Review: LG OLED88Z9PLA – 8K Ultra HD OLED televisie

Het is zover, ook LG begeeft zich op het 8K strijdtoneel, en wel met een lcd-model én een oled-model. Het oled-model is beschikbaar in 88 inch formaat, en de lcd-versie is beschikbaar in 75 inch formaat. Daarmee signaleert de Koreaanse fabrikant ook duidelijk dat grote schermen het natuurlijke habitat van voor 8K zijn. Hoe presteren de twee toestellen? We bekijken de OLED88Z9PLA OLED tv uitgebreid, en nemen ook de belangrijkste aspecten van de 75SM9900PLA LCD tv mee.

LG OLED88Z9PLA – specificaties

• Model: OLED88Z9PLA
• Wat: Ultra HD 8K oled-tv
• Schermformaat: 88 inch (224 cm), vlak
• Aansluitingen: 4x HDMI (v2.1, eARC, ALLM, VRR, HFR), 1x optisch digitaal uit, 3x USB, 1x hoofdtelefoon, 3x antenne, Bluetooth, WiSA, AirPlay 2
• Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision, Technicolor, WiFi (802.11ac) ingebouwd, WebOS 4.5, USB/DLNA-mediaspeler, dual DVB-T2/C/S2, single CI+-slot, autokalibratie
• Afmetingen: 1.961 x 1.456 x 281 mm (incl. voet)
• Gewicht: 102,0 kg (incl. voet)
• Verbruik: 370 / 0,5 watt (Energielabel B)
• Adviesprijs: 29.999 euro

LG 75SM9900PLA – specificaties

• Model: 75SM9900PLA
• Wat: Ultra HD 8K lcd led-tv
• Schermformaat: 75 inch (191 cm), vlak
• Aansluitingen: 4x HDMI (v2.1, eARC, ALLM, VRR, HFR), 1x optisch digitaal uit, 3x USB, 1x hoofdtelefoon, 3x antenne, Bluetooth, WiSA, AirPlay 2
• Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision, Technicolor, WiFi (802.11ac) ingebouwd, WebOS 4.5, USB/DLNA-mediaspeler, dual DVB-T2/C/S2, single CI+-slot, autokalibratie
• Afmetingen: 1.677 x 1.037 x 384 mm (incl. voet)
• Gewicht: 42,0 kg (incl. voet)
• Verbruik: 272 / 0,5 watt (Energielabel B)
• Adviesprijs: 5.499 euro

Een compleet overzicht van alle OLED modellen die LG in 2019 op de markt bracht, vind je in de 2019 LG oled tv line-up en 2019 lcd led tv line-up. Hier vind je ook de complete specificaties per model. Meer over de 8K-modellen lees je in dit artikel.

Verborgen in een industriële wijk van Neurenberg ligt het LG testlab. LG voert er competitieve testen uit van televisies, maar ook van allerlei witgoed. Het is onze bestemming voor een volle dag testwerk, in de eerste plaats omdat het aantal beschikbare 8K oled-samples vrij beperkt is, maar ook omdat een 75 én een 88 inch vervoeren en opstellen een logistieke uitdaging is.

LG OLED88Z9PLA en 75SM9900PLA – Design

De twee toestellen kunnen qua design moeilijk meer verschillen. De 75 inch lcd (75SM9900PLA) kreeg een vrij typisch LG design mee. Het donker plastiek kader heeft een erg smalle rand, maar geeft een ietwat goedkoop uiterlijk aan de tv. De sikkelvormige zilverkleurige voet zagen we ook al op de SM90.

De OLED88Z9PLA ziet er heel wat indrukwekkender uit, met zijn ‘Artistic Sculpture’ design. Het oled-scherm is dubbel zo dik (8mm) als we gewend zijn, maar op de reusachtige 88 inch maat zal je dat echt niet merken. Een zwart metalen lint rondom het scherm beschermt het tegen een stootje. Maar het is vooral de voet die in het oog springt.

We noemen het beter een meubel. Een metalen frame, 34 cm hoog, even breed als de tv (196 cm) en 22 cm diep, uitgevoerd in geborsteld aluminium zorgt voor een stevige basis. Het is geen kast, maar een volledig open frame.

