Voor dit Home Emotion verhaal was het oorspronkelijk de bedoeling dat ik zou gaan schrijven over de uitgebreide reeks custom install luidsprekers van de Deense luidsprekerfabrikant Dali. Op zich een goed idee ware het niet dat de nieuwe persoon die hiervoor bij DALI Benelux verantwoordelijk zou worden, er ten tijde van dit verhaal nog niet werkzaam was! Maar laten we het eens omdraaien en als voorbode van dit komende verhaal eens in de wereld duiken die eigenlijk ‘Danisch Audiophile Loudspeaker Industries’ heet. Over een verhaal van een koe die een haas vangt en een mainstream luidsprekerfabrikant die verrassende ‘boutique’ kenmerken blijkt te bezitten.
Ik weet niet hoe het met u zit, maar voor mij is de audiowereld onderverdeeld in eigenlijk twee hoofdgroepen. Aan de ene kant staan wat ik noem de mainstream merken en aan de andere kant is er het veel kleinere groepje ‘boutique’ merken. Laat ik voorop stellen dat de ene groep niet per se beter is dan de andere, maar wel zijn er zeer grote verschillen qua werkwijze en insteek. De mainstream merken zijn doorgaans op veel plaatsen wereldwijd te koop en in de verschillende landen zijn eveneens veel winkels die voornamelijk deze categorie merken verkopen. Voor mijzelf is het daarbij best opmerkelijk dat er dus opvallend veel winkels zijn die globaal allemaal dezelfde merken verkopen en dus ook allemaal in precies dezelfde vijver vissen? Een beetje Blokker, Hema en Action gevoel en dan met alle drie de ondernemingen in dezelfde winkelstraat. Aan de andere kant zijn er de zogenaamde boutique merken. Dit zijn vaak veel kleinschaliger bedrijven waarbij de directeur vaak nog de eerste eigenaar is. Het zijn doorgaans zeer gedreven bedrijfjes die helemaal zijn toegerust om kleine series producten te vervaardigen. Hierdoor en door het gebruik van vaak exclusieve materialen komen ze bijna automatisch in een meer exclusief marktsegment terecht. Boutique audiomerken kunnen zeker ook aan export doen. Maar het aantal landen waar dit kan is door de meer beperkte productie vaak wel een stuk beperkter. Door het sterk uitgesproken karakter van deze producten is het ook veel belangrijker dat ze winkels vinden waar hun producten maximaal tot hun recht kunnen komen. Daardoor vind je boutique merken vaak ook in gelijkdenkende winkels. Mainstream winkels vind je vaak in grote steden of op premium locaties, terwijl boutique winkels vaak op minder voor de hand liggende locaties te vinden zijn. Een chique villabuurt bijvoorbeeld of zelfs een industrieterrein zijn daar heel normaal.
Een heel groot en belangrijk verschil is dat boutique fabrikanten en winkels het doorgaans beter voor elkaar hebben door niet allemaal dezelfde producten op dezelfde locaties als de concurrentie te verkopen. Maar kleine, exclusieve merken zijn niet voor niets klein. Dus veel tijd, personeel en budget voor marketing is er doorgaans dan ook niet, met als direct gevolg dat alleen gespecialiseerd publiek die bepaalde bladen lezen ermee in aanraking komen en zeker niet het grote publiek.
De komst van een nieuwe speler in de markt
De reden waarom ik u dit allemaal toevertrouw heeft alles te maken met de merknaam die bovenaan dit verhaal prijkt. Want net als ik denk dat ik vol zelfvertrouwen en oprechtheid kan zeggen dat ook DALI een rasecht mainstream merk is, brengt DALI’s country manager Nederland Ronald Wagemaker mij met een vlammend en bezielend betoog toch ineens aan het twijfelen. Zou er dan ook nog een categorie boutique mainstream aan toe moeten worden gevoegd? Maar laten we beginnen bij het begin en dat is DALI zelf. Want wat weet ik eigenlijk echt van deze bijzondere en naar later blijkt, in positieve zin afwijkende luidsprekerfabrikant? De start van Danisch Audiophile Loudspeaker Industries ligt in het jaar 1983 waar het wordt opgericht door Peter Lyngdorf en al snel uitgroeit tot de op dat moment meest succesvolle luidsprekerfabrikant van Scandinavië. Basis van dit succes is de observatie dat klanten vaak om luidsprekers vroegen in een combinatie van grootte, vorm, prestatie en prijs, die bestaande merken niet konden bieden. Om aan deze vraag te voldoen heeft het merk zich volledig toegewijd aan het creëren van luidsprekers met een bijna ideale combinatie aan eigenschappen. Wat namelijk te denken van uitstekende prestaties, de door de consument gewenste formaten én de beoogde plaatsingsvriendelijkheid in de bekende woonomgevingen. En dat alles ook nog voorzien van een volstrekt natuurlijke weergave tegen concurrerende prijzen. Boordevol vertrouwen en geïnspireerd door de vaste overtuiging dat het mogelijk zou moeten zijn om deze unieke DALI-sonische identiteit ook in een groter verband te creëren, verhuisde de onderneming in 1986 naar een veel groter onderkomen in het Deense Nørager. Dezelfde plaats waar tot de dag van vandaag nog steeds de DALI luidsprekers volledig in eigen beheer worden vervaardigd.
