Distributeur Servi-Q heeft mij voorzien van de goedkoopste monitorluidspreker, de Debut 3.0 B5.3 die voor 179 euro per stuk over de toonbank gaat, en de kleinste vloerstaander F5.3 die een winkelprijs van 399 euro per stuk heeft. De Debut 3.0 range is de eerste die niet ontworpen is door, de vooral in de Verenigde Staten bekende, Andrew Jones. Dit keer hebben de Elac ontwerpers, voortbordurend op 2.0 serie, zelf de tuning kunnen doen. Belangrijk verschil met de vorige serie is het gebruik van een vernieuwd type woofer in alle modellen. Gemaakt van een geweven aramidevezel met een uitstekende sterkte-gewichtsverhouding. Gecombineerd met overbemeten magneten en een 1,5” spreekspoel resulteert dit in een serieus betere laagweergave dan de vorige 2.0 varianten. De gebruikte dome-tweeter is gemaakt van aluminium, deze combineert stijfheid met een licht gewicht. Volgens Elac zorgt dit voor een heldere en gedetailleerde weergave. Dat de fabrikant in staat is zulke, relatief, geavanceerde drivers in te zetten heeft te maken met het feit dat Elac enorme hoeveelheden drivers ontwikkelt en laat produceren door derden. Dit maakt dat ze wel een potje kunnen breken bij hun toeleveranciers die graag bereid zijn de drivers op specificatie van Elac te produceren. De sourcing wordt door deze Canadese tak gedaan en de filters en tuning van de Debut 3.0 vindt plaats bij Elac in Duitsland.
De B5.3 is een tweeweg monitorluidspreker met de eerdergenoemde 130”mm woofer en 25 mm tweeter. Het opgegeven frequentiebereik loopt van 50 Hz tot 35 kHz. Aan de achterzijde is een basreflexpoort te vinden ter ondersteuning van de laagweergave. Het exacte formaat van de speaker is 307 x 172 x 267 mm en weegt 6 kilogram. Het rendement is met 86 dB niet bijzonder hoog maar de impedantie ligt op 6 ohm waardoor een beetje stabiele versterker geen moeite zal hebben met deze Debut 3.0 B5.3. Wat opvalt bij het uitpakken is hoe mooi de drivers geïntegreerd zijn in de kast. Geen zichtbare schroeven maar een strak front. Mocht je de drivers toch liever aan het zicht onttrekken of beschermen tegen prikkende kindervingertjes dan kun je de meegeleverde fronten plaatsen. Deze worden magnetisch op de kast bevestigd. Aan de achterzijde is een set stevige 5-weg aansluitterminals te vinden. Elac zet volledig in op geluidskwaliteit dus is de rechthoekige kast voorlopig alleen leverbaar in zwart essen fineer met een matzwarte afwerking van het front. Medio maart/april volgt een uitvoering in notenhout fineer. Mooie bonus, Elac geeft maar liefst 5 jaar garantie op de speakers uit de Debut serie.
Natuurlijk is het leuk om als recensent alleen producten te beoordelen die slechts weggelegd zijn voor de happy few, maar zo nu en dan een reality check kan geen kwaad. De prijs van high-end audioapparatuur lijkt elk modeljaar verder te stijgen en is zelfs met flink sparen steeds lastiger bereikbaar. Gelukkig zijn er merken als Elac die naast high-end luidsprekers ook betaalbare exemplaren op de markt brengen. Onderwerp van deze test zijn twee modellen uit de nieuwe Debut 3.0 serie. Deze serie mikt op zowel de stereo liefhebber als de surround fanaat. De lijn bestaat uit twee monitor luidsprekers, twee vloerstaande types, twee centerluidsprekers en een Atmos/wandluidspreker. Een dedicated subwoofer zit niet in de Debut 3.0 lijn, maar Elac heeft diverse betaalbare exemplaren in het assortiment.
Elac Debut 3.0 F5.3
De vloerstaande F5.3 maakt gebruik van dezelfde drivers maar dan in een volledige 3-weg configuratie. De tweeter en midrange driver zijn ondergebracht in een apart compartiment, gescheiden van het deel waar de woofers geplaatst zijn. Twee kleine basreflexpoorten zorgen voor nog wat extra kracht in de laagweergave. Het frequentiebereik is ruimer dan van de B5.3 en loopt door tot 42 Hz. Het formaat is 1000 x 172 x 246 mm en het gewicht 15,7 kilogram. Bij de F5.3 valt eens te meer op hoeveel aandacht Elac aan deze ‘budget’ speakers gegeven heeft. De zilverkleurige cross-bars, die zorgen voor een stabiele basis, zijn voorzien van schroefdraad voor de meegeleverde spikes. Al deze accessoires zitten in een klein doosje compleet met schijfjes die uw vloer beschermen tegen krassen of putten van de scherpe spikes, afdekdopjes om de bovenkant van de spikes aan het zicht te onttrekken en een inbussleutel om de crossbars onder de kast te monteren. Let wel, we hebben het hier over een zeer betaalbare speaker!
