Steeds vaker installeren mensen bewakingscamera’s en videodeurbellen in en rondom het huis. De voordelen zijn duidelijk, maar denk wel om de privacy van andere mensen. Wat mag wel en wat mag niet?
De afgelopen week waren videodeurbellen en beveiligingscamera’s weer volop in het nieuws. Inmiddels hangen er 1,2 miljoen videodeurbellen in Nederland en volgens het artikel van de Volkskrant filmen deze vaak veel meer dan wettelijk is toegestaan. Tegelijkertijd blijkt dat de politie de beelden maar al te graag wil gebruiken. Wat mag er nu wel en wat mag er niet? We duiken in de wereld van camera’s en privacy.
Steeds vaker installeren mensen camera’s in en rondom het huis. Ook een videodeurbel valt onder de categorie beveiligingscamera’s. Inmiddels zijn er videodeurbellen te vinden bij één op de zeven voordeuren in ons land. Vroeger werd dat vooral bij dure panden vol luxe goederen gedaan. Inmiddels is dat mede door de prijsverlaging van camera’s en videodeurbellen steeds vaker ook het geval bij gewone huizen. Het is ook steeds makkelijker om zelf te installeren. Er zijn vaak geen draden meer nodig en de installatie is door gemakkelijke procedures een fluitje van een cent. Dankzij smartphones en connectiviteit krijg je direct een melding op je telefoon als er een persoon wordt gespot door de camera of als er iemand aanbelt op je videodeurbel. De voordelen zijn duidelijk, maar in hoeverre is zo’n camera in Nederland toegestaan? En hoe zit het met de privacy?
Filmen mag, maar....
Iedereen kan een eigen afweging maken om een videodeurbel of camera te plaatsen. Voel je je een stukje veiliger in je eigen huis? Ga je met een geruster hart op vakantie als je weet dat beveiligingscamera’s of een videodeurbel het huis in de gaten houden? Of is het simpelweg gemak dat je weet wie er voor de deur staat of dat je tegen een pakketbezorger kan zeggen dat die het pakketje gewoon voor de deur mag neerleggen? Uiteindelijk maakt de afweging niet echt uit. Je mag filmen in je eigen huis en in je eigen tuin. Het doel maakt hierin ook niet uit: of je nu je auto op de oprit filmt of wie er voor de deur staat, zolang je je maar aan een aantal regels houdt. We hebben prachtige camera’s en videodeurbellen van goede merken als Ring, Eufy, Google Nest, Yale, Arlo en vele anderen tot onze beschikking. Goede merken die je als consument erg makkelijk kunt kopen, installeren én gebruiken. Goed nieuws: het is niet verboden om een camera of videodeurbel aan je pand te bevestigen. Het is ook niet verboden om hem te gebruiken of de beelden, tot op zekere hoogte, ervan op te slaan.
Een camera aan je gevel mag, als deze maar alleen filmt wat er op jouw eigendom plaatsvindt. Dus je kunt je oprit filmen, of je auto, zolang die maar op jouw eigen grond staat. Je mag jouw eigendommen beschermen met een camera, daar heeft niemand iets over te zeggen. Het wordt echter anders als er iets in beeld is dat niet van jou is. Stel dat je auto geparkeerd staat voor je huis. Zodra er tussen je woning en de auto een stoep ligt die eigendom is van de gemeente mag je je auto eigenlijk niet filmen. Nietsvermoedende mensen op openbaar terrein worden zo ook op de film vastgelegd en dat mag in principe niet.
We zeggen hierbij bewust in principe, want alhoewel het klopt dat je de privacy van andere mensen zoveel mogelijk moet beschermen, is de wet niet zo zwart/wit als je misschien zou denken.
AVG
De Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) is over dit onderwerp niet altijd even duidelijk, zo lezen we op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens. Je mag in principe alleen het privéterrein van je eigen woning filmen met je camera of videodeurbel. De openbare weg of het terrein van je buren filmen mag in principe niet. Kan het echt niet anders dan dat je toch een stukje van de openbare weg moet filmen? Probeer dan zo min mogelijk de privacy van voorbijgangers te schenden. Een video-opname van iemand valt onder persoonsgegevens. Bewaar de beelden van iemand zo kort mogelijk of neem helemaal geen beelden op. Breng mensen op jouw terrein op de hoogte dat er een camera of videodeurbel hangt, bijvoorbeeld met een bordje of sticker. De mensen die je filmt hebben het recht om de beelden te bekijken die je van ze gemaakt hebt. Je mag de beelden niet online delen zonder toestemming van deze mensen.
Het bovenstaande maakt al het één en ander duidelijk. Filmen van anderen? Liever niet, of anders zo kort mogelijk. Of doe het maar helemaal niet. Een videodeurbel als doorgeefluik is geen enkel probleem, maar in dit geval bedoelen we echt filmen inclusief het opslaan van de beelden. De wet is hierin niet helemaal onverbiddelijk: je moet vooral je best doen om de privacy van anderen zo min mogelijk te schenden. Dat kan bijvoorbeeld door de beelden slechts heel kort (of helemaal niet) op te slaan. Het wordt als een grotere inbreuk op de privacy gezien als je beelden voor altijd bewaart dan bijvoorbeeld tijdelijk voor 24 uur. Zonder wezenlijk belang mag dat eigenlijk niet. Doe je best om aan te tonen dat je er alles aan doet om het schenden van de privacy binnen de perken te houden, maar echt onverbiddelijk is de wet dus niet. Het belang van het maken van die beelden speelt ook een rol.