Wie zijn bronnen wil plaatsen, kan dat dus onderaan in het frame, maar echt opgeruimd en stijlvol staat dat niet. De hele opstelling weegt een forse 102 kg. Het is niet mogelijk om het toestel aan de wand te monteren. De stroomkabel zit aan het meubel verbonden, maar alle aansluitingen staan nog steeds op het toestel. Er is een klein luikje voorzien om de kabels weg te leiden, maar echt verbergen kan je ze niet.

LG OLED88Z9PLA en 75SM9900PLA – Aansluitingen

Beide toestellen gebruiken dezelfde aansluitingen, en die zijn identiek aan de andere oled-modellen. Je krijgt vier HDMI-aansluitingen, versie 2.1. Die leveren de volledige HDMI 2.1 bandbreedte, en zijn uitgerust met eARC, VRR, ALLM en HFR (voor 4K en 2K, mogelijk in de toekomst ook op 8K). Via deze weg kan je dus probleemloos 4K of 8K content aanleveren.

LG OLED88Z9PLA en 75SM9900PLA – De Upgrader Box

Maar ook via USB of streaming kan je 8K-content aanleveren, daarmee zit LG al een stapje verder dan de concurrenten. Daarvoor gebruiken ze een ‘upgrader box’. Een kleine doos, voorzien van een USB-aansluiting en HDMI-uitgang. Content die via USB of streaming aangeleverd wordt, gaat via de USB-verbinding naar de upgrader box, waar het gedecodeerd wordt en via de HDMI-aansluiting terug naar de tv gebracht. De upgrader-box maakt het zo mogelijk om 8K-content in HEVC, AV1 of VP9 te decoderen. Voor streaming moet natuurlijk ook de app aangepast worden, zo is er wel al 8K YouTube content, maar de app maakt die nog niet toegankelijk. Hopelijk verandert dat in de toekomst.

Een opmerking die vaak opduikt is dat 8K-content in de toekomst vermoedelijk een nieuwe codec zal gebruiken (bvb. H.266 of de opvolger van AV1, lees meer hier). Ook daarvoor zou de upgrader box een oplossing kunnen bieden. Mogelijk kan LG via firmware een nieuwe codec aanbieden. Maar echt zeker is dat niet.

Een laatste bedenking; de upgrader box biedt geen oplossing voor broadcast content. Nu ligt live 8K tv nog een heel eind in de toekomst, maar het is goed om weten dat geen van de huidige 8K tv’s op de markt 8K kan ontvangen via zijn interne tv-tuners. De upgrader box zal beschikbaar zijn vanaf december, en is voor zowel bestaande als nieuwe klanten gratis.

LG OLED88Z9PLA en 75SM9900PLA – Gebruiksgemak en smart tv

De OLED88Z9PLA en 75SM9900PLA televisies zijn allebei voorzien van WebOS 4.5. Alle mogelijkheden van dit smart tv systeem lees je in ons webOS overzicht artikel.

WebOS 4.5 ondersteunt ondertussen ook Apple Airplay 2 en Apple HomeKit. Voor slimme spraakondersteuning kan je rekenen op de Google Assistant, al blijft het nog steeds wachten op de volledige Nederlandse ondersteuning voor ThinQ AI.

De OLED88Z9PLA kreeg, als model uit de Signature reeks, een nieuwe luxe remote. Die is volledig uit lichtmetaal, met duidelijk voelbare toetsen die zich makkelijk laten indrukken. De layout is lichtjes anders dan op de standaard remote (zoals die bij de SM99 zit), maar dat levert geen echt andere gebruikservaring. Op deze luxeversie ontbreken wel de afspeeltoetsen en de sneltoets voor Rakuten TV. (onderaan te zien op de gewone remote).

LG OLED88Z9PLA – Beeldverwerking

Op het gebied van beeldkwaliteit kijken we uitgebreid naar de 88-inch OLED tv. Verderop in de review bespreken we kort de prestaties van de 75-inch LCD tv.

