Review: Hisense Laser TV (100L5F-B12) – projector met anti-reflectiescherm

Hisense Laser TV - Design

Projectoren vallen, wat uiterlijk betreft, meestal in een van twee categorieën: leuk of saai. Dat heeft natuurlijk te maken met hun vorm, van een rechthoekige doos is zelden is zelden iets interessants te maken. Deze Hisense 100L5F-B12 deelt zijn vormgeving en maten grotendeels met die van andere UST-modellen, en hij speelt wat design betreft toch eerder op veilig (lees: ietwat saai).

De 55cm brede behuizing is afgerond, maar houdt toch eerder een blokvormig uiterlijk. De uitvoering in twee grijstinten oogt neutraal waardoor hij gemakkelijk in elk interieur past. De voorzijde is van donkere luidsprekerstof. De ventilatiegrilles staan aan de zijkant, daar moet je voldoende vrije ruimte laten.

De lens zal onvermijdelijk stof verzamelen, dat is bij alle UST-projectoren zo. Maar Hisense heeft er aan gedacht om een zachte borstel en blaasbalg bij te leveren zodat je het stof af en toe veilig kunt verwijderen.

Hisense Laser TV - Aansluitingen

Een eerste troef waar de Hisense Laser TV (100L5F-B12) mee kan uitpakken is zijn erg uitgebreide selectie aansluitingen, op het niveau van heel wat tv-toestellen. Hij levert vier HDMI 2.0-aansluitingen (een met ARC), die klaar zijn voor Ultra HD HDR in de beste kwaliteit. Daarnaast zijn er een composiet video en VGA met een stereo cinch ingang voor oudere bronnen, en een digitaal optische audio-uitgang.

Media aanleveren kan via de USB-aansluiting. Om ze gemakkelijk bereikbaar te houden zit er een USB-verlengkabel in de doos. De Hisense beschikt verder over bedraad en draadloos netwerk, en is uitgerust met Bluetooth (voor draadloze hoofdtelefoon). Om het aanbod volledig te maken is hij ook voorzien van twee antenne-aansluitingen én een CI+-slot.

Hisense Laser TV – Plaatsing

De unieke eigenschap van deze Hisense 100L5F-B12: hij wordt geleverd met een 100 inch groot ALR-scherm (Ambient Light Rejection). De projector heeft daarom een vaste plaats, ongeveer 29 cm van het scherm. Rekening houdend met zijn diepte van ongeveer 35 cm staat de voorzijde van de projector 64 cm van de muur. Een tv-meubel is doorgaans ongeveer 50 cm diep, dus je zal het een beetje naar voor moeten schuiven.

UST-projectie heeft niet alleen voordelen maar ook nadelen. Het bijgeleverde scherm vangt de belangrijkste nadelen op. Het wordt geleverd met een muurbeugel, en een installatietemplate. De bovenzijde van de template moet exact 1,5 m boven het oppervlak van het tv-meubel komen. Om het scherm te hanteren zonder het vuil te maken vind je twee paar witte handschoenen in de doos. Volg nauwgezet de installatierichtlijnen voor het scherm want de projector heeft, zoals alle UST-projectoren, geen lensshift of zoom om het beeld aan te passen. Bijstellen kan enkel door de poten in of uit te schroeven, en het scherm zelf kan beperkt op of neer gelaten worden dankzij de beugels.

Het blijft uiteraard zo dat zelfs de kleinste verplaatsing van de projector er voor zorgt dat het beeld allerlei vervorming krijgt. Corrigeer zo veel mogelijk de plaatsing, ook hierbij gidst de handleiding je erg goed. Heb je na de opstelling nog lichte afwijkingen, dan kan je dat manueel bijstellen via de instellingen van de projector (met acht controlepunten). Of nog gemakkelijker, je start de automatische correctie. Met een behulp van een foto die je maakt met je smartphone corrigeert de projector dan zelf kleine afwijkingen. Zodra alles opgesteld is hadden we een prima, maar weliswaar geen perfecte focus, in lijn met wat we op de meeste andere UST-projectoren zien.