Wat het makkelijker maakt om het belang aan te tonen, is bijvoorbeeld als er in jouw wijk recent veel inbraken zijn geweest. Als zich zo’n veiligheidsprobleem voordoet, dan is het eerder toegestaan om wel een gedeelte van de openbare weg of van je buurmans eigendom te filmen. Je moet hiervoor echter wel bewijs kunnen overleggen: is er data beschikbaar over een toename van criminaliteit in je buurt, of is het slechts van wat je hebt horen zeggen door een buurvrouw?
De politie is juist wel blij met jouw beelden
De wet laat dus ruimte over voor interpretatie en is daarmee niet altijd even duidelijk. Nee, natuurlijk is het niet handig om een beveiligingscamera volledig op de tuin van de buren te richten en daar mogen de buren terecht een klacht over indienen. Ook een camera volledig op de openbare weg richten mag niet. Maar tussen deze voorbeelden en volledig jouw eigen terrein filmen zit toch een grijs gebied. Neem je toch een stukje openbare weg mee, mits het niet anders kan, met bescherming van de privacy van anderen, niet te lang bewaren van de beelden (of helemaal niet bewaren), met een geplaatste waarschuwing en een al dan niet wezenlijk belang, dan zou het eventueel kunnen. De wet zegt niet: Het mag in alle gevallen niet, maar liever niet. Maar wat voor jou van belang is kan voor een ander weer een echte inbreuk op de privacy betekenen. Doordat je het op zoveel manieren kan interpreteren levert het inmiddels volop problemen op. De Autoriteit Persoonsgegevens wordt vandaag de dag overstelpt met klachten over de particuliere beveiligingscamera’s en deurbellen. Buren krijgen ruzie, dienen klachten in en soms doet zelfs de rechter een uitspraak.
Wat ook niet meehelpt is de politiedatabase Camera in Beeld. Het toont ook meteen de kromheid van de huidige wetgeving aan. Je moet echt een goede reden hebben om niet alleen je eigen terrein, maar ook de openbare weg te mogen filmen en moet de privacy van anderen zoveel mogelijk beschermen. De politie is echter behoorlijk blij met al die particuliere beveiligingscamera’s. Je kunt je camera’s namelijk gewoon aanmelden bij de politiedatabase Camera in Beeld. Deze database groeit sterk en dat komt met name door de toename van particuliere beveiligingscamera’s en videodeurbellen. De politie kan de database gebruiken om beelden op te vragen van een misdrijf bij jou in de buurt. Dit stimuleert eigenlijk weer dat je jouw camera’s juist wel op de openbare weg richt.
De wet zegt dus aan de ene kant: Liever niet. De politie zegt: Kom maar door met die beelden!
Houd bepaalde gebieden buiten beeld
Heb je zelf een videodeurbel of een beveiligingscamera? Wij raden altijd aan om een goede buur te zijn. Film dus zoveel mogelijk jouw eigen terrein en laat de openbare weg zoveel mogelijk voor wat het is. Veel moderne videodeurbellen en camera’s kun je perfect afstellen qua bewegingsdetectie, zodat de camera wel zal filmen als er iemand op jouw terrein is, maar dat de camera alles negeert wat er op de openbare weg afspeelt. Stel altijd de privacyzones zoveel mogelijk in.
Investeer eventueel in een steun voor de camera, voor zover deze niet al wordt meegeleverd. Dan kun je hem wel aan je gevel bevestigen, maar richt je hem dat er zoveel mogelijk jouw eigendom wordt gefilmd versus de openbare weg. Waarschuw mensen op jouw terrein. Veel fabrikanten leveren stickers mee dat ‘dit object wordt beveiligd door…’. Plaats deze sticker vooraan op jouw terrein om mensen te waarschuwen. Ze hebben het recht om te weten dat er camera’s hangen en dat er opnames gemaakt worden. Zo kunnen ze zelf een afweging maken of ze op jouw terrein willen komen. En zijn ze toch gefilmd en vragen ze om de beelden? Dan moet je deze laten zien.
Film je toch wel een gedeelte van de openbare ruimte? Informeer dan de omgeving. Zeker als het gaat om je buren, zorg dat je altijd open communiceert over de aanwezigheid van de camera, waarom je filmt, wat je precies filmt, wat je opslaat en voor hoe lang. Een groot deel van de mensen vindt het vooral moeilijk te bepalen wat het doel is van een camera en hoe lang de beelden worden bewaard, dus wees hier te allen tijde eerlijk over. Een goede communicatie tussen buren onderling kan al veel problemen helpen voorkomen.
Reacties (13)