Aansluiten
Hoewel zowel de B5.3 als de F5.3 in een prijsklasse zitten waarin ze in de praktijk nooit gecombineerd zullen worden met de componenten en kabels die ik als referentie gebruik besluit ik het er toch op te wagen. Vaak is het zo dat een speaker enorm profiteert van goede elektronica en kabels wat verrassende resultaten kan geven. De bookshelf B5.3 mag als eerste zijn kunsten vertonen. Hiervoor plaats ik ze op zestig centimeter hoge Sound Organisation stands wat de tweeters op oorhoogte brengt. Lichtjes ingedraaid en vrij van zij- en achterwanden. Omdat de basreflexpoort aan de achterzijde zit kun je door te variëren met de afstand tot de achterwand de laagweergave wat beïnvloeden. Tijdens de luistersessies blijkt dat ze in mijn ruimte het beste resultaat geven op ongeveer veertig centimeter van de poort tot de muur. Mijn Devialet Expert 220 Pro versterker koppel ik met de speakers middels Atlas Cables Ailsa luidsprekerkabels. Als bron heb ik de beschikking over een Rega P3 draaitafel met Exact element, een Bluesound Vault2, Intell i5 Nuc voor Roon en een Ziggo decoder voor televisie- en filmgeluid. Alle verdere gebruikte bekabeling zoals interlinks, ethernetkabels en netsnoeren zijn van Atlas Cables uit Schotland. De audioset krijgt ‘schone’ stroom rechtstreeks vanuit de meterkast via een AHP Klankmodule in plaats van een standaard schakelautomaat. Later worden de F5.3 vloerstaanders op dezelfde set aangesloten als plaatsvervanger van de B5.3’s. Deze presteerde het mooist door ze iets verder van de achterwand te plaatsen dan de kleinere B5.3’s. Gelukkig had de importeur beide sets speakers al ingespeeld zodat ik gelijk aan de slag kan. Ik ben heel benieuwd wat deze zeer betaalbare speakers in hun mars hebben.
Luisteren B5.3
Omdat de overstap van mijn eigen Audiovector R3 Arreté naar deze Elac Debut B5.3 erg groot is laat ik ze een weekje spelen met internetradio en televisieprogramma’s. Op die manier krijgen de speakers een eerlijke kans en ga ik niet voortdurend vergelijken met mijn vele malen duurdere luidsprekers. Het nieuwe seizoen ‘Beste Zangers’ is net van start gegaan en de geluidskwaliteit van dit televisieprogramma is altijd van hoog niveau. Een mooie eerste test voor deze B5.3, één die de speaker verrassend goed doorstaat. De verschillende stemmen klinken realistisch er is redelijk wat detail in het hoog hoorbaar zoals een tik op een bekken of triangel. De basdrum en basgitaar worden stevig en strak weergegeven maar gaat uiteraard niet super diep. Maar beter kwaliteit dan kwantiteit in dit geval. Het opgebouwde stereobeeld laat diepte horen en gaat in de breedte lichtjes buiten de speakers. De algemene weergave is aangenaam en rustig, geen schreeuwerig hoog of zompig laag maar mooi in verhouding. Dit belooft veel goeds bij het beluisteren van muziek zonder de afleiding die beeld nu eenmaal met zich meebrengt. Bij het scrollen door mijn digitale muziekbibliotheek stuit ik op Kiss From A Rose van Seal. De uitgesproken stem klinkt prettig en heeft body, het geluid komt los van de speakers en reikt nog wat verder buiten de kast in de breedte dan met televisiegeluid. Het laag is zo doortekend dat de hartslag die in de mix verstopt zit hoorbaar is. Net als de subtiele lijntjes van de verschillende blaasinstrumenten. In het acapella deel is een mooie echo om de stem van Seal te horen. Angel van Sarah McLachlan kan een flinke uitdaging zijn voor een speaker. Een ijle, bijna engelachtige stem, die gecombineerd wordt met aanwezig en diep doorlopend laag. De B5.3 weet er best iets van te maken, de stem wordt niet scherp of onaangenaam en het laag klinkt niet geforceerd of drukkend. Natuurlijk gaat het niet heel diep maar het is voldoende om een stevig fundament in de muziek te brengen. De piano klinkt in verhouding tot grotere en duurdere luidsprekers wat lichtvoetiger maar nog alleszins realistisch. De balans tussen laag, midden en hoog is dik in orde. Door naar een mannenstem met karakter, De Stier van Rob de Nijs’ album Chansons lijkt me een goede keuze. De kleine Elac luidspreker stelt niet teleur. De stem van Rob behoudt zijn specifieke karakter en het juichende publiek staat wat verder naar achter in het geluidsbeeld. Om de Debut 5.3 het vuur nog meer aan de schenen te leggen kies ik een door mij veelbeluisterde track, Electrified II van Yello. Zelfs op een wat hoger volume ontspoort de weergave niet. De elektronische geluidjes waar de muziek vol mee zit worden verrassend gedetailleerd gepresenteerd. Het geluid blijft niet aan de speakers plakken maar is links en rechts buiten de speakers te horen. Er is snelheid wat de weergave spanning en energie geeft. Ik ben benieuwd wat de vloerstaande F5.3 aan de weergave kan toevoegen.
