Review: Teufel Ultima 40 Active luidsprekers en Dual 400 USB platenspeler

Geen extra apparatuur vereist

De Ultima 40 bestaat in passieve versie (een extra versterker is vereist) of een actieve versie (alles is ingebouwd). Het is die laatste versie die we ontvangen. Verdere aankopen zijn niet vereist om geluid te krijgen, gewoon de stekker in het stopcontact steken. Een eerste groot voordeel is dat er minder plaats wordt ingenomen én dat er minder kabels in de woonkamer rondslingeren. Al moeten we dat wel een beetje relativeren. De Ultima 40 Active-speakers zijn forsere zuilen met een behoorlijke diepte. Vooral in hun zwarte uitvoering – er is een witte en zwarte editie – zijn ze echt wel héél aanwezig in onze woonkamer met witte muren en lichte houten vloer. Het is nogal een contrast met de piepkleine Deense System Audio Air 1 die ervoor getest werd. Met en zonder rooster levert visueel trouwens een enorm verschil op. Mét krijg je twee strakke en nette zuilen, zonder kijk je op een indrukwekkende collectie drivers en een glanzende voorkant. Het ziet meteen heel wat technischer uit, voor onze Scandinavisch geïnspireerde woonkamer té.

Bovendien kiest Teufel voor een semi-actieve aanpak. Een van de twee speakers is actief en bijgevolg loopt er een luidsprekerkabel naar de tweede, passieve speaker. Om het even heel exact uit te drukken: je ontvangt een Ultima 40 Active MK2 en een passieve Ultima 40 MK3. Hoe dan ook, je hebt dus maar één stopcontact nodig, maar er is dus wel een (meegeleverde) dunne luidsprekerkabel die je moet verstoppen. Hou er ook rekening mee dat er een cinchkabel loopt van de draaitafel naar de actieve van de twee speakers. Je krijgt er eentje van een redelijke lengte, maar omdat de Dual een versterkt signaal uitstuurt mag je gerust een langer exemplaar aanschaffen. Geluidstechnisch is het interessant om een platenspeler niet al te dicht bij een speaker te plaatsen – en misschien vind je het wel leuker om je draaitafel centraal op een tv-meubel te plaatsen.

Subwoofer kan, moet zeker niet

Als het gaat over aansluitingen en mogelijkheden kunnen we absoluut niet klagen. De Ultima 40 Active is op dat vlak goed voorzien, vergelijkbaar met duurdere systemen. Het belangrijkste gaat voor velen HDMI-ARC zijn (en dat blijkt ook uit onderzoek dat we recent van een andere fabrikant ontvingen). Via deze HDMI-ingang sluit je een tv aan, er is een optische aansluiting voor bijvoorbeeld een console of een cd-speler, en de analoge aux-ingang is er voor andere bronnen. In ons geval: de Dual-draaitafel. Wil je streamen, dan werk je via Bluetooth. WiFi-streaming (zoals Chromecast of AirPlay) staat niet op het menu. Al kun je bij Teufel wel nog een aparte streamer aanschaffen die meer mogelijkheden biedt op dat vlak, waaronder Chromecast en DLNA.

De micro-USB-poort aan de achterkant verrast ons wel. Hierlangs kun je een computer aansluiten. Meestal doe je dat via een vierkante USB klasse B-stekker. Er is op de speaker bovendien een sub-out om een aparte subwoofer te koppelen, maar je moet toch wel een heel overtuigde basliefhebber zijn om dat te overwegen. Of een heel grote woonkamer bezitten. De Ultima 40’s zijn, helemaal trouw aan het Duitse Teufel-imago, sowieso best wel gespierd qua lage frequenties.

Uitbreidbaar naar surround

We sluiten de Teufels aan op onze LG OLED55C9 en ondervinden daarbij geen problemen. We hoeven zelfs het geluid van de tv niet naar PCM-stereo om te schakelen. De Ultima 40 Active’s verwerken immers Dolby Audio-streams, al zal uiteraard deze set gewoon alles in stereo afspelen. Hou er rekening mee dat je een lange HDMI-kabel nodig hebt. Bij een muurgemonteerd scherm ga je snel aan 2 tot 3 meter kabel zitten. Koop dan best iets van een degelijke kwaliteit om dropouts te voorkomen. We zouden je ook aanraden om de speakers symmetrisch rond je tv-scherm te plaatsen om het geluid op het beeld te laten aansluiten. Dat gezegd zijnde is er wel een balance-instelling waarmee je min of meer kunt compenseren voor een speaker die dichter bij de televisie staat.