Zowel de Z9 als de SM99 zijn uitgerust met de Alpha 9 Gen2 8K. Die verschilt enkel van de Alpha 9 Gen2 die je in de 4K toestellen vindt op vlak van ruisonderdrukking, waar hij zes stappen uitvoert in plaats van vier. Vermits op een 8K-scherm de upscaling heel wat extra pixels moet creëren is een goede ruisonderdrukking van belang.  De resultaten zijn over de hele lijn uitstekend, en laten zich erg vergelijken met bijvoorbeeld de C9. De upscaling levert prachtige beelden af,  zeker als je van 4K content start. Maar zelfs met SD-content zoals dvd is het resultaat erg goed, het beeld is dan uiteraard veel zachter wegens minder detail. Op een 88 inch scherm is het niet te verbergen dat je naar lage kwaliteit zit te kijken, maar het is werkbaar.

Zachte banding-effecten kan de LG wel wegwerken, maar wat sterkere banding-problemen zoals in onze Game Of Thrones scène blijft ook op dit 8K scherm een probleem. Laat ‘ruisonderdrukking’, ‘MPEG ruisonderdrukking’ en ‘soepele gradaties’ ten minste op de minimum stand staan voor het beste effect.

Bewegingsscherpte is net zoals op andere OLED-schermen prima, kies voor TruMotion zeker de ‘Helder’ stand als je optimaal detail wenst. ‘Vloeiend’ elimineert zo goed als alle schokken in beeld, maar kan wel wat artefacten veroorzaken.

Belangrijkste instellingen OLED88Z9PLA

In ons artikel over het professioneel kalibreren van een tv lees je alles over de mogelijkheden om met een professional tot de beste beeldinstellingen te komen. Wil je zelf aan de slag gaan, neem dan onze home cinema informatiegids door. Hier vind je een uitleg over de belangrijkste beeldinstellingen en tips voor het instellen van je tv.

Beeldkwaliteit OLED88Z9PLA

Het 8K-scherm van de OLED88Z9PLA gebruikt een pixelstructuur die we nog niet gezien hebben, maar het blijft natuurlijk een standaard RGBW-OLED paneel. De uniformiteit was vrij goed, al was er aan de rechterzijde van het beeld een beetje striping zichtbaar in de donkerste tinten. Voor een 88 inch scherm vinden we dat een goed resultaat.

De kalibratie van de ‘Bioscoop’ beeldmode was voorbeeldig. Het scherm levert heel wat zwartdetail, maar verbergt ten opzichte van de beste 4K concurrenten een klein beetje schaduwnuances. De grijsschaal en kleurweergave zijn quasi perfect, en het moet dan ook niet verbazen dat de beelden absoluut fantastisch zijn.

HDR OLED88Z9PLA

Bekijken we de HDR-resultaten dan blijkt al snel dat ook hier de 8K-oled zo goed als identiek presteert als zijn 4K-broers. LG ondersteunt HLG, HDR10, Dolby Vision en het relatief onbekende Technicolor. Ondersteuning voor HDR10+ blijft uit, en dat is een van de weinige minpunten op dit toestel. LG claimt dat het met zijn ingebouwde ‘dynamische tonemapping’ wel erg goed het resultaat van HDR10+ kan imiteren, maar metadata afleiden in real-time kan nooit hetzelfde resultaat geven.

Het scherm levert een maximale helderheid van 790 nits op een 10% venster, en ongeveer 145 nits op een volledig wit scherm. Het kleurbereik ligt op 70% rec2020 en 96% DCI-P3. Beide resultaten zijn zo goed als identiek aan die van de C9.

De Bioscoop preset is uitstekend gekalibreerd en volgt de vereiste helderheidscurve prima. Tonemapping rolt de helderheid wat af boven de 400 nits naar het maximum van het scherm. Net als op de C9 is alle witdetail zichtbaar, ook bij verschillende metadata.

Gaming, Reflecties, Kijkhoek OLED88Z9PLA

De kijkhoek van het oled-scherm is uitstekend, en reflecties worden degelijk geweerd. Op dat vlak lijkt de OLED88Z9PLA gelijk te scoren met andere oleds.

In de standaard beeldmodes is de lag vrij hoog, 159 ms. In de gaming mode daalt de lag echter naar 17,7 ms, hetzelfde uitstekend resultaat dat we al zagen op LG’s 4K oled-tv’s. De tv ondersteunt bovendien ALLM, VRR en HFR zodat hij een uitstekende keuze is voor gamers, en klaar lijkt te zijn voor next gen consoles.

