Een woordje over Sharp
Sharp is een tijdje van de radar verdwenen omwille van financiële problemen. In de VS kreeg HiSense een licentie op het Sharp tv merk, en in Europa ging die licentie naar het Slovaakse UMC. Het bedrijf Sharp kwam in augustus 2016 in handen van Foxconn, de Chinese gigant die als onderaannemer fungeert voor verschillende gekende elektronicamerken, waaronder Apple.
Foxconn kocht vervolgens een meerderheid van de aandelen in UMC, zodat Sharp zijn tv-business terug in eigen handen heeft, en opnieuw tv’s voor Europa kan maken. Sharp en Foxconn zetten kennelijk serieus terug in op tv, want er is 8,8 miljard USD geïnvesteerd in een nieuwe Gen 10.5 lcd-fabriek in China. Uit de 2940 mm x 3370 mm lcd-glasplaten van die fabriek kunnen acht 65 inch schermen gesneden worden.
Waarom 8K?
Alhoewel Sharp voorlopig vooral mikt op de massamarkt (lees: de goedkopere modellen), werkt het ook aan een terugkeer in het premium segment. Deze nieuwe Ultra HD 8K tv, met een prijskaartje van 11.000 euro, kadert duidelijk in dat plan. Met 16x meer pixels dan Full HD vraag je je misschien wel af of we die nog kunnen zien. We hebben al uitvoerig gesproken over het eventuele nut van 8K in een vorig artikel. Niet toevallig haalt Sharp dezelfde redenen aan om naar 8K te kijken. Dergelijke beelden/schermen kunnen zorgen voor een indruk dat ‘je er echt bij bent’, omdat ze zo veel detail leveren dat we in ‘hyperscherpte’ territorium komen. Sharp liet wel duidelijk verstaan dat 8K vooral een technologie is die zal toestaan dat we grotere schermen naar de woonkamer brengen, want die grotere maten zijn echt wel nodig om enig nut te halen uit 8K.
Wanneer we de markt van vorig jaar bekijken, merken we vooral dat maten van 30-44 inch nog steeds de helft van de verkochte aantallen is, maar dat hun aandeel wel slinkt. Zelfs 50-55 inch, goed voor 14% van de aantallen ziet zijn aandeel slinken, allemaal ten voordele van de grotere modellen. Grote schermen zitten dus in de lift, en vermits die over het algemeen ook duurder zijn, zullen fabrikanten dat maar al te graag zien.
De woonkamer evolutie
Een treffend beeld van Sharp illustreert hoe onze woonkamers geëvolueerd zijn (en hoe zij hopen dat die verder evolueren). Met de introductie van Full HD, was een 32 inch scherm “groot”, zij het nog niet enorm. Met 4K kunnen we vier dergelijke schermen bij elkaar zetten, goed voor een 64 inch diagonaal. Dat is de situatie vandaag, en die was bijna ondenkbaar 10 jaar geleden.
Sharp hoopt duidelijk dat deze trend zich doorzet. Met 8K Ultra HD komen we dan wel aan een 128 inch beelddiagonaal (vier 4K-schermen, of 16 Full HD-schermen). Dat is niet onmogelijk, zoals veel projectorkijkers zullen beamen, maar het vereist wel wat aanpassing. Hoe snel we dergelijke schermen zullen adopteren valt dan ook af te wachten.
Knap, maar waar is de content?
Naast een scherm heb je natuurlijk ook content nodig. Is die er? Ook op dat vlak was Sharp erg eerlijk. De belangrijkste bron van 8K content zal upscaling zijn. Lees, je bestaande Full HD- en Ultra HD-content die door de beeldprocessor uitvergroot wordt. Daarnaast zal het hoofdzakelijk om door de consument zelf gecreëerde content gaan, met name foto’s. Die hebben nu immers vaak al een veel hogere resolutie dan 4K.
Zulke beelden leveren dan ook ongezien detail. Het eerste beeld hieronder vult het volledige 70 inch scherm.