Grootschalige klasse
Maar hoe zit het dan toch met de uitspraak mainstream met boutique kenmerken? Om dit te onderzoeken ga ik op bezoek bij het hoofdkantoor van DALI Benelux wat in het Noord-Brabantse Waalwijk is gevestigd. Hier neem ik een kijkje in de keuken van dit bijzondere en op verschillende punten onderscheidende merk en maak ik kennis met country manager Ronald Wagemaker. Hoewel ik inmiddels op veel plaatsen in Nederland en zelfs wereldwijd fabrieksbezoeken heb afgelegd, voel ik mij vooraf toch een beetje ongemakkelijk. U heeft namelijk nog nooit een DALI test of verhaal van mijn hand kunnen lezen en als high-end audio recensent voel ik mij toch een beetje minder op mijn plaats bij zo’n groot en sterk commercieel georiënteerd bedrijf. Het pand van het Nederlandse hoofdkwartier blijkt gelegen aan de best drukke Putstraat en beschikt over een mooi strakke en uitnodigende uitstraling. Eenmaal binnen wordt deze stijl meteen mooi doorgetrokken en kom ik meteen terecht in geloof het of niet, precies de kruising tussen mainstream en een boutique insteek! Nu raak ik toch wat in verwarring want DALI is toch helemaal niet zo’n kostbaar en exclusief merk? Een onderneming die toch producten maakt die ook nog eens werkelijk goedkoop beginnen? Meer gelegenheid tot nadenken krijg ik niet meer want het volgende moment word ik hartelijk welkom geheten door Ronald. Na een rondleiding door het pand waarbij ik een homecinema opstelling, custom install ruimte en ook nog de roemruchte DALI geschiedenis in de hal kan aanschouwen, begeven we ons naar de grote presentatieruimte. Hier staan alle modellen van het conventionele deel van het programma opgesteld en zie ik ook merken als Bluesound en NAD acte de presence geven. Om meteen een misvatting te corrigeren worden deze twee merken vooral door DALI Benelux gedistribueerd en hebben ze verder zakelijk niets met DALI te maken. Na een goede kop koffie gaat Ronald voortvarend van start. ‘Leuk dat je er bent Werner en ik zal je in deze sessie proberen mee te nemen naar de unieke wereld van DALI luidsprekers.’
Product georiënteerd bedrijf
‘Wat je misschien niet als zodanig zou verwachten is dat DALI in tegenstelling tot de meeste andere mainstream luidsprekerfabrikanten vooral een product georiënteerd en minder een marketing gericht bedrijf is. Dit heeft te maken met het gegeven dat Peter Lyngdorf met een aantal vennoten nog steeds de officiële eigenaar is en dat het bedrijf dus niet in handen is van investeerders. Hoewel dat laatste zeker niet per definitie een slecht iets is, zorgt het wel doorgaans voor een substantieel andere bedrijfsdynamiek. Maar goed, bij DALI is hiervan dus nog steeds geen sprake en staan de eerder genoemde kernwaarden nog steeds onbetwist op nummer één! Ik heb jouw uitleg en uiteenzetting van de verschillen tussen mainstream en boutique merken met interesse gelezen en ik kan je daarin ook goed volgen en begrijpen. Wat DALI betreft streven we ernaar om het beste te zijn binnen ons vakgebied. Nu zijn er natuurlijk nog wel meer die dat zeggen en ik gun uiteraard ieder zijn mening, maar ik meen dat ons streven meer inhoud heeft vanwege onze afwijkende werkwijze. Het begint er al mee dat DALI een kleiner bedrijf is dan je zou denken. Bij het werkelijke bedrijf zijn in totaal 250 mensen werkzaam, waarvan 1/3 in het hoofdkwartier in Nørage en 2/3 bij DALI’s eigen fabriek in Ningbo China, alsmede onze verkoopkantoren in Duitsland, China en Engeland. De fabriek in China is trouwwens een exacte kopie van de Deense fabriek. Zo strikt dat zelfs het sanitair identiek is! Ook anders is dat ieder paar DALI weergevers door twee mensen wordt vervaardigd. Het begint al met de kasten en onderdelen zoals de belangrijke luidsprekerunits die we allemaal zelf ontwikkelen en vervaardigen. Vervolgens wordt het paar gedurende de hele assemblage door dezelfde mensen in elkaar gezet. Aan het eind van de productiereis door het pand worden de modellen nauwkeurig visueel gecontroleerd, individueel getest en ingepakt.’
