Review: FUJIFILM X100VI 40 MP – straatcompact en TikTok-camera

Waarom een hype?

De FUJIFILM X100-serie is al jarenlang de lieveling van de analoog georiënteerde straat- en rondreizende fotograaf. Daarvoor heeft deze stijlvolle compact zo’n beetje alles in huis. Een compacte vormgeving, vast-brandpunt objectief (omgerekend naar kleinbeeld 35 mm), hoge prestaties bij de beeldkwaliteit en naast de elektronische (EVF) ook een optische zoeker. Opmerkelijk zijn de geliefde natuurlijke en neutrale kleuren van FUJIFILM die aangevuld kunnen worden door te kiezen uit een van de vele filmsimulaties. De bediening is deels analoog door het gebruik van draaiknoppen voor de belichtingscompensatie, PSAM en ISO-waarden. Dat geeft de gebruiker het intuïtieve gevoel van rechtstreeks in contact te zijn met de opname. Behalve fotografen zijn er ook tal van videofilmers die deze compact graag bij zich hebben.

Naast de grote groep foto/videograven hebben recentelijk ook de TikTokkers de X100-camera’s ontdekt. Al daar ontstond om de X100V een ware hype. Dat komt vermoedelijk door de nostalgische uitvoering, de compacte vorm, eenvoudige bediening en het grote aantal filmsimulaties en filters. Dit viel in de smaak bij een aantal influencers die hun volgers viral inspireerden tot de aanschaf van deze trendy camera. De camera viel vervolgens niet aan te slepen. En voor de X100VI breken de voorbestellingen alle records.

Wat is nieuw?

Voorop staan de van achteren aangelichte 40,2Mp CMOS5 HR-sensor en bijbehorende 64 bits X-Processor 5. Die 40,2 Mp staan garant voor een hoge scherpte bij foto’s, 4-6.2K resolutie bij video, perfecte kleuren en beelddetails om te zoenen. In samenwerking met de X-processor 5 gaan de interne berekeningen razendsnel en bereikt de nauwkeurigheid van de AF hoge waarden. De laagste natuurlijke ISO-waarde is nu 125. Dat geeft in combinatie met het vaste 23 mm F2.0 objectief uitzonderlijke scherpe en contrastrijke beelden bij foto en video. De lichtsterkte is er weer verder op vooruit gegaan. Je kunt met de FUJIFILM X100VI echt bij matig licht, schemering en zelfs nacht nog behoorlijk goed opnemen. De Autofocus is nu op niveau van die bij de X-H2(S) en X-T5. Het herkennen van mensen, gezichten, ogen, dieren, vogels, insecten, drones objecten en voer/vlieg/vaartuigen gaat de algoritmen snel en accuraat af. Idem de tracking en het vooruitzien naar de bewegingen die (nog) gaan komen. Deep en machine learning staan paraat. De interne beeldstabilisatie (IBIS) is apart ontwikkeld voor de X100VI. Je kunt maximaal 6 diafragmastoppen winst boeken. Je zult dus in de praktijk uit de hand nauwelijks last hebben van ongewenste camerabewegingen. Er zijn nu wel 20 filmsimulaties aan boord. Nieuw is de REALA ACE-modus. Die is geschikt voor een heel getrouwde kleurenreproductie en hoge-contrast tonaliteit. De nieuwe optie Frame.io Camera to Cloud bespreken wij in een apart hoofdstukje. Al met al kan je zoals de Engelsen zeggen spreken van ‘vintage remastered’.

Advanced Hybrid Viewfinder

De hybride zoeker van de FUJIFILM X100VI is een waar kunststukje. In feite is er zelfs sprake van drie verschillende zoekers, zowel elektronisch als optisch. De EVF is een OLED-type met 3,69 miljoen beeldpunten. Een in de praktijk echt hoog scorende elektronische beeldzoeker. Deze EVF laat de foto/videograaf goed zien wat er wordt opgenomen. Tevens een scherpstelhulp door het beeld te vergoten.