De projector is relatief stil, en het lijkt ons dat de het ventilatorlawaai zelden echt zal storen. Enkel tijdens erg stille passages valt het wat op.

Hisense Laser TV - Gebruiksgemak

De Hisense Laser TV verraste ons met een bijzonder goed gebruiksgemak. Daarmee steekt hij heel wat klassiek projectorfabrikanten voorbij. Hij gebruikt de VIDAA U smart tv-omgeving, en die navigeert snel en zonder aarzelen. De menu’s met instellingen zijn niet alleen erg volledig, maar ook overzichtelijk en handig te navigeren.

Een sensor aan de bovenzijde schakelt de lamp uit als je over de projector buigt. Handig als je even iets wil aansluiten zonder jezelf te verblinden.

Afstandsbediening

De lichtmetalen afstandsbediening ziet er niet alleen erg goed uit, ze is ook handig. De remote is klein en licht, en ligt goed in de hand. De toetsen hebben verschillende vormen, waardoor je ze ook vindt op de tast. Ze zijn gemakkelijk in te drukken en geven een zuivere klik-feedback.

Er zijn vier sneltoetsen voor Netflix, YouTube, Amazon Prime Video en Rakuten TV. Er is geen toets om snel van beeldmode te wisselen, dat is het enige wat we echt misten. We hadden graag een verlichte remote gezien, maar de Hisense mikt net op kijkplezier zonder te moeten verduisteren, dus in dat opzicht begrijpen we de beslissing.

Functies

De meeste projectoren zijn niet te vergelijken met een moderne smart tv. Deze Hisense Laser TV projector (100L5F-B12) is een aangename uitzondering op die regel. De VIDAA U smart tv-omgeving oogt niet alleen modern, ze biedt ook alle toepassingen die we wensen.

Netflix, YouTube, Amazon Video en Rakuten tv zijn beschikbaar. Apple TV en Disney+ ontbreken voorlopig nog, maar worden verwacht tegen eind 2021. Daarnaast zijn er nog heel wat andere toepassingen te vinden in de app-store.

Maar streamen is niet het enige wat deze projector biedt. De mediaspeler kan bestanden via USB of DLNA afspelen, en is behoorlijk volledig. Voor video ontbraken enkel het oudere Xvid (Divx kent hij wel), maar verder speelde hij al onze testbestanden, inclusief Dolby en DTS soundtracks. Bovendien is hij ook uitgerust met een ingebouwde DVB-T2/C/S2 tuner én een CI+-slot. De projector is gecertificeerd voor Ziggo, en we testten hem op het Telenet netwerk, waar hij na een lange scan alle zenders vond (een software update zal hem ook Telenet gecertificeerd maken). Opnemen naar USB harde schijf kan, maar tegelijk opnemen en een andere zender kijken niet.

Hisense Laser TV - Beeldverwerking

Zoals de meeste 4K DLP-projectoren gebruikt de Hisense de 0,47 inch DLP-chip van Texas Instruments. Die biedt een resolutie van 1.920 x 1.080, en shift het beeld vier maal om zo tot een volledig 4K-beeld te komen. Dat levert geen echte 4K-resolutie, maar komt redelijk in de buurt. Meer informatie over pixelshiften vind je in ons achtergrondartikel over projectortechnologie.

De deinterlacer levert goed werk en vermijdt gekartelde randen, maar heeft het moeilijk om verschillende film- en videoframerates te detecteren. Daardoor kan er moiré zichtbaar zijn in beeld. Vermijd interlaced bronsignalen zoals 1080i en lever bij voorkeur progressieve signalen zoals 720p, 1080p of 2160p. De upscaling is prima, met duidelijk detail. Je kan de scherpte-instelling verhogen naar maximaal 5, hogere instellingen creëren vals detail. Willekeurige en compressieruis kan hij niet volledig wegwerken, maar dat stoorde niet. Het zachte projectiebeeld is vergevingsgezind, en zelfs de kleurbanden in onze donkere testscène bleken veel minder zichtbaar dan op heel wat tv’s. Laat de laagste stand voor beide instellingen (Noise Reduction en MPEG Noise Reduction) geactiveerd. De projector beschikt over een ‘Adaptive contrast’ instelling. Die geeft het beeld wat extra diepte, maar liet in donkere scènes ook iets meer zwartdetail zien. Ook hier adviseren we de laagste stand.

