Review: Marantz NR1609 av-receiver met slank design

Marantz NR1609 – Specificaties en features

Marantz heeft onlangs twee nieuwe slimline av-receivers aangekondigd, in de vorm van de NR1609 en NR1509. De NR1609 is het meest uitgebreide en geavanceerde model van de twee, met 7.2-kanaals versterking, afzonderlijke eindtransistoren en 50 Watt per kanaal (8-ohm, 20Hz – 20kHz, 0.08% THD, 2 channel driven). De receiver beschikt over de nieuwste standaarden en technieken, waaronder ondersteuning voor HDR en 4K Ultra HD. Ook is het model voorzien van bluetooth, Apple AirPlay en HEOS. Middels de HEOS-app kun je de receiver onderdeel maken van een multiroomsysteem en muziek van diensten als Spotify, TuneIn en Deezer streamen. Ook ondersteuning voor Amazon Alexa is aan boord, waardoor je middels stemcommando’s de receiver kunt bedienen.

De NR1609 beschikt over ondersteuning voor Dolby Atmos, DTS:X en DTS Virtual:X. Ook is er ondersteuning voor hoge resolutie audio in de vorm van Flac, AIFF en WAV tot 24-bit / 192kHz, plus DSD 2.8MHz en 5.6MHz. Voor de vinylfans is er een phono-input. Daarbij beschikt de NR1609 over acht HDMI-ingangen en één HDMI ARC-uitgang. Alle aansluitingen ondersteunen HDCP 2.2, 4K Ultra HD 60Hz, 4:4:4 subsampling, Dolby Vision, HLG, HDR10 en het BT.2020 kleurbereik. Automatische kalibratie vindt plaats middels Audyssey MultEQ, inclusief Dynamic Volume en Dynamic EQ. De NR1609 heeft een prijs van 749 euro.

Design en aansluitingen

Als we kijken naar het design dan is duidelijk dat Marantz niet van grote veranderingen houdt. En eerlijk gezegd is dat ook niet nodig, want de NR1609 ziet er net als zijn voorgangers nog zeer strak en premium uit. Het is een compacte av-receiver, wat simpel weg betekent dat dit model een stuk minder hoog is dan traditionele av-receivers. Het apparaat weegt 8,3 kilogram, wat nog niet eens weinig is, en heeft een afmeting van 440 x 376 x 105 millimeter. Hiermee past de receiver in vrijwel elk meubel en misstaat hij zelfs niet op een meubel. Let echter wel dat de receiver zo’n 7 centimeter hoger wordt wanneer de antennes voor bluetooth en WiFi omhoog gezet worden. In onze ervaring zou je die echter ook horizontaal kunnen richten als je niet te ver van de router zit.

Uiterlijk is een kwestie van smaak, maar de NR1609 valt bij ons zeker in de smaak. De afwerking is netjes en ook zien we de bekende Marantz-kenmerken terug, met een licht gebogen voorzijde, twee grote draaiknoppen en een groot display in het midden. Ook beschikt het apparaat over zilverkleurige isolerende voetjes. Onder het display zijn knoppen voor onder meer de zones, pure direct, de surround-modus en internetradio geplaatst. De receiver is solide gebouwd en kent een premium look and feel.

Op het gebied van aansluitingen zien we zowel aan de voorzijde als de achterzijde elementen terug. De achterzijde is onder meer voorzien van 7 speakerterminals, zeven HDMI-ingangen, één HDMI-uitgang, twee subwoofer-uitgangen, een coaxiale en optische audio-input en diverse analoge inputs. Ook is er een ethernetpoort aanwezig. Op de voorzijde zien we nog een extra HDMI-ingang, een usb-poort en een Phono-ingang terug.

Overige apparatuur

In deze review maken we gebruik van een LG E8-serie oled tv voor de weergave van videomateriaal, Spotify voor het streamen van muziek, een usb-stick met high-res audio, de Oppo UDP-203 Ultra HD Blu-ray speler voor de weergave van CD’s en (Ultra HD) Blu-ray discs, en het B&W CM S2-serie luidsprekersysteem voor een optimale weergave van de audio.

Bediening en installatie

Als je al wat ervaring met receivers van Denon of Marantz hebt dan is het gebruik van de NR1609 een fluitje van een cent. De interface is immers al jaren hetzelfde. En, al heb je geen ervaring met receivers van deze merken, dan nog ben je er binnen no-time bekend mee. De interface die Marantz gebruikt is namelijk heel rechttoe-rechtaan. Misschien wat oubollig maar absoluut goed gestructureerd en eenvoudig te gebruiken. In de menu’s zien we geen toeters en bellen of grote lijsten aan ingewikkelde opties terug. De navigatie in alle menu’s verloopt daarbij erg soepel en snel, de kans is klein dat je verdwaald raakt en functies worden duidelijk aangegeven.

