Review: Volumio Rivo Plus – Bedreven streamer voor je DAC

Wat brengt de Plus-versie?

Het recept is dezelfde als bij de Rivo, maar is bij deze Plus-editie nog meer geoptimaliseerd om een audiostream in de beste kwaliteit aan te leveren bij het volgende apparaat in de keten. Bij de zaken die verbeterd zijn ten opzichte van de reguliere Rivo (die nog altijd te koop is) zitten een betere MEMS-klok voor de chip die USB-connecties beheert, een aparte chipoplossing voor de optische en AES/EBU-uitgangen (wat de CPU van de Rivo Plus ontlast), én de toevoeging van een I²S-poort. Deze uitgang in HDMI-formaat wordt door veel kenners gezien als de allerbeste manier om een digitale stroom bij een DAC te krijgen – die moet dan natuurlijk ook over een I²S-ingang beschikken. Wat ook wel handig is, is dat er nu een 12V trigger zit op de streamer. Hierdoor kan het andere apparaten (zoals een versterker) inschakelen als je begint te streamen. Dit alles draagt een prijs van 1.299 euro, ongeveer 300 euro meer dan de reguliere Rivo.

Ook het vermelden waard is dat Volumio voor de Rivo Plus en de Rivo de Lineo5 lineaire voeding van 349 euro aanbiedt. Deze kloeke externe voeding vervangt de meegeleverde adapter, en belooft de streamer nog zuiverder aan te sturen. Op zich ben ik zelf minder bezig met stroomupgrades, maar in dit geval prikkelt het toch. Tijdens het testen en gebruiken van de oudere Rivo viel immers meermaals op dat de streamer beter klonk met een after-market-voeding (in mijn geval eentje van iFi Audio).

Premium-functies krijg je erbij

Het verhaal van de Rivo Plus is ook een verhaal over Volumio. Dan gaat het niet over het bedrijf uit Firenze zelf, maar wel over het gelijknamige softwareplatform dat op alle Volumio-producten draait. De Volumio-software (ook soms Volumio OS) bestaat al heel lang, langer dan er hardware door de Italiaanse firma wordt gebouwd.

Volumio ontstond oorspronkelijk als een passieproject van Michelangelo Guarise, met als doel om zelf een veelzijdige muziekspeler te bouwen. Er bloeide snel een hele community rond de software open, in de eerste plaats omdat je het zelf kosteloos kon installeren op eigen hardware, zoals een Raspberry Pi. Dat kan nog altijd, maar op een bepaald punt zag Guarise in dat hij ook beter zelf apparatuur kon bouwen om het verhaal op geluidsvlak echt sluitend te maken. Volumio heeft trouwens z’n software eveneens uitgeleend aan andere merken, waaronder iFi Audio en Pro-Ject. De versie van Volumio die op de Rivo Plus (en andere apparaten van Volumio draait, zoals de Primo-streamer/DAC of Integro-versterker) gaat wel een heel stuk verder dan de gratis uitvoering van de software.

Zoeken met de AI

Koop je de streamer, dan krijg je er namelijk de premiumfuncties van Volumio Premium bij. Dat omvat heel wat zaken, zoals de integratie van streamingdiensten, het rippen van cd’s (als je een cd-drive via USB aansluit), multiroomfuncties (incluis het doorsturen van externe bronnen, zoals een cd-speler) en een AI-zoekfunctie. Ja, AI is inderdaad een beetje een hype, maar hier doet Volumio toch iets heel innovatief. Dankzij die Supersearch kun je immers muziek vinden door pakweg te zoeken met een natuurlijke zin als “speel muziek zoals Miles Davis” of “muziek uit James Bond films”, waarop je een playlist krijgt die put uit het aanbod van aangesloten diensten en je eigen collectie. Zoeken kan inderdaad gewoon in het Nederlands, maar Volumio zegt wel dat Engelstalige zoekopdrachten betere resultaten opleveren. Zelf vond ik de resultaten ook met een Nederlandse zoekterm prima. Dat de AI het ‘Theme van Mission Impossible’ in de lijst gooide, ach, dat is toch maar een schoonheidsfoutje.

Schrappen en toevoegen

We zoomen nu even in op één functie omdat die zo ongewoon is én echt een waardevolle toevoeging vormt. Maar omdat Volumio heel modulair is, heeft de software veel meer in z’n mars. Wat daarbij fijn is, is dat je zaken die je niet wil kunt uitschakelen. Dat houdt de interface helder; je ziet niet te kijken op functies die je niet nodig hebt. En je kunt overbodige opties uitschakelen om het systeem te ontlasten. Zo kun je bijvoorbeeld de interface van Volumio via HDMI naar een extern scherm sturen. Leuk om de albumhoes van een nummer te tonen, maar als je het niet gebruikt kun je beter dat stukje uitschakelen. Idem met de digitale ingangen op de Rivo Plus en nog wat andere dingen.