Start bij € 198,- per paar
‘Een kleine uitzondering wordt trouwens gemaakt voor onze Spektor instap luidsprekerserie. Deze reeks begint bij de Spektor 1 en start voor € 198,- (!) per paar. Van deze in China vervaardigde populaire serie worden de modellen niet individueel gemeten. Dat zou ook niet kunnen voor deze extreem scherpe prijs’. Om de daad meteen bij het woord te voegen staat Ronald het volgende moment op, pakt een monitor van een plank en zet deze met pretogen pontificaal voor mij op tafel. Dit is de goedkoopste luidspreker die wij maken, de Spektor 1 voor die € 99,- per stuk… Ik kijk wantrouwig naar het model wat voor mij staat en het voelt bijna of ik water zie branden. Tja, het is met 24 cm hoog, 14 cm breed en 19,5 cm diep natuurlijk een heel klein speakertje. Maar verder ben ik echt serieus verbaasd dat het überhaupt mogelijk is voor dit bedrag nog iets fatsoenlijks te maken. Daarbij ziet de benjamin er ook nog eens werkelijk keurig netjes uit met een onberispelijke afwerking en ook nog zelfs de keuze uit witte of zwarte folie en walnoot fineer. Ronald: ‘Het mooie is dat we bij al onze modellen dezelfde zorg aan de dag leggen, kortom we nemen onze klanten echt zeer serieus. Een bekende uitspraak bij DALI is dat we beloven wat we kunnen en doen wat we beloven. Om onze kwaliteit zo hoog mogelijk te houden geloven we trouwens juist in insourcen en niet in uitbesteden. Dit is precies tegengesteld aan de huidige markt en daarin lopen we echt voorop. Wanneer je al deze facetten bij elkaar optelt is er zeker sprake van mainstream producten maar dan wel voorzien van een boutique achtige benadering en de aanverwante productiemethodiek en daar zijn we bijzonder trots op.’
The proof of the pudding…
Middels een daarop volgende informatieve demo laat Ronald mij vervolgens in vogelvlucht kennismaken met de verschillende modelseries uit het uitgebreide gamma. Zo starten we met de Oberon serie, gaan verder met de Opticon modellen, vervolgens de kleine en fijne Menuet, daarna Rubicon om tenslotte te eindigen bij de oogverblindend fraaie Epicon top serie. Opvallend is dat alle modellen kaarsrecht staan opgesteld en dicht voor de achterwand staan. Volgens Ronald zijn ze ook daadwerkelijk zo ontworpen met als hoofdreden dat dit ook de wijze is waarop consumenten ze het liefst in hun woonkamer willen en kunnen plaatsen! Over praktijkgericht innoveren gesproken. Aangestuurd door NAD versterkers die eveneens opklimmen in prijs hoor ik een ander type weergave dan verschillende andere bekende luidsprekermerken. Het DALI geluid is aangenaam met een lichte warmte of zo u wilt een bepaalde tonale rijkdom, is evenwichtig en homogeen van karakter, dynamisch vrij rustig (past ideaal in een woonkamer waarbij je ook nog een gesprek wilt kunnen voeren) en benadrukt meer de muzikale boodschap dan het laatste restje detail. Wel is het uiteraard zo dat hoe verder we opklimmen in prijs (een DALI Epicon 8 kost net geen € 16.000,- per paar!), hoe beter de prestaties worden. Vooral het duurste model wat in de showroom opgesteld staat in de vorm van de Epicon 6, biedt een echt high-end prestatieniveau. Hoewel ook daar de DALI genen en vooral deugden nog steeds volop aanwezig blijven.
