun kant behoorlijk kritisch zijn in het middenbereik, maar de H400 liet op dat gebied nooit de bal vallen. Het klonk altijd gewoon heel natuurlijk. Dat gevoel van vrijheid vloeit voort uit Hegels aanpak, die neerkomt op je niet in een keurslijf te willen proppen.

Conclusie

Als je een high-endsysteem bouwt, krijg je gauw het advies om met aparte audiocomponenten te werken. Daar valt iets voor te zeggen, maar praktisch is het niet altijd. Er zijn gelukkig ook alles-in-één toestellen die aantonen dat zeer hoogwaardige prestaties mogelijk vanuit een doos. De Hegel H400 is er zo een. Qua vermogen schort er helemaal niets, waardoor deze zuiver klinkende premiumversterker probleemloos nagenoeg alles op de markt kan aansturen. Er bestaan uiteraard situaties waarbij je nog hoger moet mikken – maar niet veel. Het nieuwe ESS DAC-gedeelte en de betere streamingopties zijn belangrijke verbeteringen, wat de H400 een geslaagde evolutie maakt van de al spectaculaire H390. Al is upgraden niet per se noodzakelijk. Deze Hegel-versterker mag niet goedkoop zijn, het is wel een totaaloplossing die nauwelijks steken laat vallen.