Deze vraag werd me een poosje geleden gesteld tijdens een presentatie voor een videoclub. Ik was licht verrast, blijkbaar is het niet voor iedereen meteen duidelijk hoe dat werkt. Nadien heb ik deze vraag ook gesteld bij enkele videoclubs, steeds was uitleg noodzakelijk. Voldoende reden om in deze Tips & Trucs er nog eens op in te gaan.
Wat doet een videoprojector?
Een videoprojector zet digitale informatie om in een herkenbaar beeld, dat door middel van een krachtige lichtbron via een optisch systeem, op een scherm wordt geprojecteerd. Het gefocusseerde licht geeft op een wit scherm, alle pixels overeenkomstig het originele bestand, in kleur en helderheid weer. Pixels die in het bestand als zwart zijn vastgelegd worden niet omgezet in licht, die delen in een film ontvangen dus geen licht. Dit lijkt het antwoord op de vraag, maar zo simpel is het niet.
In een projectieruimte is de beeldkwaliteit sterk afhankelijk van de kwaliteit van de verduistering. Zodra het zaallicht is gedoofd, let dan op het verschil in zwartheid tussen het schermkader en het projectievlak. Indien de verduistering optimaal is, mag je de overgang nauwelijks zien. In de praktijk is het meestal anders, een klein beetje strooilicht van het bordje nooduitgang, is al voldoende om het contrast behoorlijk aan te tasten, de zwarte blokken in figuur 2 worden dan grijs weergegeven.
Figuur 2: de zwarte blokken worden nu grijs weergegeven
Tegelijkertijd gebeurt nog iets: bij de weergave van een lichte filmscenes, zal er veel licht vanaf het projectiescherm de zaal in reflecteren, de pupillen van de ogen zullen zich deels sluiten, de hoeveelheid licht op het netvlies neemt nu af, het contrast tussen de blokken zal zich hierdoor weer iets herstellen.
Om een zo goed mogelijk resultaat met de projectie te behalen, besteden bioscoopexploitanten veel zorg aan de inrichting. De wanden, vloer en plafond zijn zodanig afgewerkt dat het projectorlicht vanaf het scherm niet meer terug kan reflecteren richting het projectiescherm, vandaar de donkere kleuren, zie figuur 1.
Figuur 4: let op de zwarte schaduw van de man
De ontwikkelingen op het gebied van projectietechniek staat niet stil. Op internet ontdekte ik de website van screeninnovations.com dit Amerikaanse bedrijf heeft een projectiescherm ontwikkeld onder de naam Black Diamond. Met het zaallicht nog aan, zien we een vrijwel zwart scherm met zeer opmerkelijke eigenschappen. Als op dit scherm wordt geprojecteerd, lijkt op plaatsen met veel projectorlicht, alsof de zwarte kleurstof van het scherm het projectorlicht nauwelijks meer absorbeert, zeer verrassend.
Figuur 5: hinderlijke reflecties bij glimmende tv schermen
In de figuren wat plaatjes uit een demofilm van de fabrikant. Zodra iemand een wit paneel in het geprojecteerde raster houdt (zie figuur 3), blijkt het verschil in contrast enorm. In figuur 4 zien we ook dat de schaduw van de man voor het scherm nog steeds diep zwart oogt, ondanks het omgevingslicht, dit is zeer bijzonder. Als we tenslotte kijken naar het verschil tussen het matte projectiescherm en een moderne hoogglans tv (zie figuur 5), dan zien we veel ongewenste reflecties bij het tv scherm. Vrijwel alle tv’s van de laatste generatie zijn voorzien van deze hoogglans-schermen, dus invallend licht van ramen, lampen, maar ook lichte voorwerpen zien we als een extra beeld terug over het hoogwaardige beeldscherm heen. Bij mij rijst dan de vraag: wat was er mis met de matte zwarte schermen van de vorige generatie tv’s?
Johan van den Adel, www.video-college.nl
Reacties (0)