Luisteren F5.3
De eerder beluisterde track van Yello wint met de F5.3 aan body en kracht in het laag. Logisch gezien het kastvolume en de extra woofers. Gelukkig blijft het wel gecontroleerd en wordt het niet overdreven of zompig. Het stereobeeld is even diep maar in de breedte lijkt het wat dichter bij de luidsprekerkast te blijven dan met de B5.3 monitor. De stemweergave is daarentegen wat realistischer en met wat meer body. Na een aantal songs van diverse pluimage stap ik over van digitale naar analoge weergave. Recent bezocht ik een concert van Tangarine, een Drentse tweeling die prachtige close harmony muziek maakt. Na afloop kocht ik twee elpees waarvan er één covers bevat van overbekende songs. Too Much Heaven, origineel van de Bee Gees, is er zo één. De snaren van de akoestische gitaren zijn goed te volgen, en de weergave is evenwichtig. Wat knap is dat deze betaalbare speaker in staat is de stemmen van beide broers, die qua karakter heel dicht bij elkaar liggen, individueel laat horen. Hun versie van Wonderwall is prachtig met sprankelend gitaarspel. Hun stemmen klinken fris met een licht koel sausje. Mogelijk is de allesonthullende Devialet versterker hier ook debet aan. Van een heel recente opname over naar een 70’s verzamelaar van The Steve Miller Band. De F5.3 is in staat de verschillen in opnamekwaliteit te laten horen. Maar ook deze oude opname blijft aangenaam van klank en is prima beluisterbaar. Nog ouder is het uit 1974 stammende album Eldorado van E.L.O. De Elac Debut F5.3 geeft geen krimp. Er is verrassend veel detail in het midden en hoog te horen. De drums klinken droog en stevig en bekkens zijn goed te volgen. De violen en blazers staan netjes achter in het geluidsbeeld. De speaker profiteert duidelijk van het wat warmere analoge klankkarakter van mijn Rega P3 draaitafel ten opzichte van de (te) onthullende digitale weergave. Tot slot toch nog wat muziek met een Bluesound Vault2 als bron. Next To You van Bruno Mars en Lady Gaga klinkt een tikje fel maar wel met een mooie stemweergave. Birds Of A Feather van Billie Eilish is een duidelijk betere opname en dit laat de speaker ook horen. De laagweergave is stevig en strak. De bijzondere stem van Billie is goed gevangen en de achtgrondzangers en zangeressen zijn prima te onderscheiden iets verder achter in het geluidsbeeld. Het hoog is open en gedetailleerd en is keurig in balans met het stevige basfundament. I Believe van Douwe Bob is een swingende en pakkende song. De F5.3 gaat hier lekker in mee met een ritmische en onderhoudende weergave. De verschillende instrumenten zijn best goed van elkaar te onderscheiden. Zelfs de banjo die een beetje verstopt is in de mix.
Conclusie
De missie van Elac om een betaalbare, maar goed presterende luidsprekerlijn neer te zetten is uitstekend geslaagd. De nieuwe Debut 3.0 serie zal menig muziek- of filmliefhebber blij kunnen maken. Op basis van het uiterlijk zullen de speakers er misschien niet direct uitspringen ten opzichte van de concurrentie. Een wolf in schaapskleren is een redelijk goede typering. Nader bekeken blijken de speakers fraai afgewerkt te zijn met bijvoorbeeld de ingefreesde drivers en magnetische fronten. Echt indruk maken ze echter pas wanneer ze mogen doen waar ze voor bedoeld zijn, muziek maken! De monitor en vloerstaander hebben eenzelfde klanksignatuur, logisch wanneer je bedenkt dat door de hele lijn dezelfde drivers worden toegepast. Mooi in balans en zeer onderhoudend qua weergave. Het is verfrissend weer eens te mogen luisteren naar zeer betaalbare luidsprekers en te kunnen constateren dat de geboden kwaliteit de vraagprijs ruim overstijgt. Petje af Elac!
René Smit
Prijzen:
Elac Debut 3.0 B5.3 € 179,- per stuk
Elac Debut 3.0 F5.3 € 399,- per stuk
Elac, www.elac.nl
Reacties (0)