Het fijne is ook dat Marantz voorziet in een set-up assistent die je door het hele proces van installatie en configuratie loodst. Dat houdt in dat je stap voor stap uitgelegd krijgt hoe je de receiver kunt aansluiten op andere apparaten, hoe je de speakers kunt koppelen en welke surroundconfiguraties je kunt gebruiken.

Daarnaast is er de mogelijkheid de receiver automatisch te kalibreren middels de meegeleverde set-up microfoon en geïntegreerde Audyssey-software. Audyssey kijkt onder meer naar de afstanden, geluidsniveaus en de akoestiek van de ruimte. Aan de hand van deze informatie, gebaseerd op zes meetpunten in de ruimte, wordt een equalizer afgesteld en worden de afstanden en niveaus bepaald. Eenmaal geanalyseerd zorgt de Audyssey-software ervoor dat de receiver optimaal afgesteld staat. Als je kiest voor de kalibratie dan ben je met de set-up een kwartiertje bezig maar staat je receiver wel meteen perfect ingesteld. Je kunt echter ook de kalibratie overslaan en zelf met de afstanden, geluidsniveaus en andere instellingen aan de slag.

Wil je meer weten over het kalibreren van een receiver, lees dan ons artikel over Audyssey MultEQ. Lees ook meer over het instellen van een av-receiver.

Marantz NR1609 – In gebruik

Afstandsbediening en Remote app

Je kunt de NR1609 op twee manieren bedienen; middels de meegeleverde afstandsbediening en de Marantz 2016 AVR Remote-app (Android en iOS). De afstandsbediening is geen bijzonderheid; een plastic accessoire met simpelweg de belangrijkste knoppen voor comfortabele bediening en knoppen die licht geven in het donker. Daarbij heb je een aantal smart-knoppen tot je beschikking om zelf een functie aan toe te wijzen.

De Remote-app is er ook een die wel al een tijdje kennen, zoals ook de naam van de app doet vermoeden. De gratis applicatie maakt het mogelijk om de receiver volledig te bedienen. Alle functies van de afstandsbediening zijn beschikbaar maar daarnaast verschijnen ook belangrijke onderdelen van de tv-interface in de app zodat je ook tijdens het film kijken wat met de instellingen kunt rommelen zonder dat je op beeld afgeleid wordt. De app ziet er – net als de tv-interface – wat ouderwets uit en kan wel een update gebruiken, maar hij werkt goed en snel. Voor de beginnende gebruiker kan het door de hoeveelheid opties en verborgen menu’s echter even wennen zijn.

Dolby Atmos

Marantz heeft de NR1609 voorzien van 7 versterkte kanalen voor speakers, plus ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Dat betekent dus dat je naast de traditionele 5.1-kanaals en 7.1-kanaals opstellingen kunt kiezen voor een 5.1.2-kanaals opstelling waarbij twee speakers (schuin) boven de luisterpositie geplaatst worden. Wil je een grotere opstelling (5.1.4 bijvoorbeeld) dan heb je een extra versterker nodig die de twee extra kanalen aanstuurt. Wij hebben de receiver gebruikt in de maximale 5.1.2-opstelling.

Om wat meer over Dolby Atmos te weten te komen verwijzen we je graag naar ons introductieartikel over Dolby Atmos en ons artikel met informatie over Dolby Atmos-speakers plaatsen en aansluiten op je receiver.

Muziek streaming

Op het gebied van streaming zien we met de komst van de NR1609 voor het eerst HEOS terug op de slimline-modellen. Dankzij de integratie van HEOS heb je de mogelijkheid de HEOS-app te installeren en via deze app toegang te krijgen tot tal van streamingdiensten. Je kunt via de app muziek vanaf je mobiele telefoon of een NAS maar ook vanuit diensten als Deezer, Tidal, Spotify en TuneIn afspelen. Je hebt hier niet per se meerdere HEOS-speakers voor nodig; de receiver wordt gezien als afspeelpunt en is dus voldoende om mee aan de slag te gaan. Wel kun je altijd uitbreiden met meerdere HEOS-speakers of -apparaten om zo een multiroomsysteem in te richten. De ondersteuning van hi-res audioformaten is breed en compleet, waardoor de kans groot is dat je al je favoriete muziek zonder problemen af kunt spelen.