Deze close-up is genomen vanop 10 cm afstand (!), je kunt de reflectie van de fotograaf zien, in de iris van het oog.
Op professioneel vlak heeft Sharp een eigen camera, de 8C-B60A, die al gebruikt werd voor delen van Roland Garros dit jaar.
YouTube ondersteunt al meer dan twee jaar 8K (bvb hier en hier) en de Netflix reeks ‘Lost in Space’ werd opgenomen in 8K. Denk er wel aan dat dergelijke content streamen flink wat bandbreedte vereist (min. 20 Mbps tot makkelijk 50 Mbps en meer).
Conclusie: de content is er eigenlijk nog maar nauwelijks. Sharp hoopt ook hier op een snelle doorbraak (althans sneller dan bij Full HD en 4K), maar dat lijkt ons erg optimistisch. Broadcasters kijken tegen enorme investeringen aan om 8K te verspreiden, en de vereiste bandbreedte maakt dat ook streamen niet zo maar een oplossing is. Mogelijk wachten we dus ook nog een next-gen codec zoals AV1, een opvolger voor het huidige VP9 en H.265.
Sharp LV-70X500E: Daar is hij dan: de eerste 8K ‘tv’
Tijd om het even te hebben over de eerste 8K ‘tv’ en ja, we moeten het woord tv tussen aanhalingstekens plaatsen, want officieel gaat het over een monitor. Het scherm is immers niet voorzien van tv-tuners, noch van een smart tv-systeem, en dan mag het niet de naam tv dragen.
Sharp’s reden hiervoor was erg duidelijk. Dit scherm is voorzien voor zakelijke doeleinden, en voor consumenten die niet op een Euro meer of minder kijken, maar gewoon het beste willen. Zij kunnen dan een settopbox (voor digitale tv) en een smart tv oplossing van eigen keuze voorzien. Afgezien daarvan zien de specificaties er prima uit.
Sharp LV-70X500E: Aansluitingen
Hoe lever je 8K video aan? Met vier(!) HDMI-aansluitingen tegelijk, zo blijkt. Het toestel is nog niet uitgerust met HDMI 2.1 (de specificaties daarvoor werden pas begin dit jaar gefinaliseerd). Aangezien 8K een enorme bandbreedte vereist die HDMI 2.0 niet kan leveren (HDMI 2.0 is beperkt tot 18 Gbps en 8K vereist 32 tot 128 Gbps) was er dus een creatieve oplossing nodig. 8K wordt daarom aangeleverd via vier geaggregeerde HDMI-aansluitingen. Uiteraard heb je een speler nodig die dat ook biedt, en dat soort toestellen vind je enkel op de professionele markt (lees: een paar duizenden euros), wat opnieuw aangeeft dat dit toestel echt niet op de grote massa mikt.
Wat als er volgend jaar spelers op de consumentenmarkt komen die wel HDMI 2.1 bieden, en 8K video langs die weg uitsturen? We vroegen aan Sharp of zijn dan een oplossing zullen voorzien, en dat wordt blijkbaar nog onderzocht.
Via USB kan je wel 8K foto’s aanleveren, maar helaas geen 8K video.
Sharp LV-70X500E: Beeldkwaliteit
We hadden de mogelijkheid om een deel van onze testen op de nieuwe televisie uit te voeren. Het toestel is uitgerust met een VA-type paneel, dat goed contrast levert maar een beperkte kijkhoek. Om het contrast nog te verbeteren is er een full array local dimming achtergrondverlichting gebruikt die onderverdeeld is in 216 segmenten. Dat klinkt goed, maar op een 70 inch scherm is dat niet overdreven, en voor een top-end toestel is dat zelfs wat te weinig (de Sony ZD9, Panasonic DX900 en Samsung Q9FN zitten eerder rond de 500-700 segmenten op een 65 inch). Je kunt dan ook de segmenten hier en daar aan het werk zien, typisch wanneer een donkere scène vlak na een heldere komt. Ook de uniformiteit van het paneel liet geen perfect resultaat zien.
