Review: SVS SB-4000 – subwoofer met DSP-controle

Toen we eind 2017 de Bowers & Wilkins DB2D op bezoek kregen, vonden we die subwoofer al een immens ding om in onze luisterruimte te plaatsen. Maar op het moment dat we de voordeur opentrokken om begroet te worden door een pallet met daarop een ronduit gigantische doos, realiseerden we opeens dat ons geklaag van een jaar geleden niets voorstelde. De 46-kg wegende SB-4000 van SVS die we van importeur Cinephil uit Namen ontvingen is vergeleken met de DB2D niets minder dan de overtreffende trap. Dat geldt ook voor hoe het sub wordt aangeleverd. SVS krijgt van ons al meteen een prijs voor de beste verpakking. We vermoeden dat je deze sub uit een laagvliegend cargovliegtuig kunt gooien en dat je hem toch ongeschonden uit de doos haalt.

De SB-4000 is afkomstig van het Amerikaanse SVS. Vanwege zijn origine en groot formaat ben je snel geneigd te denken dat deze sub een stereotype geval is van op z’n Amerikaans spierballen rollen. Waarom is het groot? Omdat het kan! Dat soort denken, dat je associeert met de Hummer en de driedubbele baconburger met extra spek. Maar laten we die vooroordelen weer opbergen, al is het maar voor even. Ja, de SB-4000 is vergeleken met doorsnee subwoofers van (vooral) hifi-fabrikanten een echte Godzilla. Maar toch zet de SB-4000 niet enkel in op rauwe, brute kracht. Dit is ook een subwoofer met heel wat slimme technologie aan boord, inclusief een digital signal processor (DSP) die je heel wat extra controle geeft. Je krijgt wel wat voor de 1.999 euro die je aan deze SVS SB-4000 uitgeeft. Dat bedrag lijkt hoog, maar is toch niet zo exorbitant vergeleken met andere high-end subs. Het is maar enkele honderden euro’s meer dan de Monitor Audio Silver W12 die we standaard in de ruimte hebben staan, en dat is een veel bescheidener ding. De eerder vermelde DB2D strandt dan weer net onder 3.500 euro. In termen van kubieke centimeters krijg je alvast meer bij SVS – maar dat is natuurlijk niet bepaald hoe je een subwoofer moet beoordelen. In elk geval is de slimme mix van kracht en technologie aan een redelijke prijs de voornaamste reden waarom deze subwoofer recent een EISA Award ontving als subwoofer van het jaar.

SVS SB-4000: Gemaakt voor thuisbioscopen

Over het uitpakken gaan we het niet echt hebben. Zorg gewoon dat er een tweede persoon aanwezig is die je kan helpen bij het opstellen, want anders breng je jouw rug en mogelijk je leven in gevaar. Door zijn formaat van 46,5 x 45 x 53 cm en gewicht van 46,5 kg is dit geen subwoofer voor een doorsnee woonkamer, maar echt een high-end product voor heuse thuisbioscopen en ultieme gaming rigs. Je moet zijn afmetingen trouwens ergens ook wat relativeren, want de SB-4000 is een trickle-down versie van de nog grotere SB16-Ultra met zijn 15,6-inch woofer en 1.500 Watt (reële) vermogen. Het nieuwe apparaat bevat veel van de technologie van die spectaculaire subwoofer, zoals de MOSFET klasse D-versterker en het Analogue Devices DSP-gedeelte. De SB-4000 bevat een forse 13,5 inch woofer met een behoorlijk grote slag, groot maar toch nog compacter dan de SB16-Ultra. Om die enorme driver te sturen is een dubbel magneetsysteem voorzien, dat met een gewicht van 18 kg verantwoordelijk is voor een significant deel van het totaalgewicht. Volgens SVS wekt deze driver bassen op van 19 tot 310 Hz, ± 3 dB. Dat is een ondergrens waarbij je het laag niet meer hoort, maar wel voelt.

Het model dat wij bekijken is de gesloten SB-4000, die je door de afwezigheid aan ports makkelijker plaatst en ook relatief compact blijft. Er is een grotere PB-4000, met drie baspoorten vooraan onder de woofer, en de PC-4000, een intrigerende en best fraaie zuilbasspeaker. De drie 4000-modellen zijn overigens de opvolgers van de gewaardeerde SB13-subwoofers.

De SB-4000 die wij ontvingen is – buiten zijn formaat – vrij onopvallend uitgevoerd in een matzwarte houtfineer. Netjes maar niet meer dan dat. De sub is eveneens verkrijgbaar met een chiquere zwart pianolak, weliswaar tegen een meerprijs. Er zijn geen andere kleuren, maar dat past volledig in het concept van een subwoofer die in een verduisterde thuisbioscoop een plaats krijgt. Ook de meegeleverde grille hoort in een verduisterde ruimte thuis, want het is een zware, metalen ding dat vooral de woofer fysiek moet beschermen. Mooi is het niet.