Geluidskwaliteit OLED88Z9PLA

In tegenstelling tot wat je misschien verwacht zitten er in het meubel geen speakers ingebouwd. De speakers zitten wel degelijk in het toestel, naar onder gericht. Openingen in het meubel en een langwerpige vin sturen het geluid van de downfiring speakers naar de kijker.

Met 80 Watt in een 4.2 kanaalsopstelling verwachten we een stevige klank en de Z9 stelt niet teleur. Onze testfragmenten klinken vol en aangenaam en je kunt het volume erg hoog sturen (tot 95) zonder echte oversturing hoorbaar te maken. Van snerpende metal tot ingetogen klassiek, van dialoog tot stevige filmsoundtrack, de Z9 levert erg mooie resultaten.  Wat wel ontbreekt is een echt rollende bas. Die is in bepaalde fragmenten opvallend afwezig. Voor de meeste muziek en film zal je het niet als een gemis ervaren, maar misschien had LG dus toch moeten overwegen om het meubel van wat speakers te voorzien.

Wie het geluid een boost wil geven kan natuurlijk altijd voor WiSA speakers kiezen.  LG ondersteunt dit protocol voor draadloos geluid, zodat je de tv zonder een heleboel kabels kan voorzien van volledig surround sound.

LG 75SM9900PLA – 8K LCD tv

De 75SM9900PLA levert natuurlijk dezelfde prestaties als de Z9 als het over beeldverwerking gaat, beide toestellen gebruiken immers dezelfde processor. Het viel ons wel op dat het IPS-scherm wat vergevingsgezinder is als het gaat over banding-problemen.

De kalibratie is goed, en het scherm haalde 1.045 nits piek op een 10% venster en 88% DCI-P3. Dat zijn prima basisresultaten. Het echte verschil zit hem in het contrast, en daar stelt de SM99 toch teleur. Het scherm heeft een eigen ANSI-contrast van ongeveer 650:1, en dat is zwak. De achtergrondverlichting is van het Full Array local dimming type, maar gebruikt slechts 8×15 zones. Het contrast verbetert dan tot ongeveer 1.400:1. Maar dat lage aantal zones gecombineerd met het zwakke contrast levert vaak zichtbare segmentgrenzen, zoals zichtbaar op de deze (overbelichte) foto.

Op het moment van deze review kregen we van LG een prijs van 5.499 euro te horen. Daarmee zit het toestel eigenlijk erg dicht tegen de marktprijs van de 75Q950R die significant beter scoort op contrast en 480 zones biedt. Kortom, vermits 8K echt nog wel een premium segment is, vinden we het erg moeilijk om de keuze voor 75SM9900PLA te verantwoorden, tenzij de prijs sterk daalt.

LG OLED88Z9PLA – Conclusie

De prijs van deze 88 inch reus, daar kunnen we duidelijk over zijn. De OLED88Z9PLA valt in de categorie ‘als je moet vragen hoe duur het is, dan is het niet voor jou’. De lijst met minpunten is overigens erg kort. LG ondersteunt nog steeds geen HDR10+, dat vinden we jammer. En het blijft wachten op Nederlandse ondersteuning voor ThinQ AI. Willen we vitten, dan hadden we iets betere bassen verwacht uit het stevige meubel, maar de klank is echt wel goed.

Het beeld op deze 8K OLED is absoluut indrukwekkend. Intens contrast, rijke kleuren en uitstekend detail zorgen samen met het grote scherm voor een fantastische beleving. Dat je van het echte 8K-detail maar beperkt voordeel haalt zolang er geen 8K-content is, vergeet je snel. De LG levert dankzij de Upgrader box en HDMI 2.1 aansluitingen met een volledige featureset ook een redelijk pad naar de toekomst. Het blijft altijd afwachten of hij wel degelijk de toekomstige codecs kan ondersteunen, maar in dat opzicht heeft hij zeker voorsprong op de concurrenten. Net zoals de Sony ZG9 en de Samsung Q950R is de LG Z9 eerder een uithangbord van wat de toekomst biedt, want voor de doorsnee consument blijft de boodschap dat je beter enkele jaren wacht. Vormt de prijs geen belemmering, dan is deze OLED88Z9PLA echt wel een referentie voor wie groots 8K-beeld in huis wilt halen.