En in de andere richting kun je zaken toevoegen. Volumio ondersteunt namelijk plug-ins van derden om nieuwe diensten en functies toe te voegen. Om te ontdekken welke er zijn en ze te installeren moet je niets ingewikkeld doen. In het menu Plug-Ins vind je een lijstje van wat er is en kun je meteen het gewenste installeren. De plug-ins om Bandcamp of Radio Paradise-streams zijn interessante extraatjes bijvoorbeeld, net als FusionDSP, dat je uitgebreide DSP-instellingen geeft om de audioweergave te manipuleren. Volumio biedt langs deze weg ook YouTube Music, een dienst die op nagenoeg geen enkele andere streamer ondersteund wordt.

Italiaans oog voor design

Als een typische streamer oogt de Rivo Plus helemaal niet. Het is geen goedkoop doosje met een paar uitgangen, maar ook niet een riant afgewerkt product in een grote hifi-behuizing (die dan grotendeels leeg is…). Omdat de voeding extern is, kon Volumio iets heel dun creëren dat probleemloos boven op een muzieksysteem kan passen. Maar ook even goed in een kast kan gelegd worden, al is het design eigenlijk toch net te mooi om te verstoppen. De Rivo Plus mag gezien worden, met z’n blauw metalen behuizing die aan de zijkanten mooi afgerond is. Het staat op twee geïntegreerde voetjes afgewerkt in rubber. Je kunt het dus probleemloos op een duurdere versterker parkeren zonder dat er iets beschadigd raakt.

Veel knoppen moet je op een digitale streamer zoals deze niet verwachten. Een kunstige aan/uit-knop met bijhorende led, dat is het zo wat.

Maar hoe minimalistisch dat voorpaneel, zo overvol staat het aan de achterkant. Dat heeft natuurlijk te maken met het flexibele karakter van de Rivo Plus. Er zijn veel uitgangen om een DAC aan te sturen, maar ook bijvoorbeeld meerdere USB-poorten en een microSD-sleuf. De Volumio-software kan uiteraard ook een grote collectie bestanden vanaf een NAS afspelen, maar via USB of een microSD-kaart kun je de Rivo Plus zelf van opslag voorzien. En desgewenst functioneert het apparaat dan ook als een verdeelpunt van muziek naar andere DLNA/uPnP-apparaten toe.

Betrouwbare aansturing

Zoals gezegd kun je de Rivo Plus in veel situaties gebruiken. Voor deze test hang ik hem eerst op de USB klasse B-ingang van een Audiolab 9000Q-voorversterker die via een 9000P-eindtrap twee Monitor Audio Gold 300 6G’s aanstuurt. Over deze combinatie moest er niet lang nagedacht worden. Het Audiolab-systeem beschikt immers over veel ingangen en Bluetooth-streaming, maar verder niets op vlak van streamingopties. Een transport zoals deze Volumio toevoegen is dus een heel logische stap.

Al ik dan vanaf de eigen NAS 96 kHz / 24-bit ALAC’s afspeel van Beth Gibbons ‘Lives Outgrown’ dat eind vorig jaar verscheen, dan krijg ik een prima eindresultaat te horen. De audioketen is hier natuurlijk vrij lang, maar de Rivo Plus levert die stream volgens de regels van de kunst aan bij de ES9038 Pro-chip in de Audiolab aan. Even makkelijk is de Volumio-streamer zo instellen dat die 96 kHz hersamplet wordt naar 192 kHz, wat wel even de pauzeknop voor een tiental seconden indrukt terwijl het toestel even opnieuw initialiseert. Maar erg is dat niet, en daarna geeft de display van de 9000Q inderdaad aan dat de stream nu aan de hogere sampling rate binnenkomt. ‘Reaching Out’ dat daarna in de playlists aan bod komt, klinkt excellent: ruimtelijk, dynamisch en met veel fijn detail.