Als je een blik op de achterkant van de SB-4000 werpt, zie je meteen dat deze subwoofer zich even goed thuis voelt in surroundopstellingen van consumenten als in meer professionele installaties. Ja, je kunt de SB-4000 gewoon via een enkele LFE-kabel aansluiten op je AV-receiver. Maar het kan eveneens via een dubbele cinchkabel of via XLR, als je beschikbaar over een high-end eindtrap. Cinch- en XLR-outputs laten toe om eenvoudig bijkomende subwoofers te daisychainen, en een 12 V-trigger ontbreekt ook niet. Twee subwoofers klinkt misschien absurd veel, maar er zijn zeer goede argumenten om het te doen. Met een duo kun je veel beter room modes (basfrequenties die door de kamervorm versterkt worden) neutraliseren.

SVS SB-4000: Met DSP is beter

SVS is zeker niet de eerste die een DSP in een subwoofer plaatste. De eerdere vermelde DB-lijn van Bowers & Wilkins heeft ook dit alles ook, net zoals pakweg de ELAC 2070 of de Monitor Audio W12 Silver (onze vaste subwoofer in de testruimte). Toch claimt het Amerikaanse bedrijf dat ze nog een heel stuk verder gaan dan andere fabrikanten, door een DSP in te zetten om de versterker te optimaliseren voor de woofer maar ook om probleemfrequenties in je ruimte aan te pakken. Daar komt in tegenstelling tot bij subwoofers als de DB3D of ELAC 2070 geen echte meting aan te pas, maar kun je via de SVS-app op verschillende manieren handmatig ingrijpen op de frequenties die de SB-4000 produceert. De app (Android en iOS) verbindt via Bluetooth met de subwoofer, een stap die na enkele seconden geklaard is.

De mogelijkheden van de app zijn behoorlijk uitgebreid voor een subwoofer, zoals je ook verderop kunt lezen. Maar het ontbreken van een kamercorrectiesysteem op basis van een meting is wel spijtig, want de benodigde technologie zit grotendeels in het apparaat. Nu kun je opwerpen dat een sub geen eigen correctiesysteem nodig heeft, aangezien het in een thuiscinema wellicht met een AV-receiver wordt gebruikt die zelf over het nodige beschikt om kamerproblemen op te lossen. Dat argument is geen onzin, dat klopt, maar in theorie zou een DSP specifiek afgestemd op een sub beter moeten functioneren dan een algemene algoritme in receiver. Maar toegegeven, het is een moeilijke discussie en SVS wil stellen dat een kamercorrectiesysteem zoals in de Bowers & Wilkins, ELAC en Monitor Audio-subs die we eerder vermelden niet echt nodig is.

Dat is wel anders als je deze subwoofer zou willen gebruiken in een stereo-opstelling met een klassieke stereoversterkers. Die soort toestellen hebben bijna nooit kamercorrectie ingebouwd, op zeldzame (dure) uitzonderingen na zoals de Micromega M-One en de Anthem STR. Dan is het wel fijn dat een sub kamerproblemen – die vaak gesitueerd zijn in frequenties onder 200-300 Hz – kan verzachten.

SVS SB-4000: Een monstersub, maar ook meer

Tijdens de testperiode werd de SB-4000 ingezet met surroundopstellingen gebouwd rond onze vaste speakeropstelling met Dali Rubicon LCR-luidsprekers en met een Denon AVR-X6300 (onze vaste testreceiver) en op een ander tijdstip met een nieuwe Onkyo TX-RZ830 waarover we in de toekomst een recensie publiceren. De SB-4000 integreren in je surroundopstelling is niet uitdagender dan bij een reguliere subwoofer. Het verschil is dat je via de SVS-app een niveau van finetuning hebt dat bij anderen meestal ontbreekt. Via de parametrische equalizer kun je op drie punten een frequentie boosten of wegdrukken, met een instelbare Q-breedte. Drie banden lijken ons meer dan voldoende, want je grijpt enkel in op een bescheiden frequentiebereik tot circa 300 Hz. Als er meer correcties nodig zijn, is het wellicht een beter idee om eerst de ruimte akoestisch te behandelen. Deze functies, net zoals instellingen als fase, polariteit en low pass filter, gebruik je wellicht enkel bij het installeren van de sub. Hetzelfde is waar voor de Room Gain Compensation, waarbij je compenseert voor een felle of doffe ruimte.