Met de ‘Ultra Smooth Motion’ instelling kan je tot slot frame interpolation activeren. Gebruik minstens de ‘Clear’ instelling om judder in 24p filmbeelden te elimineren. Wil je ook vloeiende panbeelden, dan is ‘Smooth’ een optie. De motion interpolation werkt goed, ze grijpt snel in en creëert weinig hinderlijke artefacten. Onder de ‘Custom’ instelling heb je een fijne controle over hoeveel motion interpolation je zelf wenst.

Hisense Laser TV – Beeldkwaliteit

Een blauwe laserlichtbron, gecombineerd met een gele fosfor en een kleurwiel staat in voor het licht, en levert volgens Hisense 2.700 lumen. We schakelen de projector in de Dynamic beeldmode, de meter stopt dan op 1.870 lumen. In de Cinema Day beeldmode daalt dat naar 1.475 lumen. Alhoewel die cijfers relatief ver van de specificaties liggen zijn ze wel ruim voldoende. Theoretisch kan je met 1.500 lumen zelfs bij veel omgevingslicht op een 100 inch mikken, dat is precies de maat die Hisense je geeft. Het contrast valt op ongeveer 1.000:1, het typische resultaat voor dit soort projectoren.

De combinatie met het bijgeleverde scherm is uitstekend. Het zorgt voor een diffuse spreiding van het omgevingslicht waardoor het beeld veel contrast houdt. De lichtgrijze tint van het scherm helpt ook om het contrast kracht bij te zetten. We zagen centraal onderaan een lichtjes heldere vlek, een reflectie van de projector, maar die stoorde nooit tijdens het kijken, zelfs niet bij donkere beelden. De reflectie wordt wel zichtbaar als je het scherm te laag hangt ten opzichte van je zitplaats (of als je recht staat). Voor projectoren advisren we om het onderste derde van het scherm op ooghoogte te houden, in die omstandigheden is die reflectie onzichtbaar.

De beste resultaten vonden we in de Cinema Day mode. De projector neigt naar te warme kleuren, met een licht rood/oranje overtoon. De gammacurve benadrukt contrast, daardoor gaat er iets zwartdetail verloren, maar dat konden we terugwinnen met ‘Adaptive contrast’. De kleuren zijn over het algemeen wat donker, maar licht overgesatureerd.

Alhoewel de afwijkingen op papier vrij groot zijn, vonden we het resultaat nog best aangenaam. Vooral gezien het typische gebruiksscenario, in een doorsnee woonkamer, met ongecontroleerde belichting. Maar het mag duidelijk zijn, wie het maximum uit deze projector wilt halen is zeker gebaat is bij een extra kalibratie.

Hisense Laser TV - HDR

Een goede HDR-weergave is voor veel projectoren nog een lastige opgave. De combinatie van hoge helderheid én contrast is immers een moeilijke eis voor hen. Ook de Hisense Laser TV loopt tegen die beperking aan. Het kleurbereik klokt af op een relatief bescheiden 81% DCI-P3, dat is te weinig om echte HDR-kleuren te zien. De projector ondersteunt HDR10 en HLG.

We merken dat hij wat zwartdetail verbergt, maar net als in SDR raden we aan om ‘Adaptive Contrast’ op de laag of midden stand te zetten. Zo win je wat zwartdetail terug. Het lijkt er sterk op dat de projector metadata negeert en zelf een inschatting probeert te maken. Zo zien we in de metingen dat hij tot 1000 nits tonemapping doet. In sommige testbeelden lijkt hij dan weer alle witdetail te tonen tot 10.000 nits. We hadden graag een optie gezien om de tonemapping wat aan te passen zodat je op veilige wijze zelf de balans tussen witdetail en helderheid kunt kiezen.