De upscaling levert degelijke resultaten, maar zeker geen baanbrekende. Een korte test met de Blu-ray van Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull toonde vrij duidelijk dat het beeld goed is, maar niet beter dan wat je van de Blu-ray zou verwachten.
De X500E was goed gekalibreerd. De zwartwaarde is prima, met een uitstekend contrast als resultaat. De grijsschaal is mooi neutraal, en heeft een lichtjes te koele kleurtemperatuur (blauwe tint) wat weinig mensen zal storen. De kleurweergave is prima.
Sharp LV-70X500E: HDR
Een 8K-scherm zonder HDR, dat zou echt niet kunnen. De Sharp ondersteunt HLG en HDR10. Of er ondersteuning voor HDR10+ zou komen kon Sharp ons niet vertellen, maar Dolby Vision is duidelijk uitgesloten.
De X500E is voorzien van een ‘nieuwe’ technologie om een breder kleurpalet te genereren en dat liet zich merken tijdens de metingen. Met een dekking van 78% Rec.2020 is dit scherm de nieuwe leider op dat vlak. (zowel oled als qled leveren vandaag maximum ongeveer 71% Rec.2020). Omdat er gekozen is voor een groen dat zeer duidelijk in de richting van het echte Rec.2020 groen gaat, is de dekking van het P3-kleurbereik dan weer iets minder (89% ten opzichte van 97-99% voor oled en qled). Het was moeilijk om de impact daarvan op de huidige content in te schatten (die mikt vooral op P3). Maar het kleurbereik is dus wel degelijk groot genoeg om een goede HDR-weergave mogelijk te maken
Op vlak van lichtopbrengst heeft de Sharp een specificatie van 1.000 nits en dat was tijdens de metingen makkelijk te bevestigen. In sommige omstandigheden ging de meter tot bijna 1.400 nits. De EOTF-curve wordt vrij goed gevolgd, maar zoals we wel bij meer fabrikanten zien is ook hier de helderheid te hoog. Het scherm clipt ook alle detail boven de 1000 nits weg, en in een test met andere metadata bleek de tv die metadata te negeren. Er is dus een risico dat content die op bijvoorbeeld 2.000 of 4.000 nits target gemastered is, wat witdetail zal verliezen.
De Sharp heeft zeker de nodige basis aan boord om voor uitstekende HDR-weergave te zorgen.
Sharp LV-70X500E: Conclusie
Deze eerste 8K monitor / televisie is, niet geheel onverwacht, een speciaal geval, iets waar Sharp ook heel eerlijk over was. Het scherm is bedoeld om de 8K markt op te starten en mikt dan ook in eerste plaats op zakelijk gebruik, en consumenten die absoluut niet naar het prijskaartje van 11.000 euro kijken. 8K video kan je enkel aanleveren via vier HDMI-kabels. Er zijn geen tv-tuners noch smart tv-systeem voorzien. Zaken die allemaal duidelijk maken dat hij niet voor de doorsnee consument bedoeld is.
De hoeveelheid detail die je uit een 70 inch 8K-scherm haalt is indrukwekkend, maar om het te zien moet je wel erg dicht bij het scherm staan, ongeveer 1,4 meter. Sta je verder, dan wordt de meerwaarde beperkt. Zeker als je weet dat die meerwaarde ook afhangt van het gebruik van echte 8K-content die bovendien momenteel erg schaars (quasi onbestaand) is. En de upscaling prestaties van de Sharp lieten niet onmiddellijk uitschijnen dat je van Blu-ray-content perfecte 8K-content kunt maken. Qua pure beeldprestaties is de Sharp goed uitgerust, met een prima contrast, local dimming (die wel de duimen moet leggen tegenover de echte topmodellen), goede kleurweergave, en HDR-prestaties die mits een kalibratie voor zeer levensecht beeld kunnen zorgen. Kortom, zoals dat wel bij meerdere eerste introducties het geval was, ontbreken er nog wat features (HDMI 2.1 vooral), maar biedt het toestel wel een eerste glimp van wat we in de toekomst mogen verwachten.
Reacties (3)