De hybride zoeker zit aan de linkerzijde van de body. Uiteraard bevindt zich er ook beeld buiten het opnamekader. Dat kan je prima beoordelen met behulp van de grotere 95 % opnameveld optische zoeker (OVF, vergrotingsfactor 0,66). Dan is er als derde nog de elektronische meetzoeker, de ERF. Die doet de afstandsmeting. De elektronische zoeker-info wordt als een klein extra beeldscherm rechts onder in beeld over het beeld van de OVF heen gelegd. Je schakelt tussen de verschillende zoekertypen met een hefboompje. Dat zit aan de voorzijde van de body en heeft tevens een drukknopje om het optisch deel van de hybride zoeker af te sluiten.

Body

Zoals gezegd doet de vormgeving van de body het geliefde klassieke meetzoeker gevoel van de Leica camera’s herleven. Zij het nu wel me een aantal elektronisch digitale nuances. De FUJIFILM X100VI is leverbaar in zwart en zilver. Het camerahuis is gebouwd van geperst aluminium met afgeronde hoeken. Het oppervlak is fijn gestraald (lekker glad) en is geanodiseerd voor het verkrijgen van een professionele uitstraling. Bovenop de twee geribbelde retro-draaiwieltjes voor belichtingscompensatie, de gecombineerd PSAM/ISO en de ontspan & aan/uit-knop. N.B.: De PSAM-kop werkt enigszins anders dan niet-FUJIFILM-fotografen gewend zijn. Zie hiervoor de beschrijving van de menu;s bij video en foto.

Er is een slimme accessoireschoen. Voorop zitten toch een extra instelwieltje, ingebouwd flitsertje, de microfoons en het AF-assisthulplicht met timerindicatie. De focusschakelaar met Single, Continu en Manual bevindt zich aan de linker camerazijde.

Aan de achterzijde neemt het kantelbare touchscreen viewerscherm het gros van het oppervlak in beslag. Linksboven vind je de hybride zoeker met rechts daarvan de druktoetsen drive/prullenbak, AEL/AFL en een draaiwieltje. Aan de rechterachterzijde het joystickje, Menu/OK, Play, Display/Back en Quick-instelmenu.

De grip is lekker comfortabel en geeft het juiste cameragevoel voor foto en video. Er zijn drie bedieningswieltjes: De aan/uit, de belichtingscompensatie en de PSAM voor de sluitertijd en bedieningsmodus. Deze laatste knop functioneert na licht optrekken tevens voor het instellen van de ISO-waarde. De joystick aan de achterzijde gebruik je voor de intuïtieve AF-puntselectie, menunavigatie en opties voor beeldweergave.

Het camerahuis is stof- en spatwaterdicht. Mits er aan de voorzijde een extra AR-X100 adapterring en PRF-49 beschermfilter op geplaatst worden. Optioneel is tevens een LH-X100 zonnekap verkrijgbaar. Voor extra bescherming is er de LC-X100V echt lederen paraattas. Handig want je kunt de camera zo schietklaar maken en de accu of geheugenkaart zijn te verwisselen zonder dat je de camera uit de paraattas behoeft te halen.

De beelden bekijkt de foto/videograaf op het ultradunne 3inc 1,62 Megadot  LCD-touchscherm. Je kunt dit scherm naar onder (45 graden) en boven (90 graden) kantelen. Dat gaat net wat verder dan bij de X100V. Het touchscreen kan echter niet uitklappen. Voor fotografie heel handig voor shots van onder of boven doch wat minder gewenst bij video. Je kunt tot vier veegbewegingen op het scherm programmeren.

De genoemde intelligente hybride fasedetectie AF maakt gebruik van 425 scherpstelpunten. De tracking is uit de kunst. Welkom is een ingebouwd 4-stops ND filter. Dat scheelt weer op de aanschaf van een variabel grijsfilter. In de body is plaats voor 1 SDHC/SDXC SD-geheugenkaart en een LithiumIon accu. Die NP-W126S accu gaat circa 450 foto’s en 90 minuten videofilmen mee. Beiden zitten achter een deurtje rechts op de bodemplaat. Er wordt helaas geen aparte acculader meegeleverd. Dat gebeurt in de camera met een USB-kabeltje. Toch wel een beetje karig voor een camera van net geen € 1.800,-.