Na heel wat testen met de demo-content op de Spears and Munsil testschijf is het duidelijk dat content die gemastered is boven 1000 nits clipping veroorzaakt. De beste prestaties krijg je met content die tot max 1.000 nits gaat. Dan levert hij beelden die nog een degelijke HDR-impact tonen, ook al blijft de kleurweergave minder intens dan vereist. De HDR Day instelling leek ons de beste keuze, maar wie de kleuren een zetje wil geven kan opteren voor HDR Dynamic. Vooral blauw krijgt dan een enorme boost, dus of het resultaat mooi is zal wat afhangen van de content. Bij veel omgevingslicht kan dat echter een goede keuze zijn.

Hisense Laser TV – Gaming

In de game mode zagen we een input-lag van 44,5 ms. Niet snel genoeg voor de hardcore gamers, maar voor wat casual spelplezier absoluut voldoende. De projector beschikt niet over HDMI 2.1-ingangen, dus 4K120 gaming is niet mogelijk.

Hisense Laser TV - Geluidskwaliteit

Het 2x 15Watt audiosysteem komt prima uit de hoek. Draai de volumeknop open en je vult er moeiteloos een redelijk grote kamer mee. Hij houdt vervorming goed onder controle, ook als je harde metal muziek door de luidsprekers jaagt. Niet verrassend ontbreekt het hem enkel aan wat ruimere basweergave. Maar zelfs een relatief stevige filmsoundtrack komt nog erg goed uit de verf.

Dialogen en stemmen zijn kristalhelder, zelfs die van een operasopraan. De projector biedt Dolby Atmos ondersteuning, en dat zorgt voor een mooie ruimtelijkheid. Voor muziek schakelden we Dolby Atmos bewerking liever uit.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Portrait Displays C6 HDR2000 Colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een VideoForge Pro patroongenerator, en de Portrait Displays Calman for Business software. Om eventuele HDR-problemen te analyseren gebruiken we een HDFury Vertex. Onze projectiescherm is een Projecta Tensioned Elpro Concept met HD Progressive 1.1 doek.

Hier lees je alles over onze meetapparatuur.

Hisense Laser TV – Conclusie

Hisense zet met deze projector/scherm-combinatie een mooie prestatie neer. Wie een 100 inch-tv zoekt, zal geen betaalbare optie vinden, en deze Hisense Laser TV (100L5F-B12) is een prima alternatief. De minpunten zijn relatief beperkt. Alhoewel je zonder problemen kunt genieten van het beeld zo uit de doos, kan de kalibratie beter. De meerkost van een professionele kalibratie lijkt voor dit toestel eigenlijk een no-brainer. Enige andere minpunt is het kleurbereik dat toch wat te beperkt is voor echte HDR-impact. Met HDR-content die hoger dan 1000 nits gemastered is zal er bovendien clipping zichtbaar zijn.

Maar vergis je niet, de Hisense 100LF5-B12 zal je heel wat leuke tv-uurtjes en filmplezier bezorgen. De Ultra Short Throw-projector neemt de plaats van je tv in. Het bijgeleverde anti-reflectiescherm (met muurbeugels) neemt het belangrijkste nadeel van UST-projectie weg, én bezorgt je in een klap ook uitstekend beeld, helder en contrastrijk, als je gewoon in de woonkamer kijkt. Hou er wel rekening mee dat het gemonteerd geleverd wordt, we zouden niet graag een smalle trap omhoog maneuvreren met die 100 inch doos. De projector levert genoeg licht voor fijne sportbeleving, maar heeft ook genoeg contrast om spannende films te tonen. Het VIDAA U smart tv-systeem van Hisense was een bijzonder aangename verrassing. Het levert uitstekend gebruiksgemak, is snel en overzichtelijk en biedt de belangrijkste streamingdiensten. Het toestel is bovendien uitgerust met een ruime selectie aansluitingen, inclusief tv-tuner, zodat hij werkelijk de plaats van je tv kan innemen.

De prijs lijkt ons correct als we kijken naar de gemiddelde prijs van andere UST-projectoren én van een ALR-scherm.