De app is echter ook nuttig bij dagelijks gebruik, bijvoorbeeld als je naast films eveneens muziek consumeert met hetzelfde systeem. Via presets kun je het gedrag van de sub aanpassen aan die verschillende soorten audio, of via een custom-instelling je eigen ding doen. En ja, het volume van de sub pas je ook via de app aan (of via de controls op de sub zelf). Dat is handiger dan diep in de instellingen van de AV-receiver te duiken als een bepaalde film toch een iets te basrijke soundtrack bezit. SVS levert trouwens een fysieke mini-remote mee die in combinatie met het grote display op de sub toelaat om de meeste app-functies te bedienen. De remote is wel iets klein en kwetsbaar.

Laten we meteen het duidelijk zeggen zodat het uit de weg is: ja, de SB-4000 is een monstersub dat aan hogere volumes enorme luchtvolumes kan verplaatsen. Je ziet hem ook echt bewegen, wat ook al een vorm van entertainment is. Hogere volumes betekent bij SVS geen verlies van controle, waardoor – tenminste, als de gecompenseerde room mode niet lastig doet – je ook bij luide volumes gedetailleerde, snelle bassen ervaart. Het wordt niet wollig of onduidelijk, wat de ruimte laat voor de rest van de soundtrack die uit de andere speakers komt. Hier kan onze Silver W12 met zijn kleinere woofer niet tegen op, de DB2D zou dat dankzij zijn ingenieuze dubbele wooferconstructie wellicht wel kunnen. Ben je iemand die de lokale luchthaven wil overstemmen, dan zit je met deze SVS-subwoofer ongetwijfeld goed.

SVS SB-4000: Heftig maar ook subtiel

Het vermogen om snel bassen weer te geven en niet te veel na te trillen is ook een enorme plus als je houdt van gaming. Shooters wisselen vaak stillere momenten af met totale audiochaos, en dan moet die sub altijd adequaat en precies reageren. Iets dat de SB-4000 perfect kan. Heel uitgebreid hebben we de SVS niet in dit scenario getest, enkel bij enkele sessies op de Xbox One X, toen we in een nostalgische bui opnieuw de Halo: The Master Chief-collectie doorliepen.

Maar eigenlijk keken we het meest op toen we opnieuw testscènes uit Thor: Ragnarok bekeken, deze keer aan een lagere volume. We vreesden dat oftewel de SB-4000 te dominant zou blijken of dat er bij een lagere geluidsniveau niet genoeg energie zou zijn om de woofer betekenisvol aan het bewegen te krijgen. Maar opnieuw toonde de SB-4000 zich het perfecte aanvulling voor de rest van de surroundopstelling. De DSP in de SVS-subwoofer weet op slimme wijze wanneer gas bij te geven en waar het te lossen, waardoor bassen er altijd in de juiste verhouding aanwezig te zijn. Ongeacht het volume is de attack snel en is er goede slam. Deze eigenschappen maken de SB-4000 onverwacht – daar spelen die vooroordelen opnieuw! – geschikt om een 2-kanaalsopstelling te ondersteunen. De DB2D zou op voor deze toepassing van ons een betere score krijgen, maar dat is ook een duurdere sub die dankzij een dubbele opstelling én DSP nog meer fijne controle bezit. Dat is voor muziekweergave nog belangrijker dan bij een thuisbioscoop-soundtrack.

SVS SB-4000: Conclusie

Als je de SB-4000 zelfs maar overweegt, dan is het wellicht een goede keuze voor je. Het feit dat je er aan denkt, betekent immers dat je al voorbij het punt van de praktische bezwaren bent. Want die zijn er natuurlijk met een toestel uit deze klasse met hopen, te beginnen met té duur en té omvangrijk. Het zijn zaken die ook dwarsliggen bij andere high-end subs, natuurlijk. Maar als je een heuse thuisbioscoop bouwt, dan spelen die soort overwegingen wat minder. Wellicht beschik je dan over wat meer oppervlakte en budget.

Het prijspunt van de SB-4000 is in de context van een eigen cinemaruimte zelfs heel redelijk, gegeven wat je er voor krijgt. Want je ontvangt met de SB-4000 wel echt een subwoofer die uit de doos immens krachtig is en heel diep duikt – en dat ook probleemloos doet in grote ruimte. Het is ook waanzinnig snel, waardoor bassen accuraat en meeslepend worden geserveerd. Tegelijkertijd is dit het ook in staat om subtiel je surroundspeakers te ondersteunen. Het is niet enkel voor het grove werk geschikt. We dachten nooit dit label op deze gigant te kleven, maar het is… ja, verfijnd. Als het moet.

De gigantische kers op de taart is natuurlijk het ingebouwde DSP-systeem, waardoor de integratie van de SB-4000 heel wat eenvoudiger wordt. Je moet wel over de nodige kennis beschikken. Een automatische kamercorrectiemodus – zoals bij rivalen als de ELAC 2070 en de duurdere Bowers & Wilkins-subs – missen we daarom wel echt. Rest ons maar één advies: let op je rug!