De connectiviteit omvat zowel Bluetooth en Wifi als Frame.io in de cloud. GPS via de smartphone. Bij de aansluitingen 1 x HDMI, 1 x 2,5 mm Submini TRS microfoon in, 1 x USB-C (data en voeding) en FlashSync (gedeeld met de 2,5mm Submini input).  Allen op de rechterzijde van de body achter een klepje. Last but not least de compacte specificaties. Die zijn 128 x 74,8 x 55,3mm bij een gewicht van 521 gram met accu. Dat is inderdaad compact (doch niet echt klein) en relatief licht van gewicht.

Klasse objectief

Het objectief is een vast F2 23 mm asferische FUJINON. Deze top lens heeft eenzelfde opnamehoek als een 35 mm kleinbeeld-objectief. Nog meer groothoek kan via de WCL-X100II wide-conversielens. Die verbreedt de beeldhoek met een factor 0,8 tot 28 mm. Wil je met 50 mm kleinbeeld aan de slag dan is er de TCL-X100II teleconversielens met een verlengfactor van 1,4. Het objectief beschikt over een centraalsluiter (zit in het objectief zelf) en een lekker werkende geribbelde metalen focusseerring.

De diafragmaring loopt van F2 tot F16 plus de rode Fujifilm A van automatisch. Deze klikt goed voelbaar in en er zijn twee kleine metalen greepjes op deze ring die het verstellen vereenvoudigen. De negen diafragmalamellen verzorgen een aangename Bokeh. Er is een metalen objectiefdop. Deze oogt fraai maar wij zijn niet tevreden met het interne klemsysteem van deze dop. In ons geval schoot deze net iets te gemakkelijk ongewild van het objectief. Goed opletten dus.

Fotografie

De klassiek analoog georiënteerde fotograaf kan zich verlustigen aan de twee draaiwielen voor PSAM & ISO en belichtingscorrectie. De draaiwieltjes-freak zal echter minder bekoord zijn van het feit dat een aantal instellingen toch via het digitale menu moeten. In dit geval middels de toets Drive/Delete. Deze verschaft toegang tot foto (stilstaand beeld), bracketing (ISO, AE, Witbalans) hoge en lage burstsnelheid, HDR, panorama en meervoudige (multibelichting). Wij hadden liever een aparte P op de PSAM-knop gezien doch zo werkt ook. Na even puzzelen met de online digitale Nederlandstalige handleiding kom je er best uit.

Met de mechanische sluiter bedraagt de snelste opnametijd 1/4000ste seconde. De langste sluitertijd is 30 seconden. Elektronisch haalt de FUJIFILM X100VI 1 /180.000 ste seconde.  De maximale burstsnelheid is op de elektronische shutter 20 beelden per seconde met een 1,2 maal crop. Mechanisch is dat 11 bps. Je kunt behalve met de conversielens ook elektronisch inzoomen. Dit met de factoren 1,4 x (49 mm) en 2 x (70 mm). Helaas loopt dan wel de resolutie terug omdat je in feite een beelduitsnede maakt van het aantal Megapixels op de CMOS-sensor. Respectievelijk 20 en 10MP. N.B. De oorspronkelijke resolutie valt nog wel te bewaren in het RAW-bestand van de opname.

Het ISO-bereik loopt van 125 tot 12,800 (Extended: 64 tot 51,200. De opslagformaten zijn HEIF, JPEG, RAW, en 10 bit TIFF. De lichtmeting is naar keuze spot, centraal gemiddeld, multispot en TTL 256 zones. Naast Reala ACE beschikt de FUJIFILM X100VI over Provia, Velvia, Astia, Classic Chrome, PRO Neg.Std, PRO Neg. Hi, Classic Neg., Nostalgic Neg., Eterna Cinema, Eterna Bleach Bypass, Acros, Acros + Ye Filter, Acros + R Filter, Acros + G Filter, Black & White, Black & White + Ye Filter, Black & White + R Filter, Black & White + G Filter, Sepia, Color Chrome, Color Chrome Blue en Grain.

