Wat is een quantum dot (SUHD) tv?

We hebben de afgelopen jaren al verschillende nieuwe beeldtechnieken en termen voor hogere resoluties voorbij zien komen en inmiddels is de kans groot dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Sinds begin 2015 is er ook een nieuwe techniek bijgekomen die onder verschillende namen gaat; quantum dot, ook wel QLED, QD en SUHD genoemd.

Quantum dot is de nieuwste revolutie (of eigenlijk evolutie) op het gebied van lcd led tv’s. Het is geen compleet nieuwe beeldtechniek zoals bijvoorbeeld oled maar een verbetering van de bestaande lcd led-techniek. Onder meer Sony en Samsung hebben begin 2015 de eerste tv’s die gebruik maken van de quantum dot-techniek aangekondigd.

Wat is quantum dot?

Quantum dot is een techniek die niet helemaal nieuw is, de techniek wordt al jaren gebruikt. Op het gebied van tv’s wordt er echter pas recent gebruik van gemaakt en aantal jaar terug was Sony de eerste fabrikant die de techniek gebruikte in de Triluminos tv’s. Simpel gezegd is de techniek een extra laag/filter met nanokristallen die aan het lcd-paneel (voor het backlight) toegevoegd wordt. Het is dus geen compleet nieuw scherm maar een toevoeging voor de huidige lcd-techniek.

SUHD, QD, QLED of quantum dot?

Het blijft iets aparts; de naamgeving van nieuwe technieken in de tv-industrie. Het lijkt erop dat fabrikanten zich altijd willen onderscheiden, of ze nu allemaal dezelfde techniek gebruiken of niet. Ook qua naamgeving wordt er dus gespeeld met letters. LG noemt zijn quantum dot tv’s gewoon quantum dot tv’s, Sony kiest voor Triluminos en Samsung kiest voor de SUHD-benaming. SUHD is eigenlijk een combinatie van de 4K Ultra HD-resolutie en de QD-techniek (aangeduid met de S voor Super). Ook zijn er fabrikanten die de termen QD en QLED gebruiken.

Voordelen en nadelen quantum dot

Het belangrijkste is het natuurlijk het voordeel dat quantum dot je als kijker oplevert. Tv’s die met deze techniek uitgerust zijn beschikken over een laag met nanokristallen die opkleuren als er licht op schijnt. Afhankelijk van het formaat van elke quantum dot wordt een specifieke kleur getoond. Dit brengt als voordeel dat het kleurbereik veel hoger ligt dan bij traditionele lcd led tv’s. Daarbij ligt de helderheid van tv’s met de quantum dot-techniek ook een stuk hoger dan bij conventionele lcd led tv’s, en ligt het energieverbruik lager.

Je zou zeggen dat oled al deze voordelen toch ook brengt, afgezien van de hogere helderheid, maar een ander voordeel van quantum dot is dat de techniek zonder problemen en veel extra kosten in de huidige productieprocessen geïntegreerd kan worden. Voor oled-panelen moeten compleet nieuwe fabrieken en lijnen gebouwd worden waardoor de techniek, en dus ook de uiteindelijke tv’s, een stuk duurder zijn. Dit wil echter niet zeggen dat quantum dot (SUHD) tv’s dezelfde prestaties als oled tv’s bieden. Oled tv’s kunnen over het algemeen een hoger contrast en diepere zwartwaarden bieden en verbruiken nog minder energie. Er zijn overigens ook nadelen van quantum dot ten opzichte van lcd led. Zo ligt de prijs (momenteel) een stuk hoger omdat het een premium feature is en is het verschil in zwartwaarden nauwelijks op te merken. quantum dot tv’s blijven dus hetzelfde probleem van vaak tegenvallende zwartwaarden houden.

Waarom nu?

De vraag die we vaak gesteld krijgen is waarom fabrikanten hier nu ineens mee komen en bijvoorbeeld niet direct voor oled gaan of zich alleen op hogere resoluties focussen. Het antwoord hierop is dat de resolutie niet alles is. De kleurweergave, het contrast en het dynamische bereik van een display heeft net zoveel invloed op een scherpe en realistische weergave als de resolutie. Qua resolutie zitten we momenteel op 4K Ultra HD en dus is het tijd om ook de andere facetten van een display te verbeteren.

Quantum dot tv’s in 2016

2016 wordt het jaar van de quantum dot tv, of de SUHD tv, of de QD tv, of de QLED tv. Sony maakt al een tijdje gebruik van de techniek maar benoemt deze niet specifiek in de line-up, Samsung en LG doen dit wel. Beide fabrikanten hebben premium tv’s met de quantum dot-techniek aangekondigd. Een overzicht van alle quantum dot tv’s die in 2016 in Nederland verschijnen vind je in het 2016 home cinema overzicht. Wel moet gezegd worden dat elke fabrikant zijn eigen implementatie (naast naamgeving) kiest en de techniek in de meeste gevallen zelf ontwikkeld. Er wordt dus ook gestrooid met verschillende beweringen in het vergroten van het kleurbereik en/of de helderheid. In de basis komt de techniek echter op hetzelfde neer.