Hoewel een oudere Hegel Röst-versterker wel een eigen DAC en zelfs streaming bezit, kunnen beide zaken echt wel beter. In dit geval voeg ik een T+A DAC200 toe en de Rivo Plus als streamer. Met deze specifieke DAC, voorzien van een aparte DSD-convertor die hoog aangeschreven staat, zou het mooi zijn als de Volumio-transport een PCM-stream kon omzetten naar DSD. Dat is niet het geval, wat ook niet zo ongewoon is bij streamers. DSD-conversie is nu eenmaal best processorintensief. De eigen DSD-collectie speelt natuurlijk wel perfect af via de Rivo Plus, terwijl de streams van diensten als Qobuz en Tidal sowieso in PCM-formaat zijn. En die kan de T+A uiteraard foutloos verwerken. Ook hier presteert de Volumio-transport heel goed, zowel qua soepelheid tijdens het gebruiken als op vlak van geluidskwaliteit. Bij ‘High and Dry’ van de vroege Radiohead klinkt de akoestische gitaar die Thom Yorke’s gezang ondersteunt heel authentiek. Het behoudt ook z’n eigen discrete karakter als de elektrische gitaar van Greenwood erbij komt – die openheid en detail is wat precies wat je zoekt als je de stap maakt naar een aparte streamer en DAC. Ik krijg in elk geval de indruk dat de behoorlijk dure T+A-convertor kundig wordt aangestuurd via de Volumio, en dat zowel via USB als via een optische kabel.

Een groot deel van wat geluidskwaliteit uitmaakt, is in zo’n systeem op het conto van de DAC te schrijven. Maar onderschat ook niet de rol van een digitale transport, want jitter die hier wordt toegevoegd doet de DA-conversie weinig goed. Je merkt dit vooral als je werkt met een streamer die het op dit vlak niet goed aanpakt.

Wat ook belangrijk is, is dat een streamer je helpt om muziek vlot af te spelen en nieuwe zaken te ontdekken. Daar blinkt de Rivo Plus met Volumio echt in uit. Naast die AI-zoekfunctie om op slimme wijze playlists te bouwen, kun je via de interface vlot nieuwe muziek op het spoor te komen. Tik ik bijvoorbeeld op Benjamin Clementine onder de optie Artiesten van mijn eigen muziekcollectie, dan verschijnt er een overzicht van aanwezige albums, een biografie en een reeks verwante artiesten. Tik ik op een ervan, Michael Kiwanuka, dan verschijnt een hele opsomming van albums. Geen droge lijst, maar iets heel aantrekkelijk, met grote albumhoezen die uitnodigen om er op te tikken. Zonder dat het opvalt, ben ik nu ook ontsnapt aan de beperkingen van mijn eigen collectie en worden ook albums van Qobuz getoond. Ook present: weer een lijst van verwante artiesten, waar op kan getikt worden om alweer een etappe in een muzikale ontdekkingsreis af te leggen. Heel fijn is Infinity Playback, waarbij Volumio na het aflopen van een playlists zelf nieuwe muziek afspeelt die in de lijn ligt van wat je eerder beluisterde.

Het lijkt misschien wat anekdotisch, maar Volumio weet op dit vlak heel wat meer te bieden ten opzichte van de meeste streamerinterfaces. Qua rijkdom benadert het zelfs zo Roon, wat natuurlijk een heel andere oplossing is die bovendien extra serverinfrastructuur vereist en een licentiekost draagt. Hier ben je met de aankoop van een streamer klaar.

En die extra Lineo5-voeding? Het is geen absolute must, maar voor wat je krijgt is het niet echt duur. Het is voegt stabiliteit toe – nog meer aan de bestaande Rivo, hebben we gemerkt – en is ook echt een voeding met een zeer goede bouwkwaliteit. Er zijn merken die voor iets gelijkaardig heel wat meer zouden vragen.

De Rivo en Rivo Plus naast elkaar zetten was ook een interessante oefening. Beide modellen zijn naast elkaar te koop en het prijsverschil is er wel. Gegeven hun gelijkaardig design is de hoorbare kloof natuurlijk niet hemelsbreed. Maar heen en weer springend tussen de twee toestellen (optisch aangesloten op de Audiolab-voorversterker) levert de Plus-editie toch duidelijk een hoger resolutiegevoel en een zachtere luisterervaring. Goede redenen om toch voor de Rivo Plus te gaan, maar als je toch voor de Rivo opteert is de Lineo5 een aanrader.

Conclusie

De Rivo Plus is een digitale transport of streamer die een zeer solide fundering biedt voor goede geluidsprestaties. Of je er nu een losse DAC, een versterker met digitale ingang of pakweg een paar actieve speakers mee aanstuurt, het uitgekiende audiodesign zorgt dat die DA-conversie gebeurt met het beste bronmateriaal.

Het echt briljante aan deze streamer is echter de modulaire Volumio-software. Het presenteert je muziekcollectie en muziek van diensten op een heel rijke manier. Dat maakt het zoeken naar iets nieuws om te beluisteren een fijne ervaring. Allerlei slimme functies, zoals de goedwerkende AI-zoekfunctie en mooi gepresenteerde metadata, helpen daar enorm bij. Dat je dan ook nog via plug-ins zaken kunt toevoegen, is de kers op de taart.