De HEOS-app heeft al jaren dezelfde interface en oogt niet enorm spannend, maar zit functioneel goed in elkaar. De app werkt met drie grote schermen, te selecteren via de tabs onderaan. De eerste toont de lijst met verbonden HEOS-apparaten, het middelste alle muziekbronnen (incluis alle fysieke ingangen op de receiver), het derde wat er momenteel speelt. Zeer praktisch is dat je in de HEOS-app dus kunt overschakelen van een streamingbron naar bijvoorbeeld je aangesloten cd-speler en dat je geluidsmodi (zoals ‘stereo’ of ‘surround stereo’) kunt selecteren. Je hoeft dus niet terug te keren naar de Remote-app of de afstandsbediening.

Daarnaast kun je vanzelfsprekend een cd-speler of een platenspeler, fysiek aansluiten en er is ook een usb-poort aanwezig voor diegene die hun muziek op een usb-opslagmedium hebben staan. Ook kun je middels WiFi een NAS of andere netwerkschijf binnen je thuisnetwerk aan, kun je vanaf alle mobiele apparaten via Bluetooth streamen en als je een iOS-apparaat hebt kun je middels AirPlay je content via de receiver laten afspelen. Overigens belooft Marantz een update naar AirPlay 2, waardoor je de receiver in de toekomst kunt groeperen met andere AirPlay 2-speakers en middels Siri muziek kunt streamen.

Tot slot beschikt de NR1609 over Spotify Connect waardoor je je Spotify-nummers door de receiver kunt laten streamen, terwijl je je smartphone puur voor de bediening en alle andere zaken gebruikt. Alsof dat nog niet genoeg is kun je internetradiostations opzoeken en beluisteren, naast de traditionele am- en fm-zenders. Al deze opties werken soepel en goed, maar zorg er vanzelfsprekend voor dat je een stabiele internetverbinding hebt.

Amazon Alexa

De NR1609 beschikt ook over Amazon Alexa-integratie. Dit betekent dat de receiver gekoppeld kan worden aan een Amazon Alexa-speaker waar je tegen kunt praten. Dit kan bijvoorbeeld een Amazon Echo of een Sonos One zijn. Dit koppelen gebeurt middels een Marantz-skill voor Alexa, die je in de Alexa-app kunt activeren. Vervolgens kun je stemcommando’s uitspreken richting de Alexa-speaker, waarmee de Marantz-receiver bediend kan worden. Met Alexa kun je muziek laten streamen en bepaalde receiverfuncties bedienen, waaronder het schakelen van ingangen. Helaas is Alexa op dit moment nog niet officieel beschikbaar in Nederland, en ook niet in het Nederlands, dus het is even wachten op de officiële lancering.

Marantz NR1609 – Audiokwaliteit

Ondanks zijn kleine formaat is de NR1609 dus volgestopt met features en technieken, maar uiteindelijk is het één onderdeel waarop een aankoop echt gebaseerd wordt en dat is de audiokwaliteit. We hebben de receiver in onze testruimte geplaatst en maken we gebruik van de Bowers & Wilkins CM S2-serie, vergezeld door twee AM-1 luidsprekers voor de topkanalen (5.1.2). De subwoofer is in dit geval de Bowers & Wilkins ASW610XP. De overige speakers (top rear en surround midden) gebruiken we niet.

Muziek (stereo)

Allereerst de muzikale kwaliteiten van de NR1609, getest middels zowel hi-res audio via USB en streaming via Spotify. Hoewel streaming in deze de minste optie is door de gebruikte compressie weet de receiver toch een veelzijdige en levendige weergave neer te zetten, deels te danken aan de M-DAX-technologie waarmee gecomprimeerde content hersteld wordt. De NR1609 verzorgt een redelijk brede soundstage, met strakke lage en hoge tonen. Er zit voldoende dynamiek in, met warme zang waarin emoties goed hoorbaar zijn. Het ontbreekt echter net wat aan de echt subtiele details en dat beetje extra diepte, waarmee het gevoel dat iemand recht voor je neus staat te spelen gecreëerd wordt.

Hi-res audio is vanzelfsprekend een duidelijke stap vooruit, vanuit de bron al. En de NR1609 laat dit met duidelijk meer souplesse en details horen. De soundstage is breder en je kunt de onderdelen beter plaatsen in de ruimte. Simpel gezegd komt de muziek meer tot leven, zowel in de breedte als de diepte. Ook bij intensieve nummers (onder andere van Muse) weet de receiver zich goed staande te houden, met strakke lage tonen, een kleurrijke weergave en een groot dynamisch bereik. Als we het vergelijken met de receivers wat hoger in de line-up dan mist het in de details iets aan kracht en bij dynamische passages is de plaatsing in de ruimte iets minder strak waardoor bijvoorbeeld instrumenten minder goed te onderscheiden zijn. Dat is overigens ook te merken als het volume wat verder opengedraaid wordt; de receiver moet harder werken en dat komt hier en daar wat geforceerd over. De (gevoelsmatige) ruimte blijft aan de kleine kant, maar dat kunnen we de receiver gezien de prijs en specs niet kwalijk nemen.

