Hoe je een kamer inricht als thuisbioscoop: verbouwen en voorbereiden

09 mei 2016 + 10 minuten 8 Reacties
thuisbioscoop-wand

In dit artikel behandelen we het verbouwen van de ruimte voor het inrichten van een kamer als thuisbioscoop. Hoe plaats je een wand, hoe leg je de kabels en wat is de invloed op de akoestiek?

Een aantal weken terug zijn we van start gegaan met een nieuw onderdeel op Homecinema Magazine. We gaan namelijk in ons nieuwe kantoor een ruimte inrichten als thuisbioscoop en dit stap voor stap verslaan in een reeks artikelen. Twee weken terug hebben we gekeken naar de ruimte en de planning. In dit artikel, het tweede deel, staan we stil bij het strippen van de ruimte en de voorbereiding.

Een kamer als complete thuisbioscoop

Het kantoor van MCP Network gaat binnenkort verhuizen en dat zagen we als mooie kans om eens goed uit te pakken. We gaan één ruimte, de zolder, inrichten als thuisbioscoop, met alles erop en eraan. Gedurende het hele proces willen we je informeren en tegelijkertijd adviseren over de mogelijkheden wanneer je zelf met een dergelijk project aan de slag gaat. Waar moet je op letten? Welke apparatuur gebruik je dan? Hoe werkt het met de akoestiek? En nog veel meer vragen.

We hebben echter een bewuste keuze gemaakt om het niet high-end aan te pakken. Hoewel het inrichten van een kamer als thuisbioscoop aardig wat geld kost willen we het met een beperkt budget toch zo optimaal mogelijk doen. De belangrijkste reden is dat wij geen website zijn die zich richt op het high-end deel van de markt en met name de ‘gewone’ consument wil informeren en adviseren. Neem dan ook vooral datgene uit onze ‘gids’ wat jij van belang vindt en waar jij budget voor hebt.

Voordat we aan de slag zijn gegaan

Twee weken terug hebben we al uitgebreid stilgestaan bij onze plannen voor de home cinema-ruimte, maar we beseften ons al snel dat deze plannen niet vaststaan. Gedurende het proces kom je problemen of nieuwe mogelijkheden tegen waardoor het een en ander gewijzigd kan worden. Dat is bij ons al vrij snel gebeurd, en hierdoor hebben we een aantal belangrijke onderdelen aangepast.

Akoestiek is een belangrijk beginpunt

We zijn namelijk in een vroeg stadium in gesprek gegaan met een bedrijf dat zich specialiseert in akoestiek. Dit bedrijf, Mutrox, heeft bijzonder veel ervaring in het neerzetten van thuisbioscopen, van relatief kleine budgetten tot hele grote budgetten. Zij waren de aangewezen partij voor deze taak en waren zeer enthousiast over onze plannen. De reden dat we deze partij al snel benaderden is omdat we beseften dat de akoestiek een belangrijke basis is, een beginpunt voor veel onderdelen zelfs. Vanuit het akoestisch oogpunt kun je namelijk je speakers plaatsen, de zitpositie inrichten en bepaalde onderdelen van de kamer inrichten of wijzigen. Binnenkort gaan we verder in op alle akoestische optimalisaties en wat de akoestiek precies doet, voor nu houden we het bij de plannen die door de eerste gesprekken gewijzigd zijn.

We kwamen met een bepaald plan, dat we twee weken terug besproken hebben, bij Mutrox binnen. Dat plan was echter vastgesteld aan de hand van onze ideeën en ons budget. Na een aantal gesprekken bleek echter dat we meer uit onze thuisbioscoop konden halen dan we in eerste instantie dachten. Na onze plannen voor een 5.1.4-systeem op tafel gelegd te hebben kwam Mutrox, met hun rijke ervaring in de installatie en optimalisatie van thuisbioscopen, met de suggestie om er toch een 7.1.4-kanaals systeem van te maken. Ondanks dat er zich een raam en een deur aan de zijkanten van de kamer bevinden, zou dit namelijk toch mogelijk zijn door speakers in akoestische panelen te verwerken, en bovendien zou het een daadwerkelijke toegevoegde waarde in kwaliteit zijn. Ook kwam Mutrox met de suggestie om iets andere (goedkopere) speakers voor achterin de opstelling te kiezen waardoor alles alsnog binnen het budget valt. Op de keuze qua speakers gaan we in een later artikel verder in. Het werd dus al snel duidelijk dat het een 7.1.4-systeem moest worden maar daar hadden we niet genoeg aan om te beginnen.