Een relatief unieke eigenschap van de Ultima 40 Active is dat je hem kunt uitbreiden met aparte rear-speakers om een basaal surroundsysteem te bouwen. Deze Effekt-speakers zijn compacte dingen die op optionele stands kunnen staan en die draadloos met de Ultima’s verbinden. Ze kosten 399 euro per paar; we hebben ze niet getest, maar vinden het wel een interessante upgrade om (eventueel achteraf) te doen. Dit verklaart trouwens ook waarom de Ultima 40 Active probleemloos Dolby Audio kan verwerken.

Opvallend display

Teufel heeft heel goed begrepen dat een remote een belangrijk deel van de gebruikservaring is. Daarom dat je bij deze Ultima 40 Active-speakers een luxueuze afstandsbediening uit metaal krijgt. We testen vaak producten die een meervoud van dit systeem kosten die komen met een goedkoper aanvoelend kastje… Slim gedaan van Teufel, dus. Via de afstandsbediening kun je meer aanpassen dan je zou verwachten. Naast de obligate volumeregeling en ingangselectie, kun je de bass en treble aanpassen plus de Dynamore-functie bedienen. Deze laatste is wel handig, want het centreert bepaalde frequenties meer in het midden. Vooral stemmen leken zo meer uit het scherm te komen, wat helpt om in een film of serie ondergedompeld te worden. Overigens zijn er ook bovenaan de actieve speaker een reeks touchknoppen waarmee je alles kunt bedienen. Ziet er goed uit, maar of je ze ooit zal gebruiken is een andere vraag.

Tijdens al dat knopgedruk zal je aandacht getrokken worden door de display die vrij subtiel onderaan de actieve speaker is aangebracht. Met z’n grote rode letters in jaren tachtig-stijl valt het behoorlijk op. Je kunt de helderheid wel instellen, handig in een verduisterde ruimte. Dit en meer pas je aan via de instellingen die je bereikt met een knop op de remote. Er zitten wat verrassende zaken bij, zoals een kalibratiemodus. Geen kamercorrectie, maar wel een testtoon die je kunt uitmeten met een decibelmeter. Dit lijkt ons wat relevanter wanneer je de Ultima’s uitbreidt met extra speakers.

Dual

Voor vinylliefhebbers biedt Teufel verschillende sets aan met een platenspeler. Ze worden allemaal geleverd door Dual – een naam die vroeger stond voor een van de grootste Duitse vinylmerken, maar die zoals vele andere historische hifi-merken op het laagtepunt van de interesse in vinyl verkocht werd.

We testen de DT 400 USB, de op één na duurste Dual die Teufel biedt. Met, moeten we toegeven, een zekere reserve. De bijna-duurste betekent in dit geval 250 euro, en dat is nog altijd een betrekkelijk bescheiden som voor een platenspeler. Een draaitafel blijft een analoog toestel waarbij onder meer de gebruikte materialen snel prijzig worden. Bij de bouw van betere platenspelers wordt bijvoorbeeld vaak massief hout gebruikt, een grondstof dat inmiddels heel duur wordt. Prijsverhogingen van dertig procent worden schering en inslag bij merken die sowieso hoger mikken. Niet iedereen wil echter 500-600 euro of meer uitgeven aan een platenspeler, en voor hen is een draaitafel zoals deze een goede oplossing omdat het toch een professioneel gebouwd product is. En dat kan je niet van elke budgetspeler zeggen. De Dual DT 400 USB biedt voor zijn prijs in elk geval een compleet pakket, incluis stofkap en een ingebouwde versterker. Het zet bovendien in op features die je niet vaak meer vindt. We hebben het dan natuurlijk over de volautomatische werking. Tot kort vond je dat bijna nergens meer, al komt er sinds dit voorjaar opeens verandering in. Automatische start- en stopfuncties werden immers heel lang gezien als onmogelijk te implementeren zonder de kwaliteit danig aan te tasten. Dit is waarom de meeste platenspelers van de laatste decennium of twee minder konden dan het toestel van je (groot)ouders.

Bij de DT 400 kun je kiezen hoe je het aanpakt. Pak je zelf de toonarm vast om het op een plaat te plaatsen, dan begint de speler automatisch te draaien. Je kunt echter ook op de knop ‘Start’ drukken, waarna de toonarm opstijgt, naar het begin van de plaat beweegt en dan neerkomt. Omdat dit toestel eigenlijk niet kan detecteren hoe groot de plaat is, is er een schakelaar om te kiezen tussen 17 en 30 inch. Mocht je op een rommelmarkt een plaat met een excentriek formaat opgepikt hebben, werk je dus best handmatig. Op het einde van een plaat (of als je op de knop ‘Stop’ drukt) keert de arm automatisch terug.