Aardig is het interne flitsertje. Dat werkt prima tot 2 a 3 meter. Je kunt de on board e-flitser niet uitklappen. Activatie via het menu. Toch mooi meegenomen! Uiteraard zijn ook externe e-flitsers mogelijk waarvan je het meettype kunt instellen. Verder biedt de X100VI Pre-shot bursts (E-shutter + Cont H). Met behulp van een externe timer kan je interval-opnamen maken. De zelftimer heeft een LED-indicatielampje. De kwaliteit van de fotografische beelden staat op het niveau van de X-T5.

Video

Hoewel de FUJIFILM X100VI in de eerste instantie op de straatfotograaf en TikTokker mikt valt er ook voor de videograaf veel te halen. Op de voorganger was de 4K op 30P al behoorlijk goed. Daar komt nu nog 4K op 60P bij. De camera kan vanuit 6,2K samplen naar de 4K HQ-modus. Daarnaast eveneens 6,2K op 30 fps in YUV 4:2:2 maar pas dan wel een beetje op met rolling shutter. Ook is er dan een 1,14 maal crop. En in Full HD haalt de FUJIFILM X100VI 240 beelden per seconde.

De opslag gaat in H.265 Long GOP/MOV 4:2:2/4:2:0 10-Bit. Je kunt tot 45 minuten continu opnemen. De tracking is van het type tap to track. De videograaf tikt op het touchscreen om de camera op het te volgen object in te stellen. FLOG / H:G is aan boord. Ook de modus video dien je via de Drive/Delete aan te zetten. Dan verschijnt er een waar videomonitorscherm met geluidsindicatie, het gekozen formaat, opnametijd, compressiemodus, ISO-waarde, AF of M en filmmodus. Het starten van de opname gaat via de ontspanknop. Een rood beeldkader geeft aan dat de opname loopt.

De ingebouwde stereomicrofoons zijn goed bruikbaar. De opname gaat in 24-Bit 48 kHz LPCM Audio, MPEG4: 24-Bit 48 kHz LPCM Audio MP4: AAC Audio. Je kunt een externe microfoon aansluiten. Met de interne microfoon is het opgenomen geluid al best aardig. Een externe mic voegt daar echter veel aan toe. Op de micro-HDMI-poort (type D) zijn een externe viewer of een beeldschermen aan te sluiten. Voor een compactcamera scoren de videoshots in de hoogste regionen. De beeldkwaliteit is zo goed dat je best achteraf bij de montage kunt inzoomen zonder veel aan 4/6.2K resolutie te behoeven inboeten.

Camera naar Cloud

Een stap verder als het gewoon foto’s en videoclips naar de Cloud zetten gaat de geïntegreerde Frame.io. Met deze app kan je beeldmateriaal ter beoordeling en bewerking in de Cloud plaatsen. Aldaar kunnen andere editors commentaar geven en bewerkingen uitvoeren. Het doorsturen gaat snel en er zijn geen extra accessoires nodig. Direct doorzenden van content is zonder meer mogelijk. Ideaal voor reporters, het thuisfront of de volgers even snel ‘bijbeelden’ en virtuele producties in het veld. Camera to the Cloud in optima forma.

Praktijk en conclusie

De hang naar klassiek retro en het Leica meetzoeker-gevoel worden door de FUJIFILM X100VI behoorlijk bevredigd. En het ziet er in ook nog eens fraai trendy uit. Toch slaat ook hier het digitale tijdperk bij de bediening toe. Niet alles kan met retrowieltjes maar je krijgt zowel veel meer opname/instelmogelijkheden.

In de praktijk toont de FUJIFILM X100VI dat deze compactcamera een ware topper is voor foto en ook wel video. Het model verslaat met gemak de high-end smartphones en tal van middenklasse hybride systeemcamera’s. Dat mag dan ook wel gezien de prijsstelling waarvoor je een iPhone15 Max Pro kan aanschaffen. Een X100VI werkt als een magneet op straatfotografen, retroliefhebbers en hippe TikTokkers die kikken op het uiterlijk, gebruiksgemak en de filmsimulaties en effectfilters. Geen concurrent die dit alles evenaart. Van harte aanbevolen voor de genoemde gebruikersgroepen.

Prijzen & Info

• FUJIFILM X100VI 40 MP € 1.799,-
• FUJIFILM, www.fujifilm-x.com