Mutrox maakt voor klanten een schets, op basis van je ruimte en wensen, geeft advies over het aanpassen en inrichten van de ruimte en blijft een partner gedurende het hele proces. We zijn dus eerst aan de slag gegaan met een duidelijke en volledige plattegrond, waarop alle maten te vinden zijn. Aan de hand hiervan heeft Mutrox een paar berekeningen gedaan en de basislijnen voor de audioweergave neergezet. Dit betekent dat ze een indicatie geven van de luidsprekerposities en in ons geval ook het plaatsen van de wand aan één zijde van de kamer. Deze wand is van groot belang want hier tegenaan komen de speakers en de tv/projector te staan. Voor de akoestiek bleek het zeer belangrijk dat deze wand muurvast zit, stabiel staat en verzwaard is. Met name de lage tonen zouden eronder kunnen lijden wanneer de wand resoneert. Ook hierin heeft Mutrox geadviseerd.

Strippen en opbouwen ruimte

Met de nieuwe plattegrond en de adviezen van Mutrox zijn we direct aan de slag gegaan. We hebben de luidsprekerposities bij benadering bepaald, hebben materialen voor de wand gekocht en zijn aan de slag gegaan met het lichtplan. De basis moest klaarstaan om vervolgens met de inrichting en apparatuur aan de slag te kunnen.

Het eerste dat we gedaan hebben is de ruimte compleet strippen. Alleen de laminaatvloer (al een hele oude maar prima voor nu) hebben we laten liggen. Vervolgens hebben we de hele ruimte schoongemaakt en zijn we begonnen met het schilderwerk. We hebben gekozen voor een donkere (grijze) kleur voor de grootste wanden en houten balken. De mdf-platen in het plafond hebben we voorzien van een aardtint (veen). Na twee lange dagen zag de ruimte er ineens een stuk frisser uit.

Elke ruimte heeft zijn nadelen en er zijn altijd wat andere belangen die meespelen. Aangezien wij voor de zolder gekozen hebben als home cinema-ruimte raakten we heel wat opslagruimte kwijt. Maar, we hadden een rechte wand nodig voor ‘het podium’ en daarachter zou een grote opslagruimte kunnen verschijnen. Mutrox had deze ruimte graag (grotendeels) gebruikt voor de akoestische optimalisatie (lage tonen) maar toch hebben we besloten de ruimte voor opslag te gebruiken. Als compromis moest de wand steviger en dikker zijn dan gepland. Hiervoor hebben we een houten frame gebruikt, waarop osb-platen van 18mm dik geplaatst zijn. Mutrox zet hier in een volgende stap akoestisch materiaal tegenaan, waarna wij er weer gipsplaten op bevestigen. Om in de ruimte achter de wand te komen was echter ook een deur vereist en na meedenken besloot Mutrox hiervoor een deur van akoestisch materiaal te ontwerpen. Na een middagje hard werken stond de basis van de wand, klaar voor akoestische optimalisatie. Vergeet overigens niet in dit stadium al de benodigde gaten te boren en uitsparingen te maken voor bekabeling en stroom.

De volgende stap in het opbouwen van de ruimte, in de basis, was het leggen van de benodigde kabels voor lichten. Het plan is om tegenover de deur (binnenkomst) twee lampen te plaatsen, net als naast de deur. Deze lampen worden middels één dimmer naast de deur bediend (we gaan overigens hiervoor Hue-lampen gebruiken zodat ze ook met de smartphone te bedienen zijn) en kunnen na overleg met Mutrox in akoestische panelen verwerkt worden. We leggen de kabels hiervoor nu ruim genoeg om later nog te kunnen schuiven. Wel verwerken we opvallende stukken reeds in kabelgoten, welke we naderhand dezelfde kleur als de wand geven.

De luidspekerkabels zijn natuurlijk ook van groot belang en aangezien we voor een 7.1.4-kanaals systeem gaan moet er heel wat kabel komen te liggen. We hebben ervoor gekozen de speakers aan de voorzijde (links, rechts, sub, center, links hoog en rechts hoog) vanuit de voorzijde van de ruimte te koppelen. Dus vanuit de receiver worden de speakers links en rechts en de center speaker direct gekoppeld. De kabels voor de hoogtekanalen links en rechts sluizen we achter de wand door om vervolgens door de houten balk richting de speaker te gaan. Het aantal meter luidsprekerkabel viel aan deze kant van de kamer dus wel mee. Maar, achterin de kamer hebben we nog zes speakers staan; twee surround back speakers, twee surround-spealers (zijkanten) en twee hoogtekanalen voor achter. Aangezien we bij binnenkomst een deur hebben, en bovendien rechts in de wand ook een deur hebben, zijn we voor één grote kabelgoot langs de complete linkerzijde (gezien vanuit de luisterpositie) van de kamer gegaan. We kunnen immers niks in de muur wegwerken en de kabels zijn te dik voor onder de plint. De goten hebben we in dezelfde kleur als de muur geverfd en in de gehele lengte van de kamer gelegd. Hierin gaan zes kabels voor de speakers naar achteren (surround midden links laten we op de helft uit de kabelgoot komen). Achterin de hoek van de kamer komen vijf kabels uit de goot. Eén kabel gaat direct naar de surround back links, een andere kabel laten we meteen omhoog komen en middels een gat door de balk naar zijn positie lopen. De overige drie kabels gaan naar dezelfde balk omhoog maar over de breedte van de kamer (achter de balk langs) naar de overzijde. Daar gaat één kabel omlaag voor de surround back rechts en twee kabels gaan door een gat in de balk naar boven voor surround midden rechts en het hoogtekanaal voor rechtsachter.