Zoals de ‘USB’ op het einde van de modelnaam aangeeft, is deze platenspeler uitgerust met een USB klasse B-poort. Hierlangs kun je een verbinding leggen met een computer om een plaat te digitaliseren. Daar hebben we ons niet mee beziggehouden, wie dat wenst moet aan de slag met de gratis Audacity-software. Relevanter voor ons is dat de DT 400 een ingebouwde phono-versterker bezit die je kunt in- of uitschakelen. Voor deze test schakelen we hem in, want de Ultima 40 Active beschikt niet over een toegewijde phono-versterker.

Krachtig en goed ontworpen

Het is niet onze eerste kennismaking met de Ultima 40-speakers, zelfs niet met de actieve versie. Deze speakers zijn echt de pronkstukken van Teufel en het merk biedt ze al jaren aan. Wel worden ze steeds verbeterd, vandaar die MK-en-een-cijfer-aanduiding in de technische specificaties. Inmiddels is het audiodesign van de Ultima 40 echt wel verfijnd, waardoor deze Teufels veel bieden voor een wel heel redelijke prijs. Vooral de basweergave is fel verbeterd, waardoor je nu kunt rekenen op machtige maar toch gecontroleerde lage tonen. Dat maakt dat afgemeten technobeats, zoals van het Berlijnse Moderat op ‘III’, strak en ritmisch in de kamer weerklinken. Het is wel een goed idee om de Ultima-speakers iets van de muur af te plaatsen om die controle te behouden. Streamen via Bluetooth gaat vlot, en kwaliteit is prima dankzij ondersteuning voor het aptX-codec. Omdat we toch bezig waren met een ouder album van Moderat, springen we meteen door naar hun nieuwe ‘More Love’-single. Ideaal voer voor deze speakers, die onze kamers vullen met een gezellige dikke laag beats. Een mooie volwassen weergave op dit prijspunt.

De Ultima’s zijn in de basis goede muziekweergevers, en daar profiteer je bij het tv-kijken wel van. Helemaal als je iets bekijkt waar muziek centraal staat, zoals het verrassend goede ‘The Weeknd x The Dawn FM Experience’ dat recent op Amazon Video verscheen. Het is in Dolby Digital 5.1 een knappe concertfilm, maar ook in stereo blijft het een toffe ervaring. Dat komt omdat de Ultima’s een fraaie, vrij brede soundstage neerzetten waarop de stem van The Weeknd helder gepositioneerd is. Dynamore bewijst z’n nut hier wel, en vergroot nog meer de kloof met de standaardspeakers van de LG OLED55C9-tv. Ook bij ‘Letters from you’, de Bruce Springsteen-recording off-docu op Apple TV noteren we zeer degelijke muzikale prestaties.

Zwakker in het verhaal vinden we toch de Dual-platenspeler. We kijken toch met een scheef oog naar hoe de naald op onze plaat neervalt, met iets meer kracht dan we aangenaam vinden. Dat gezegd zijnde is het geluid dat er uitkomt nog wel goed voor een toestel dat echt wel weinig kost. De nadruk ligt er toch eerder op de middenfrequenties, en omdat de Teufels inzetten op grotere bassen krijg je uiteindelijk wel een solide weergave dat staat als een huis.

Conclusie

De Dual-platenspeler is voor zijn prijs een redelijke aankoop. De volautomatische werking is iets vrij uniek en sommige mensen zullen dit aspect heel leuk vinden. De draaitafel speelt behoorlijk, al moet je wel realiseren dat je hier verre van het summum op vlak van vinyl blijft. Wil je echt intens naar vinyl luisteren, dan is hoger mikken volgens ons een goed idee.

De Teufel-speakers zijn de echte sterren in dit pakket. De actieve Ultima 40’s zijn niet enkel prima luidsprekers met een voorliefde voor een machtige, meeslepende weergave. Alle elektronica zit in de behuizing, waardoor je met een minimum aan kabels toch muziek kunt beluisteren. De aanwezigheid van een HDMI-ingang maakt ze ook tot een fraai alternatief voor een soundbar. Ze zijn wel een stukje groter dan zo’n luidsprekerbalk.