Film (surround)

Hoewel muziek een belangrijk onderdeel is van de audiobeleving koop je een meerkanaals receiver natuurlijk vooral voor de meerkanaals (surround) content. De NR1609 is een 7.2-kanaals receiver en biedt dus verschillende opstellingsmogelijkheden, waaronder een 5.1-kanaals, een 7.1-kanaals en zelfs een 5.1.2-kanaals systeem. Wij hebben de receiver gekoppeld aan onze Atmos-opstelling, wat neerkomt op een 5.1.2-kanaals weergave met twee luidsprekers tegen het plafond. We hebben onder meer Jumanji, Everest en Deadpool bekeken.

We hebben het al vaker aangegeven maar als je voor Dolby Atmos kunt kiezen dan is het absoluut aan te raden. Je moet er de ruimte voor hebben maar het effect is een stuk indrukwekkender dan een standaard 5.1-kanaals ervaring, zelfs met maar twee hoogtespeakers. De twee hoogtespeakers zorgen voor veel meer hoogte in het geluid en dus een daadwerkelijk driedimensionale audiobeleving. 7.1.4 is nog iets indrukwekkender, maar de NR1609 biedt een hele goede stap in de richting.

De receiver weet een mooie soundstage neer te zetten, met voldoende hoogte, breedte en diepte om je in een film te wanen. Surround-effecten worden strak in de ruimte geplaatst waardoor je de daadwerkelijke speakerplaatsing snel vergeet. De geweerschoten in Deadpool zijn strak en accuraat, terwijl de huilende wind in Everst de hele kamer vult. De receiver laat audio-objecten door de ruimte zweven, kan details en effecten met voldoende dynamiek weergeven en zorgt ervoor dat elementen als dialogen, effecten en de soundtrack goed te scheiden en te horen zijn. De surroundweergave is volledig, levendig en gedetailleerd. Ook wat betreft de lage tonen is de NR1609 een serieuze speler. Deze worden met veel punch en accuratesse weergegeven. Toch zit er een limiet aan wat de NR1609 kan, en dat merk je vooral wanneer het volume wat verder opengegooid wordt of wanneer je in een grotere ruimte gaat zitten. Dan merk je dat de souplesse naar de achtergrond verdwijnt en de balans hier en daar zoek is, met name in audio-intensieve scenes waar veel verschillende dingen gebeuren. Nee, de audio-ervaring wordt niet slecht, maar met 50 Watt per kanaal (minder zelfs want op 2 kanalen gemeten) mist de NR1609 simpelweg vermogen om hier het hoofd koel te houden en de controle te behouden.

Als we de NR1609 vergelijken met zijn grotere broers dan worden de kleinere omvang, de lagere prijs en de mindere specs met name duidelijk op hoog volume en in een grotere ruimte. Zo weet bijvoorbeeld de Denon AVR-X6400H ook op hoog volume de ruimte zeer diep, breed en hoog te houden, blijven details strak weergegeven en is er simpelweg meer controle. Maar, je zit dan in een andere prijsklasse en met een veel groter en uitgebreider apparaat. De NR1609 is vooral ideaal voor de kleinere ruimten waarin het volume ook niet vol open hoeft. Daar voelt de receiver zich op zijn gemak en is de surround-ervaring indrukwekkend goed.

Marantz NR1609 – Conclusie

Als we alles bij elkaar optellen dan is er maar weinig dat we niet goed vinden aan de Marantz NR1609. Het is een receiver voor een specifieke doelgroep; een doelgroep die de kleine ruimte graag goed benut, een beperkt budget heeft, gebruiksgemak zoekt en een goed luidsprekersysteem strak wil aansturen met een serieuze receiver. De NR1609 is geen receiver voor de echt grote ruimten of een receiver voor de maximale volumes, maar wel een receiver die datgene wat hij moet doen gewoon erg goed doet. Je hebt onbeperkte streamingmogelijkheden en multiroommogelijkheden dankzij HEOS, kunt de receiver met een app bedienen, hebt diverse instellings- en kalibratiemogelijkheden en kunt genieten van een bovengemiddeld goede stereo- en surroundweergave. Dat allemaal in een compact maar premium ogend jasje. De NR1609 is in onze optiek een absolute aanrader, met beperkingen die puur liggen in datgene waar je de receiver voor wilt inzetten.