Waar de kabels ook komen, het is van belangrijk om de lengten per ‘speakergroep’ ongeveer hetzelfde te houden. Dus houdt de lengte van de kabel voor surroundmidden rechts en surround midden links ongeveer dezelfde lengte. Zeker in een ruimte als deze moet je daar van te voren over nadenken want dit betekent dat wanneer de lengte voor surround midden rechts 15 meter is, je ook ongeveer 15 meter voor surround midden links moet neerleggen. Dat klinkt wellicht onlogisch aangezien surround midden links maar een meter of 6 nodig heeft maar toch is het voor de audiokwaliteit aan te raden ongeveer dezelfde lengte te gebruiken en de overtollige kabel netjes weg te werken. Aangezien we aardig wat lengte moeten overbruggen en maximaal van de kwaliteit van de speakers en apparatuur willen genieten hebben we gekozen voor 2,5mm luidsprekerkabels van RU Connected, waarvan er vier in één omhulsel zitten. RU Connected heeft deze keuze gemaakt zodat de kabel dan ook voor bi-wire of bi-amping toepassingen gebruikt kan worden. Sluit je hem normaal aan dan worden de aders per paar samengevoegd (bijvoorbeeld zwart-wit en rood-blauw).

Begin aan de inrichting

In het vorige artikel hebben we het gehad over de bank die we zelf wilden gaan maken van pallets en kussens. Dit idee zag er op papier zeer goed uit, en was kostentechnisch ook interessant, maar door een foutje in de plattegrond werd over het hoofd gezien dat de deur ook nog open moest kunnen. Dus dat idee wordt de komende dagen nog eens onder de loep gehouden. In een artikel over de meubels en inrichting komen we hierop terug.

En nu?

De ruimte staat inmiddels zoals we hem willen hebben, afgewerkt in de basis en met de belangrijkste kabels gelegd. Het is wat lastig om alles niet meteen netjes af te gaan werken maar houd er rekening mee dat er nog geschoven kan worden waardoor je afwerking mogelijk voor niks is geweest. Leg en hang alles ruw zodat je nog ruimte hebt in een later stadium. Zodra de exacte posities van speakers, lampen en meubels bepaald zijn kun je beginnen met de afwerking.

De eerstvolgende stap is de keuze voor apparatuur. Met een aantal partners zijn we momenteel in gesprek voor onder meer de speakers, het scherm en de receiver. Dit hopen we binnen een tot twee weken allemaal duidelijk te hebben, wederom in samenspraak met Mutrox, de expert in dit geval. Tegelijkertijd leggen we de laatste luidsprekerkabels, hangen we een lampje in de ruimte achter de wand en plannen we een afspraak met Mutrox zodat zij de ‘lege’ ruimte kunnen inmeten. Hiervoor is het wel handig als je de speakers en apparatuur (receiver) tijdelijk even kunt plaatsen. Zoals je ziet is de akoestisch partner bij bijna alles betrokken. Nagenoeg alles wat je doet heeft invloed op de akoestiek en er komt heel wat materiaal in de kamer om de akoestiek te optimaliseren. Dus als je een dergelijke partij wilt betrekken bij de bouw van je thuisbioscoop, doe dit dan tijdig.

De planning

De planning is niet gewijzigd. We hebben de volgende stappen nog te doorlopen voor onze eigen thuisbioscoop;

  • Mei: Belangrijkste meubels bestellen/maken
  • Mei: Apparatuur kiezen en bestellen
  • Mei/juni: Akoestische afstelling (eerste meting en aanpassingen)
  • Juni: Ruimte inrichten met belangrijkste meubels
  • Juni: Accessoires, verlichting en (extra) bekabeling bestellen
  • Juli: Definitief plaatsen speakers en apparatuur
  • Juli: Akoestische optimalisatie (tweede meting en installatie)
  • Augustus: Verlichting en afwerking
  • Augustus: Luisteren, kijken en genieten

Op naar apparatuur, de eerste meting en de meubels

Nu we de ruimte grotendeels naar onze zin afgewerkt hebben kunnen we door naar de definitieve keuze voor de apparatuur en speakers, de eerste meting van de partner voor de akoestisch en het maken/kopen van de bank/stoelen. Dit zijn dan ook de onderwerpen voor de volgende artikelen. Heb je vragen of opmerkingen? Laat dan onderaan dit artikel iets weten.

Voor alle artikelen in deze gids kun je terecht in onze sectie over je kamer inrichten als thuisbioscoop. Meer tips en adviezen vind je in de home cinema informatiegids.

Reacties (8)