Eigen bevindingen
Om ook in mijn eigen thuisomgeving verder kennis met het merk te kunnen maken krijg ik enerzijds de hoogwaardige benjamin van dit integere Deense merk mee in de vorm van de Menuet SE (€ 1.498,- per paar) en kan ik anderzijds spelen met de stoere IO-6 (€ 399,-) hoofdtelefoon (jawel die maakt het merk ook!). Een gesloten systeem waarin meer dan 35 jaar ontwerpervaring met luidsprekers is verwerkt, wat zelfs goedwerkende noise cancellation aan boord heeft en zou moeten bewijzen dat ook wie van een goede hoofdtelefoon gebruik wil of moet maken, nog steeds van een echte DALI weergave kan genieten. Hoewel de in gepolitoerd walnoot uitgevoerde DALI Menuet SE met zijn afmetingen van 25 cm
hoog, 15 cm breed en 23 cm diep beslist klein genoemd mag worden is zijn voorkomen toch heel chique. Hier staat echt een kwaliteitsproduct voor mij, wat zeker opgesteld op de bijbehorende M-601 speaker stand in staat is tot bijzondere prestaties. Door mijn werk als audiorecensent zijn hier altijd veel verschillende versterkers in huis en zoals een hoogwaardige monitorluidspreker betaamt, gaat ook de Menuet SE goed mee met iedere kwaliteitsverbetering. Echt bizar en leuk hoewel niet bepaald realistisch meer, word het wanneer ik in de laatste rond echte top high-end versterkermonsters op deze arme benjamin loslaat. Nee ook dan gaat een Menuet SE nog steeds niet klinken als een grote vloerstaander. Maar erg goed en ruim boven zijn prijs uitstijgend is het dan absoluut. Een extra opmerking is hier overigens wel van belang, want een volledig vrijstaande opstelling zoals ik die bij veel andere luidsprekers toepas, werkt niet voor deze kleine DALI. Een plaats recht voor de achterwand werkt hier inderdaad het beste.
Stille geneugten
Zoals al reeds verwacht gaat de DALI IO-6 hoofdtelefoon die zowel draadloos, met normaal 3,5 mm jackplug snoer, als ook via USB C te gebruiken is, nog een stuk verder dan de ook al voor de afmetingen uitstekend presterende Menuet SE luidsprekers. Dit is ook niet helemaal eerlijk, want zeker een gesloten over ear hoofdtelefoon kan nu eenmaal gemakkelijker druk opbouwen in het laag. Daarbij ben je ook nooit afhankelijk van de grote van luidsprekers of de akoestiek van een ruimte. Eigenlijk ben ik vanaf het eerste moment zeer gecharmeerd van ‘mijn’ in legergroen uitgevoerde IO-6. De batterijduur is met 30 uur werkelijk enorm lang, de geluidkwaliteit is met alle drie de aansluitmethodieken ronduit uitstekend (met UBS het allerbeste omdat je dan het analoge circuit omzeilt) en de balans is ongeveer gelijk aan een DALI uit de hogere luidsprekerseries. Omgezet in woorden is dat krachtig in het laag, weer voorzien van een tamelijk hoge klankkleurrijkdom en gecompleteerd door een soepel maar rustig hoog wat nooit of te nimmer schel aandoet, maar wel ruimvoldoende details doorlaat. Het overigens uitschakelbare noise cancellation systeem heb ik helaas in de tijd dat deze hoofdtelefoon tot mijn beschikking stond niet uit kunnen proberen, maar ik ben er van overtuigd dat het zeker zal doen waar het voor is ontworpen. Last but not least ervoer ik ook het draagcomfort van deze prachtig gestileerde en in nog drie andere uitvoeringen hoofdtelefoon als prettig. Hij zat goed op het hoofd, bleef ook goed zitten bij bewegingen en was toch comfortabel genoeg door zijn zachte lederen oorschelpen met eigen ontwerp 50 mm papier vezel conus voor langere sessies. Prima!
Conclusie
Dit bezoek was een prachtig voorbeeld van hoe een koe toch een haas kan vangen. Want terwijl mijn verwachtingen van het op papier toch typerende mainstreammerk DALI in eerste instantie maar gemiddeld hoog waren, bleek de praktijk toch wezenlijk anders uit te pakken. DALI weergevers zijn namelijk vol overgave en bezieling ontworpen om een zo hoog en natuurlijk mogelijk kwaliteitsstreven in werkelijke thuissituaties te realiseren. Natuurlijk is het prachtig en optimaal als u uw luidsprekers 150 cm van de achterwand in uw huiskamer of luisterruimte kunt plaatsen. Maar de realiteit is nu eenmaal vaak anders en ook onze huisgenoten willen met plezier van de groepsleefomgeving gebruik kunnen maken. Daardoor is een luidspreker plaatsing die zonder problemen dicht voor een muur kan staan en dan ook nog eens zonder indraaien, bijzonder praktijkgericht. Voeg daarbij het enorm brede assortiment wat alle mogelijke prijsklassen en afwerkingsvarianten behalve de absolute top omvat en dit is zeker één van de kanshebbers die in een real life thuisomgeving hoge ogen zal kunnen scoren. Fijn dat er dus nog steeds ondernemingen bestaan die goed meedenken met de werkelijke behoeften van een thuissituatie. Ook de IO-6 hoofdtelefoon is hier een treffend voorbeeld van. Een mooi hoge geluidskwaliteit, degelijke constructie en legio gebruiksmogelijkheden en dan ook nog voorzien van alle DALI geluidsdeugden en een faire prijs? Waar wacht u nog op!
Reacties (0)